TP.Hồ Chí Minh: Thị trường tiền tệ một năm yên ả
Giảm tiền mặt trong thanh toán: Không thể một sớm một chiều | |
NHNN bơm ròng hơn 17 nghìn tỷ, lãi suất liên ngân hàng giảm mạnh | |
Hoàn thiện khung khổ pháp lý: Nền tảng phát triển ngân hàng số |
Hoạt động ngân hàng bắt đầu có lãi
Theo thống kê của NHNN chi nhánh TP.HCM, kết quả kinh doanh của các TCTD trên địa bàn đạt 16.246 tỷ đồng (9 tháng đầu năm 2017), tăng 113% so với cuối năm ngoái, trong khi kết quả kinh doanh của cả năm 2016 đạt 7.643 tỷ đồng. Điều đáng quan tâm là chất lượng tài sản có của một số NHTM cải thiện rất nhiều, có những ngân hàng gần như toàn bộ chất lượng tài sản có đều sinh lời và mức độ rủi ro thấp.
Nguyên do, tín dụng có chất lượng và các khoản đầu tư của NHTM trở nên ít rủi ro hơn được giới phân tích nhìn nhận là do chính sách lãi suất và tỷ giá ổn định đã tạo hiệu quả kinh doanh cho các ngân hàng. So với năm ngoái, tỷ giá trung tâm năm 2017 tăng 1,27%, giá mua bán USD tại các NHTM giảm 0,15%, giá bán USD tiền mặt trên thị trường tự do giảm 1,38%.
Cùng với đó lãi suất tái cấp vốn của NHTW năm qua giảm 0,25% về mức 6,25%/năm, lãi suất tái chiết khấu giấy tờ có giá (trái phiếu Chính phủ và trái phiếu của chính quyền TP.HCM) giảm 0,25%/năm về mức 4,25%/năm và lãi suất cho vay qua đêm giảm 0,25% về mức 7,25%/năm.
Trong khi đó trần lãi suất cho vay ngắn hạn bằng VND đối với các lĩnh vực nông nghiệp, xuất khẩu, DNNVV, công nghiệp phụ trợ, công nghệ cao giảm 0,5%, các NHTM Nhà nước đưa mức cho vay trong lĩnh vực này xuống còn 6,5%/năm trong nửa cuối năm 2017.
Các chuyên gia kinh tế cho rằng, NHTM có hiệu quả kinh doanh cao mới đảm bảo cung ứng tài chính cho DN |
Thống kê trong năm 2017 lãi suất huy động bình quân của các TCTD ở TP.HCM phổ biến ở mức 4,9%-5,35% đối với kỳ hạn 3 tháng, 5,42%-7,05%/năm đối với kỳ hạn từ 6-12 tháng, các kỳ hạn trên 12 tháng có mức 6,65%-7,4%/năm. Theo đó, lãi suất cho vay sản xuất kinh doanh thông thường phổ biến ở mức 7,07%-9,3%/năm đối với kỳ hạn ngắn và 8,87%-9,91% đối với kỳ hạn trung, dài hạn.
Chính sách lãi suất và tỷ giá tốt bao giờ cũng là điều kiện cho các TCTD khai thác và sử dụng nguồn vốn trong mối quan hệ giữa cho vay VND và ngoại tệ, tín dụng ngắn hạn và dài hạn. Điều này tạo hiệu ứng kép, khi thanh khoản ngân hàng được đảm bảo và hỗ trợ thúc đẩy thị trường hàng hóa, bất động sản, chứng khoán và đẩy nhanh tiến độ xử lý tài sản đảm bảo nợ vay để thu hồi nợ.
Một lãnh đạo ngân hàng thừa nhận, chất lượng tài sản có cải thiện còn nhờ cổ phiếu ngân hàng năm 2017 tăng… Trong đó, phải kể đến sự ấm lên của thị trường bất động sản, nhất là phân khúc căn hộ bán và cho thuê, giá cả đã phù hợp hơn giai đoạn trước năm 2016.
Trong cuộc làm việc với NHNN chi nhánh TP.HCM cuối tháng 12/2017, Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú, đánh giá thị trường tiền tệ trên địa bàn thành phố năm qua khá ổn định, không xảy ra biến động lớn, các TCTD kiểm soát tốt dòng tiền… |
Hiệu quả thấp sẽ không thể giảm lãi suất
Theo TS. Trần Hoàng Ngân, hiệu quả kinh doanh của ngân hàng không đơn thuần là NHTM thu lợi nhuận mà nó còn giúp các NHTM có điều kiện giảm lãi suất cho vay, từ đó giảm chi phí sản xuất kinh doanh cho DN tăng thêm giá trị cho nền kinh tế.
