Xuất siêu phụ thuộc vào doanh nghiệp ngoại
2 tháng xuất siêu gấp đôi 2012
Bức tranh xuất nhập khẩu Việt Nam 2 tháng đầu năm đã tạo những bất ngờ lớn khi chỉ trong 2 tháng đầu năm con số xuất siêu đã cao gấp hai lần cả năm 2012. Điều này đang khiến giới chuyên gia phân tích và nhà nghiên cứu không khỏi bất ngờ. Song vẫn câu hỏi được dư luận quan tâm là xuất siêu của Việt Nam có thực sự bền vững hay không.
Nhìn lại kết quả xuất khẩu vừa được Bộ Công Thương công bố, tháng 2, kim ngạch xuất khẩu cả nước đạt khoảng 7,5 tỷ USD, giảm 34,6% so với tháng 1 và giảm 9,2% so với tháng 2/2012. Trong đó, xuất khẩu của các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (không kể dầu thô) đạt 4,35 tỷ USD, giảm 34,7% so với tháng 1 và giảm 6,9% so với tháng 2/2012.
Kim ngạch xuất khẩu tháng 2 giảm so với tháng trước và cùng kỳ do kỳ nghỉ Tết Nguyên đán dài nên lượng xuất khẩu giảm. Bên cạnh đó, giá của nhiều mặt hàng giảm đã làm giảm kim ngạch xuất khẩu.
Tính chung 2 tháng, kim ngạch xuất khẩu đạt hơn 18,97 tỷ USD, tăng 23,9% so với cùng kỳ, trong đó, xuất khẩu của doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (không kể dầu thô) đạt hơn 11 tỷ USD, tăng 27,5%.
Điểm nổi bật là nếu xét về kim ngạch so với cùng kỳ, kim ngạch xuất khẩu nhóm nông, lâm, thuỷ sản đã đạt 3,04 tỷ USD, tăng 8,5% và chiếm tỷ trọng 16% trong tổng kim ngạch xuất khẩu. Trong đó, một số mặt hàng có kim ngạch xuất khẩu tăng như thuỷ sản tăng 5,8%; rau quả tăng 16%; nhân điều tăng 5,9%; cà phê tăng 1,3%; chè các loại tăng 1,7%; hạt tiêu tăng 77,7%; gạo tăng 4%; sắn và các sản phẩm từ sắn tăng 46,9%.
Trong khi đó, kim ngạch xuất khẩu nhóm nhiên liệu, khoáng sản đạt khoảng 1,61 tỷ USD, tăng 6,5% và chiếm tỷ trọng 8,5%.
Đặc biệt, kim ngạch xuất khẩu nhóm hàng công nghiệp chế biến đạt 13,26 tỷ USD, tăng 33,3% và chiếm tỷ trọng khoảng 69,9%. Trong đó, bánh kẹo và sản phẩm từ ngũ cốc tăng 12,3%; sản phẩm hóa chất tăng 17,3%; phân bón các loại tăng 39,4%; túi xách, vali, mũ, ô dù tăng 43,2%; sản phẩm mây, tre, cói, thảm tăng 24,4%; gỗ và sản phẩm từ gỗ tăng 35,2%; hàng dệt và may mặc tăng 38,4%; giày dép các loại tăng 20,9%; kim loại thường khác và sản phẩm tăng 64,7%; máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện tăng 53,4%; điện thoại các loại và linh kiện tăng 67,3%.
Trong khi đó, kim ngạch nhập khẩu hàng hoá tháng 2 đạt 6,6 tỷ USD, giảm 38,3% so với tháng 1 và giảm 24,5% so với tháng 2/2012. Trong đó, kim ngạch nhập khẩu của các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài ước đạt 3,45 tỷ USD, giảm 40,4% so với tháng 1 và giảm 24,1% so với tháng 2/2012.
