3 thách thức với ngân hàng số
Thống kế của Ngân hàng Nhà nước cho thấy, tính đến cuối tháng 12/2018, hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng đã xử lý 137.594 giao dịch, với giá trị 73 triệu tỷ đồng, gấp 13 lần GDP. Dù vậy, mảng ngân hàng số tại Việt Nam có nhiều tiềm năng và cả thách thức để phát triển trong thời gian tới.
Internet - cơ sở cho phát triển ngân hàng số
Theo ghi nhận của CTCP Chứng khoán Rồng Việt (VDSC), tính đến hết quý II/2019 đã có 164 triệu thẻ ngân hàng được phát hành. Số tài khoản tại ngân hàng ở mức gần 43,2 triệu, tương đương 45% dân số. Tuy nhiên, theo đánh giá của VDSC, tỷ lệ này vẫn là tương đối khiêm tốn so với các nước mới nổi và thị trường cận biên khác. Ngoài ra, theo số liệu của World Bank, số lượng ATM ở Việt Nam mới đạt mức 24,3/100 nghìn người trưởng thành, còn thấp hơn so với các quốc gia tương tự.
![]() |
Số người sử dụng internet và di động (triệu người) |
Trái ngược với mức độ thâm nhập dịch vụ ngân hàng, hạ tầng số (liên quan đến việc sử dụng internet và di động) của Việt Nam lại có mức độ phát triển khá cao, với số lượng người dùng internet và điện thoại di động năm 2018 đạt lần lượt 55,2 triệu người và 45,8 triệu người, chiếm 57% và 45% dân số. Trong đó, tỷ lệ thâm nhập của smartphone đã tăng rất mạnh trong 5 năm trở lại đây, đặc biệt ở các thành phố lớn đã đạt 84% vào năm 2017.
Theo dự báo, mức độ thâm nhập của internet và di động sẽ còn tiếp tục mở rộng và Việt Nam sẽ đạt khoảng 60 triệu người sử dụng internet và 55,4 triệu người dùng điện thoại di động vào năm 2022.
![]() |
Xếp hạng mức độ thâm nhập ngân hàng truyền thống và mức độ phát triển hạ tầng số |
Như vậy, Việt Nam là một nước có mức độ thâm nhập của ngân hàng truyền thống còn thấp nhưng hạ tầng số đã phát triển khá mạnh. Điều này có nghĩa là khi mức độ thâm nhập của các dịch vụ ngân hàng nói chung được đẩy mạnh thì Việt Nam sẽ có tiềm năng lớn thúc đẩy sự phát triển của các giao dịch ngân hàng số trong trung hạn hơn so với các quốc gia khác.
3 thách thức ở phía trước
Bên cạnh những thuận lợi và tiềm năng phát triển ngân hàng số ở trên thì Việt Nam thì vẫn còn đó những thách thức không dễ giải quyết ngay trong thời gian ngắn.
Thứ nhất, đại đa số người Việt Nam hiện tại vẫn có thói quen sử dụng tiền mặt trong thanh toán hằng ngày. Kể từ khi bắt đầu Đề án Phát triển thanh toán không dùng tiền mặt vào năm 2016, đến nay tỷ lệ tiền mặt/tổng phương tiện thanh toán vẫn đang cải thiện khá chậm.
Theo một nghiên cứu của FT Confidential, ở Việt Nam có hơn 46% người được hỏi cho biết chỉ sử dụng tiền mặt khi thanh toán. Đây là mức cao hơn hẳn so với các quốc gia như Philipines (34%) và các nước còn lại trong khối ASEAN (chỉ ở mức 20% hoặc ít hơn).
![]() |
Tỷ lệ dân cư thành thị sử dụng tiền mặt để thanh toán |
Thứ hai, năng lực bảo mật thông tin tài chính trong môi trường số còn hạn chế ở Việt Nam. Số liệu công bố của Ernst & Young Việt Nam cho thấy, trong năm 2018 có 8.319 cuộc tấn công mạng liên quan đến hoạt động ngân hàng ở Việt Nam; 560.000 máy tính bị ảnh hưởng bởi phần mềm độc hại có thể đánh cắp thông tin tài khoản ngân hàng. Việt Nam xếp hạng 7 toàn cầu trong mục tiêu tấn công của Trojan (chương trình độc hại được ngụy trang với vẻ ngoài lành tính) năm 2018.
Thứ ba, quy định pháp lý còn thiếu hụt. Mảng thanh toán số hiện nay đang phát triển rất nhanh theo các tiến bộ công nghệ. Tuy nhiên, các quy định pháp lý trong nước lại chưa theo kịp, khiến các ngân hàng ngại áp dụng công nghệ, dịch vụ mới ngoài khuôn khổ cho phép.
Ví dụ, Việt Nam hiện chưa có khung pháp lý về chia sẻ, khai thác và lưu trữ dữ liệu nên các ngân hàng chưa thể ứng dụng điện toán đám mây (cloud) hay chuỗi khối (blockchain) rộng rãi vào các ứng dụng của mình.
