Sẵn sàng can thiệp thị trường

Ảnh minh họa

Khi nền kinh tế của chúng ta ngày càng hội nhập sâu rộng thì những diễn biến của nền kinh tế thế giới nói chung hay trong khu vực nói riêng sẽ lập tức có tác động tới trong nước. Ở lĩnh vực thị trường tiền tệ, cũng khó tránh khỏi quy luật này, khi tỷ giá của chúng ta bị tác động từ kinh tế Mỹ cũng như nhiều quốc gia khác có dự trữ ngoại hối bằng đồng USD hay có mối quan hệ thương mại sâu, rộng với Việt Nam.

Trong quý I, những dự báo về kinh tế thế giới, đặc biệt là kinh tế Mỹ khá “hồng hào” đã khiến đồng USD tăng giá quá mạnh. Tuy nhiên, mức độ về sự kỳ vọng hồi phục của kinh tế Mỹ đã giảm dần và các chuyên gia nhận định kinh tế Mỹ chưa phải sáng sủa như dự báo từ đầu năm.

Điều này thể hiện qua việc Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) đã liên tục dời thời điểm điều chỉnh lãi suất. Trước đây Fed định điều chỉnh nâng lãi suất vào tháng 6, sau đó lại lùi đến tháng 9, rồi tháng 12, thậm chí có dự báo khả năng Fed lùi quyết định này sang năm 2016. Đồng USD tăng giá, cùng với áp lực từ nhập siêu, áp lực từ tâm lý cũng là nguyên nhân khiến NHNN phải điều chỉnh tăng tỷ giá thêm 2% đến nay.

Theo một số chuyên gia kinh tế, số đại biểu Quốc hội băn khoăn về việc giữ ổn định tỷ giá trong những tháng còn lại của năm 2015 với NHNN là không nhỏ. Số liệu của Tổng cục Thống kê cho thấy, đến hết tháng 6 tổng kim ngạch xuất khẩu của cả nước đạt 77,7 tỷ USD, tăng 9,3% so với cùng kỳ 2014. Trong khi đó, tổng kim ngạch nhập khẩu trong 6 tháng ước đạt 81,5 tỷ USD, tăng 17,7% so với cùng kỳ năm 2014.

Như vậy, cả nước nhập siêu ước khoảng 3,75 tỷ USD trong 6 tháng đầu năm, bằng 4,8% kim ngạch xuất khẩu. Lo lắng về tình hình nhập siêu, đại biểu Hà Sỹ Đồng (Quảng Trị) cho rằng, mặc dù nguyên nhân của việc nhập siêu đã được đưa ra nhiều lần, song vẫn chưa triệt để.

Đồng quan điểm này, đại biểu Trần Du Lịch (TP.Hồ Chí Minh) thẳng thắn: “Chúng ta đã đặt vấn đề nhập siêu nhiều lần nhưng tới nay vẫn chưa có bài thuốc để chữa bệnh từ gốc. Kinh tế tăng trưởng trở lại thì nhập siêu tăng nhanh”. Còn theo đại biểu Trần Hoàng Ngân (TP.Hồ Chí Minh): kinh tế vĩ mô ổn định nhưng chưa thật sự vững chắc, thể hiện qua việc xuất khẩu suy giảm làm nhập siêu tăng nhanh, gây áp lực cho tỷ giá, nên buộc NHNN phải điều chỉnh tỷ giá hết 2% theo mục tiêu đặt ra từ đầu năm.

Tại Hội nghị triển khai nhiệm vụ ngành NH 6 tháng cuối năm mới đây, Thống đốc NHNN Nguyễn Văn Bình cho biết, khó khăn đối với điều hành tỷ giá năm nay là những năm qua, chúng ta có xuất siêu, thì năm nay đã có nhập siêu, tuy rằng mức nhập siêu 6 tháng đầu năm chưa lớn. Nhưng theo dự báo, tính tổng cộng cả năm, cán cân thanh toán tổng thể vẫn có thặng dư khoảng 3 – 5 tỷ USD. Như vậy, thâm hụt của cán cân thương mại có ảnh hưởng, tác động cả trên thực tế và tâm lý, gây áp lực lên tỷ giá của đồng Việt Nam.

Tuy nhiên, chính bởi cán cân thanh toán vẫn có thặng dư nên điều kiện ổn định tỷ giá là vẫn có, nhưng phải được thể hiện ở quyết tâm của cả những người làm chính sách cũng như người thực thi.

Trong Nghị quyết phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 5, Chính phủ đề nghị phải giữ ổn định tỷ giá. NHNN sẽ phải thực hiện nhiệm vụ này trong bối cảnh nhập siêu có vẻ tăng lên, diễn biến thị trường quốc tế không hỗ trợ cho ổn định tỷ giá, nhưng chúng ta lại phải ổn định tỷ giá. “Vậy chúng ta có làm được không?” – Thống đốc đặt câu hỏi và cho biết: mục tiêu cơ bản và mục tiêu đầu tiên của dự trữ ngoại hối Nhà nước đó là hỗ trợ cho vị thế đối ngoại của đồng Việt Nam. NHNN luôn kiểm soát chặt, không để thừa, không để thiếu, nếu cần thiết chúng ta sẵn sàng can thiệp thị trường.