Tính chung 2 tháng, kim ngạch nhập khẩu đạt gần 17,3 tỷ USD, tăng 10,2% so với cùng kỳ. Trong đó, kim ngạch nhập khẩu của các doanh nghiệp 100% vốn trong nước đạt 8,06 tỷ USD, tăng 7,2%, chiếm tỷ trọng 46,6%; kim ngạch nhập khẩu của các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài đạt gần 9,24 tỷ USD, tăng 12,9% so với cùng kỳ, chiếm tỷ trọng 53,4% tổng kim ngạch nhập khẩu cả nước.
Với kết quả này, tính chung 2 tháng, cả nước đã xuất siêu 1,676 tỷ USD, bằng 8,8% tổng kim ngạch xuất khẩu.
Nguồn: Bộ Công Thương
Sẽ nhập siêu nếu kinh tế hồi phục
Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu Bộ Công Thương Trần Thanh Hải cho biết, 2 tháng qua, xuất khẩu đã tăng trưởng cao hơn nhập khẩu. Lần đầu tiên sau 20 năm mới có kết quả này. Xuất siêu của 2 tháng đầu năm 2013 đã gấp đôi cả năm 2012. Điều này đã tạo nghi ngờ cho nhà phân tích và chuyên gia kinh tế.
Tuy nhiên, lý giải về hiện tượng này, ông Hải cho biết, nguyên nhân là do thời gian qua xuất khẩu có đà tăng trưởng rất tốt, đặc biệt là công nghiệp và công nghiệp chế biến, trong đó nổi bật nhất là điện thoại di động như Samsung Việt Nam với công nghệ tiên tiến, sản xuất tiêu thụ mạnh. Bên cạnh đó, mặt hàng túi xách, trước đây kim ngạch rất nhỏ nhưng từ năm 2012 tới nay đã tăng hơn 1,5 tỷ USD và đóng góp rất lớn cho kim ngạch xuất khẩu.
Bên cạnh xuất khẩu tăng trưởng, thì nhập khẩu có xu hướng giảm. Trong đó nhóm hàng cần kiểm soát không khuyến khích nhập khẩu như đá quý, ô tô, xe máy giảm mạnh, 2 tháng giảm 18,8%. Cùng với đó, nguyên liệu cần nhập có mức tăng trưởng chậm hơn đã kéo lùi kim ngạch nhập khẩu.
Ngoài ra, một số mặt hàng nguyên liệu trong nước đã đáp ứng được nên không phải nhập khẩu, hoặc giá nhập khẩu số mặt hàng giảm.
Chính vì vậy trả lời câu hỏi xuất siêu của Việt Nam có bền vững không cần nhìn vào cơ cấu xuất nhập khẩu của doanh nghiệp có vốn nước ngoài và doanh nghiệp vốn trong nước. Số liệu thống kê 2 tháng qua cho thấy xuất khẩu và nhập khẩu của khối doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài tiếp tục tăng cao hơn xuất khẩu và nhập khẩu của khối doanh nghiệp trong nước. Khối doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài đóng góp đáng kể vào việc cải thiện cán cân thương mại nếu tính cả dầu thô, khối này xuất siêu 2,97 tỷ USD trong khi khối doanh nghiệp trong nước nhập siêu 1,29 tỷ USD.
Hiện các mặt hàng điện thoại đi động, máy ảnh đang được tiêu thụ mạnh và sẽ còn tiếp tục đà tăng trưởng cao. Trong khi các doanh nghiệp trong nước vẫn khó khăn sẽ góp phần làm giảm tỷ trong nhập siêu cả nước. Tính chung lại trong năm 2013, khả năng rất lớn là Việt Nam sẽ xuất siêu. “Tuy nhiên, khi kinh tế trong nước phục hồi, nhập siêu tăng lên, Cùng với đó, khi doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài đạt đến ngưỡng thì xuất khẩu sẽ giảm đi. Lúc đó nhập siêu sẽ quay trở lại”, ông Hải cho biết.
Trần Hương