USD làm “méo mó” tăng trưởng toàn cầu
Giám đốc Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) Christine Lagarde vừa đưa ra lời cảnh báo tăng trưởng toàn cầu năm nay nhiều khả năng yếu hơn so với năm ngoái. Cảnh báo này nhấn mạnh tới đây có thể có "vòng xoáy liên tiếp" do lãi suất tại Hoa Kỳ được dự báo điều chỉnh tăng, trong khi nền kinh tế Trung Quốc bị chậm lại. Sự biến đổi này trở thành những mối đe dọa lớn, ảnh hưởng tiêu cực tới sự tăng trưởng kinh tế tại châu Á và châu Mỹ Latinh.
Ảnh minh họa |
Cũng theo bà Christine Lagarde, số liệu thống kê của IMF cho rằng, GDP toàn cầu tính theo USD trong năm nay sẽ giảm 2,7 ngàn tỷ USD. Như vậy, tin vui là chúng ta thấy có cải thiện tại một số nền kinh tế tiên tiến. Có phục hồi đôi chút tại khu vực dùng euro; Nhật đang có tăng trưởng dương; và hoạt động kinh tế tại Anh và Hoa Kỳ đều khá sôi động. Trái lại, các nền kinh tế mới nổi nhiều khả năng sẽ có tăng trưởng giảm đi trong năm thứ 5 liên tục.
Xét theo số liệu thực tế của IMF mới phát hành, đồng USD tăng giá kết hợp với tốc độ tăng trưởng toàn cầu chậm lại khiến kinh tế thế giới lần đầu tiên suy thoái tính theo đồng USD kể từ năm 2009. Từ đó, IMF hạ dự báo tăng trưởng toàn cầu năm 2015 từ 3,5% xuống 3,1%. Nhưng nếu tăng trưởng thế giới được tính theo đồng USD, tình trạng kinh tế toàn cầu còn “rủi ro” hơn nữa.
“Bởi đồng USD, sẽ có nhiều dấu hiệu tiêu cực cho tăng trưởng kinh tế toàn cầu trong năm nay”, ông Michael Power, chiến lược gia tại Investec, cho biết. Nhìn lại, năm 2009 đã chứng kiến tăng trưởng kinh tế thế giới giảm tính theo USD và năm 2015 sự sụt giảm còn lớn hơn.
Mặt khác, IMF dự báo GDP toàn cầu tính theo danh nghĩa đồng USD sẽ đạt 74,5 ngàn tỷ USD trong năm nay, giảm 2,7 ngàn tỷ USD so với năm 2014. Hiện tại, IMF đã không cập nhật dự báo GDP danh nghĩa cho năm 2015 nhưng điều chỉnh giảm tăng trưởng GDP toàn cầu cùng với sức đà tăng của USD kể từ tháng 4 cho thấy sự giảm đáng kể của GDP tính bằng đồng USD. Đồng bạc Mỹ hiện đã tăng 6,8% so với rổ tiền tệ chính trong năm nay.
Nhìn chung, USD có sức mạnh của một phương tiện thanh toán thương mại toàn cầu, tài sản dự trữ có giá trị nên bất cứ sự thay đổi nào của nó cũng gây ảnh hưởng rộng đến kinh tế, thương mại thế giới.
Ví dụ, các thị trường mới nổi vẫn nhập khẩu bằng USD, nên sự mất giá đồng nội tệ của các nước này so với đồng USD đã đẩy giá hàng nhập khẩu, đồng thời khiến nhu cầu tiêu dùng suy giảm mạnh. "Đà tăng giá của đồng USD là một trong những lý do chính gây ra sự sụt giảm hoặc co lại của hàng nhập khẩu trên toàn thế giới", ông Power cho biết.
Còn theo Capital Economics dự báo có sự sụt giảm mạnh giá trị thương mại tại các thị trường mới nổi trong năm nay, với kim ngạch xuất khẩu ước giảm 13,5% theo giá USD trong tháng 7, từ mức giảm 8,9% trong tháng 6. Một nghiên cứu của Financial Times tại 107 thị trường mới nổi cho thấy khối lượng nhập khẩu đã giảm trung bình 0,5% cho mỗi 1% đồng nội tệ mất giá so với USD.
Dường như tăng trưởng toàn cầu “lệch” khi nhìn qua lăng kính USD. Theo ước tính của IMF, dự báo tăng trưởng GDP của Brazil tính theo danh nghĩa USD ký hợp đồng trong năm nay là 19,1%, trong khi Nga có thể giảm khoảng 36%. Mỹ, Trung Quốc và Ấn Độ, ngược lại, lại có mức tăng trưởng tốt.