Dù vậy, tháng 8 vừa qua Chính phủ đã phê duyệt Đề án thúc đẩy mô hình kinh tế chia sẻ, trong đó cho phép thực hiện cơ chế thử nghiệm chính sách mới cho việc triển khai và ứng dụng các công nghệ mới trong mô hình này. Đây cũng là phương thức được nhiều nước áp dụng thành công trước đây và kỳ vọng có thể giúp rút ngắn thời gian nghiên cứu, ban hành các điều luật mới về ngân hàng số để theo kịp với sự phát triển không ngừng của công nghệ.
Các tin khác
![VietinBank “tung” ưu đãi thúc đẩy doanh nghiệp kết nối dịch vụ thanh toán QR](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/12/11/avatar20240712112255.jpg?rt=20240712112259?240712113614)
VietinBank “tung” ưu đãi thúc đẩy doanh nghiệp kết nối dịch vụ thanh toán QR
![Xác thực sinh trắc học, bước bảo vệ an toàn trong các giao dịch tài chính](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/08/17/hinh-1-xac-thuc-sinh-trac-hoc20240708170504.jpg?240708053351)
Xác thực sinh trắc học, bước bảo vệ an toàn trong các giao dịch tài chính
![Ngân hàng đầu tiên của Việt Nam triển khai AWS Skill Builder, nâng cao năng lực điện toán đám mây](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/08/15/120240708153726.png?rt=20240708153737?240708034657)
Ngân hàng đầu tiên của Việt Nam triển khai AWS Skill Builder, nâng cao năng lực điện toán đám mây
![VietinBank ra mắt website mới](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/08/14/image00120240708143326.jpg?rt=20240708143328?240708030455)
VietinBank ra mắt website mới
![Đến châu Âu xem chung kết Euro 2024 với HDBank](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/02/16/hi-nh-1-220240702162033.png?240702043144)
Đến châu Âu xem chung kết Euro 2024 với HDBank
![HSBC phát hành thẻ mở rộng cho vay tiêu dùng](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/02/16/hsbc20240702160147.jpg?240702042204)
HSBC phát hành thẻ mở rộng cho vay tiêu dùng
![Trả góp dễ dàng, trúng vàng cực đã với thẻ trả góp Muadee by HDBank](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/02/11/hi-nh-120240702110034.jpg?240702111133)
Trả góp dễ dàng, trúng vàng cực đã với thẻ trả góp Muadee by HDBank
![Bảo vệ khách hàng, ngăn ngừa rủi ro thanh toán](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/30/23/qr20240630230915.jpg?rt=20240630230917?240702105208)
Bảo vệ khách hàng, ngăn ngừa rủi ro thanh toán
![Hoàn, tặng tiền khi chi tiêu du lịch, giải trí qua Sacombank Pay](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/01/10/tcbc-co-text20240701102030.jpg?240701103319)
Hoàn, tặng tiền khi chi tiêu du lịch, giải trí qua Sacombank Pay
![TPBank hoàn tất áp dụng xác thực khuôn mặt khi giao dịch](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/30/23/image00120240630233405.png?rt=20240630233407?240701080708)
TPBank hoàn tất áp dụng xác thực khuôn mặt khi giao dịch
![Đăng ký thông tin sinh trắc học đơn giản trên Ngân hàng số Digimi](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/30/14/img-648120240630141829.jpg?240630050004)
Đăng ký thông tin sinh trắc học đơn giản trên Ngân hàng số Digimi
![Eximbank tiên phong triển khai công nghệ bảo mật, đảm bảo an toàn giao dịch](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/28/13/hinh-1-120240628132306.jpg?240628022728)
Eximbank tiên phong triển khai công nghệ bảo mật, đảm bảo an toàn giao dịch
![HDBank triển khai xác thực sinh trắc học để tăng cường an toàn giao dịch](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/28/08/kvsinhtrachoc220240628082239.jpg?240628083741)
HDBank triển khai xác thực sinh trắc học để tăng cường an toàn giao dịch
![Sẵn sàng đón đầu xu hướng thanh toán số](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/24/10/tai-xuong20240624105851.jpg?rt=20240624105854?240626093546)
Sẵn sàng đón đầu xu hướng thanh toán số
![Sapo và Techcombank ký kết hợp tác chiến lược với nhiều giải pháp tài chính số](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/25/18/720240625180203.jpg?rt=20240625180206?240625061018)
Sapo và Techcombank ký kết hợp tác chiến lược với nhiều giải pháp tài chính số
![Đoàn Ngân hàng Nhà nước Việt Nam viếng Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/26/08/medium/vna-potal-doan-ngan-hang-nha-nuoc-viet-nam-vieng-tong-bi-thu-nguyen-phu-trong-stand-120240726082431.jpg?rt=20240726082538?240726110320)
Đoàn Ngân hàng Nhà nước Việt Nam viếng Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng
![Hàng vạn người dân xếp hàng trong đêm vào viếng Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/26/06/medium/xep-hang-260724-520240726065234.1807910.jpg?240726065301)
Hàng vạn người dân xếp hàng trong đêm vào viếng Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng
![Xúc động những dòng sổ tang của lãnh đạo Đảng, Nhà nước và nhân dân](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/25/10/medium/ghi-so-tang-250724-120240725103248.3729990.jpg?240725033117)
Xúc động những dòng sổ tang của lãnh đạo Đảng, Nhà nước và nhân dân
![Ngành Ngân hàng đã tiên phong triển khai tốt Đề án 06](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/23/15/medium/z5659882807573-7c71c402bfbcc50dec37b8b1773ad06220240723150201.jpg?rt=20240723150210?240723033314)
Ngành Ngân hàng đã tiên phong triển khai tốt Đề án 06
Đa phương tiện
Videos Podcast Infographic Longform - Emagazine
![thuc day thuc hanh esg trong nganh ngan hang](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/video_data/2024/072024/26/07/banner-220240726074432.jpg)
Thúc đẩy thực hành ESG trong ngành Ngân hàng
“Kim chỉ nam” cho tín dụng chính sách ở Quảng Ngãi
Nghệ An nâng cao chất lượng quỹ tín dụng nhân dân
Quảng Nam phát huy nguồn lực tín dụng chính sách
![VPBank ký kết hợp tác chiến lược với hãng xe điện BYD](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/22/22/anh-bao-chi-120240722222043.jpg?rt=20240722222045?240722102508)
VPBank ký kết hợp tác chiến lược với hãng xe điện BYD
![Điểm danh loạt quyền lợi miễn chê dành cho chủ xe VF 8 Lux đặt cọc sớm](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/20/17/diem-danh-loat-quyen-loi-mien-che-danh-cho-chu-xe-vf-8-lux-dat-coc-som-20240720172011.jpg?rt=20240720172017?240720055141)
Điểm danh loạt quyền lợi miễn chê dành cho chủ xe VF 8 Lux đặt cọc sớm
![Đích đến an cư lý tưởng cho gia đình đa thế hệ tại trung tâm TP. Đông Hà](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/18/10/a120240718103510.jpg?rt=20240718103526?240718103746)
Đích đến an cư lý tưởng cho gia đình đa thế hệ tại trung tâm TP. Đông Hà
![Siêu phẩm Hoàng Gia trên đảo Vũ Yên chính thức ra mắt](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/17/09/image00120240717092537.jpg?rt=20240717092539?240717093857)
Siêu phẩm Hoàng Gia trên đảo Vũ Yên chính thức ra mắt
Dịch vụ ngân hàng hiện đại
Ebanking Vay đâu - gửi đâu Quản lý tài chính thông minh Ngân hàng bán lẻ Tư vấn Nhân sự
![VPBank mở rộng chấp nhận thanh toán thẻ UnionPay trên cổng thanh toán EcomPay](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/26/07/medium/kv-800x60020240726070437.png?rt=20240726070438?240726070921)
VPBank mở rộng chấp nhận thanh toán thẻ UnionPay trên cổng thanh toán EcomPay
![Thận trọng phòng tránh rủi ro lừa đảo khi thanh toán](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/24/13/medium/than-trong-pho-ng-tranh-ru-i-ro-lu-a-da-o-khi-thanh-toan-20240724131324.jpg?240724015414)
Thận trọng phòng tránh rủi ro lừa đảo khi thanh toán
![Gửi tiết kiệm trên Sacombank Pay được tặng lãi suất lên đến 0,7%/năm](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/23/16/medium/stb-tang-lai-suat20240723164505.jpg?240723044937)
Gửi tiết kiệm trên Sacombank Pay được tặng lãi suất lên đến 0,7%/năm
![BAOVIET Bank giữ vững tăng trưởng ổn định, đẩy mạnh hợp lực trong hệ sinh thái Bảo Việt](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/19/17/medium/img-446320240719172438.jpg?rt=20240719172439?240719052859)
BAOVIET Bank giữ vững tăng trưởng ổn định, đẩy mạnh hợp lực trong hệ sinh thái Bảo Việt
![Nhận diện và phòng chống lừa đảo trên không gian mạng](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/19/09/medium/7c8720240719093032.jpg?rt=20240719093036?240719034334)
Nhận diện và phòng chống lừa đảo trên không gian mạng
![Ngân hàng số Cake nhận giải thưởng Ngân hàng AI tốt nhất của The Asian Banker](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/19/14/medium/best-ai-the-asian-banker-final20240719140022.jpg?240719025703)
Ngân hàng số Cake nhận giải thưởng Ngân hàng AI tốt nhất của The Asian Banker
![OCB bổ nhiệm ông Phạm Hồng Hải giữ chức vụ Tổng Giám đốc](https://cdn.thoibaonganhang.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/16/12/medium/ocb-bo-nhiem-ong-pham-hong-hai-giu-chuc-vu-tong-giam-doc-20240716125002.jpg?240716020217)