Tuy nhiên, các nhà kinh tế cho rằng, mặc dù kết quả kinh doanh của một số NHTM ở TP.HCM đã cải thiện trong năm 2017 trong điều kiện hệ thống ngân hàng đang thực hiện tái cơ cấu mà trọng tâm là xử lý nợ xấu. Nhưng số nợ xấu 58.300 tỷ đồng (số liệu đến tháng 9/2017) của các TCTD ở TP.HCM đang chiếm 3,55% tổng dư nợ tín dụng trên địa bàn được kỳ vọng sẽ giải quyết cơ bản trong năm 2018 khi Nghị quyết 42 cho phép bán tài sản nợ xấu đang đi vào thực thi.
Theo ông Nguyễn Hoàng Minh, Phó giám đốc NHNN chi nhánh TP.HCM, trong tổng số nợ xấu của các TCTD trên địa bàn thì nhóm ba ngân hàng bị mua bắt buộc đã chiếm 26,5%, nếu so với năm 2016 thì năm nay số nợ được giải quyết của nhóm ngân hàng này đã giảm 4.758 tỷ đồng.
Chính sách cho vay ngoại tệ của ngân hàng đã hỗ trợ lãi suất cho các nhà xuất khẩu |
Hiệu quả kinh doanh của một số NHTM đang tốt dần lên và gần đây một số NHTM ở TP.HCM có ý định niêm yết cổ phiếu trên sàn chứng khoán. Tuy nhiên, ông Nguyễn Văn Dũng, Cục trưởng Cục Thanh tra giám sát ngân hàng TP.HCM (Cục II) thuộc NHNN cho biết, cơ quan này đang xem xét ngân hàng nào đáp ứng đủ điều kiện niêm yết trên sàn chứng khoán mới đề xuất với NHTW. Bởi điều này liên quan đến một số tiêu chí an toàn theo tiêu chuẩn Basel II một số NHTM đang thí điểm.
Trong lộ trình tái cơ cấu, Cục II sẽ thường xuyên theo dõi sát các NHTM có tỷ lệ nợ xấu trên 3% tổng dư nợ để trình NHTW có phương án cơ cấu theo Quyết định 1655 của NHNN và Đề án tái cơ cấu theo Quyết định 1058 của Thủ tướng Chính phủ.
Trong danh sách các TCTD yếu kém vẫn còn những NHTM đang đề nghị nhà điều hành gia hạn trái phiếu VAMC. Một lãnh đạo NHNN cho biết: “Cơ quan quản lý sẽ chủ động hơn trong việc hỗ trợ pháp lý. Tất nhiên chúng ta chưa thể giải quyết nợ xấu hết được ngay, do còn có những khoản nợ xấu liên quan đến các vụ án. Nếu năm 2018 tòa án có quyết định cuối cùng đối với các vụ án liên quan, những tài sản đảm bảo nợ vay liên quan sẽ được xử lý và sẽ có một lượng vốn tăng thêm vào nền kinh tế giúp luân chuyển tốt hơn cho hoạt động kinh doanh”.
Thị trường tiền tệ TP.HCM nơi tập trung nhiều Hội sở, chi nhánh NHTM trong và ngoài nước, huy động vốn và tín dụng của địa bàn luôn chiếm tỷ trọng cao trong toàn hệ thống ngân hàng. Nên mỗi tác động trên thị trường tiền tệ TP.HCM có tác động, cũng như lan tỏa rất lớn đến cả nước.
Theo thống kê của NHNN chi nhánh TP.HCM, đến cuối năm 2017 tổng huy động vốn của các TCTD trên địa bàn đạt mức hơn 2 triệu tỷ đồng ước tăng 15%; tổng dư nợ đạt khoảng hơn 1,7 triệu tỷ đồng, tăng 18,5% so với cuối năm 2016. Năm 2018, UBND TP.HCM đặt mục tiêu tăng trưởng kinh tế 8,3-8,5%, tổng vốn đầu tư toàn xã hội chiếm 35% tăng trưởng kinh tế vùng (GRDP), dự báo sẽ có hơn 46.000 DN được thành lập mới. Đặc biệt từ ngày 15/1 tới đây cơ chế đô thị đặc thù chính thức thí điểm tại TP.HCM, đòi hỏi ngành Ngân hàng trên địa bàn có những cơ chế về vốn tín dụng, dịch vụ ngân hàng… đi kèm đáp ứng cho quá trình xây dựng cơ chế đặc thù của TP.HCM. |