Chứng khoán nửa đầu 2024: Xu hướng phục hồi trước những thách thức

Mức vốn hóa thị trường cổ phiếu tăng 19,0%

Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) Vũ Thị Chân Phương cho biết, kết thúc phiên ngày 29/3/2024, chỉ số VN-Index đạt 1.284,09 điểm, tăng 13,6% so với cuối năm 2023; chỉ số HNX-Index đạt 242.58 điểm, tăng 5% so với cuối năm 2023. Tuy nhiên, bước sang quý II/2024, TTCK Việt Nam đã trải qua nhiều phiên giảm điểm đặc biệt trong giai đoạn từ đầu tháng 4 đến hết ngày 23/4/2024 trước tác động của nhiều yếu tố trong và ngoài nước.

Trên thế giới, tăng trưởng kinh tế tiếp tục duy trì ở mức thấp, đặc biệt là khu vực EU; căng thẳng chính trị, xung đột quân sự leo thang tại Trung Đông. Trong nước, chênh lệch lãi suất USD-VND vẫn ở mức cao, áp lực tỷ giá gia tăng trong thời gian qua, làm gia tăng lo ngại về khả năng đổi chiều chính sách tiền tệ. Dưới góc độ kỹ thuật, chỉ số VN-Index ở mức 1.280 - 1.300 điểm vẫn đang là rào cản tâm lý đối với các nhà đầu tư trên thị trường.

Sau những phiên giảm điểm điều chỉnh ngắn hạn theo chu kỳ kinh tế của TTCK dưới các áp lực kinh tế - chính trị trên thế giới đầu quý II/2024, TTCK Việt Nam đã hồi phục tích cực trở lại trước sự khởi sắc của các TTCK thế giới, kết quả kinh doanh Quý I tăng trưởng tích cực của các doanh nghiệp niêm yết trong nước được công bố (tăng trưởng 20% so với cùng kỳ quý I/2023) và kỳ vọng khả quan vào kết quả kinh doanh bán niên của các doanh nghiệp niêm yết. Kết thúc phiên ngày 28/6/2024, chỉ số VN-Index đạt 1.245,32 điểm, tăng 10,2% so với cuối năm 2023; chỉ số HNX-Index đạt 237,59 điểm, tăng 2,8% so với cuối năm 2023.

Song song với diễn biến của điểm chỉ số, thanh khoản thị trường liên tục tăng trưởng trong quý I/2024 với giá trị giao dịch bình quân đạt 23.895 tỷ đồng/phiên, tăng 35,5% so với năm 2023. Thanh khoản thị trường tháng 4 giảm nhẹ so với quý I/2023 và hồi phục trở lại từ tháng 5. Tính chung 6 tháng đầu năm, giá trị giao dịch bình quân đạt 24.598 tỷ đồng/phiên, tăng 39,9% so với bình quân năm 2023.

Cũng theo lãnh đạo UBCKNN, tính đến hết tháng 6/2024, thị trường có 729 cổ phiếu, chứng chỉ quỹ niêm yết trên 2 Sở giao dịch chứng khoán và 878 cổ phiếu đăng ký giao dịch trên UPCoM với tổng giá trị niêm yết, đăng ký giao dịch đạt 2.176 nghìn tỷ đồng, tăng 2,3% so với cuối năm 2023 (tương đương 21,3% GDP ước tính năm 2023). Mức vốn hóa thị trường cổ phiếu 3 sàn HOSE, HNX và UPCoM ngày 28/6/2024 đạt 7.066,1 nghìn tỷ đồng, tăng 19,0% so với cuối năm 2023; tương đương 69,1% GDP ước tính năm 2023.

Chứng khoán Việt Nam duy trì sức hấp dẫn

Cũng theo UBCKNN, số lượng tài khoản của nhà đầu tư trên TTCK tính đến hết tháng 6/2024 đạt hơn 8 triệu tài khoản, tăng 10,32% so với cuối năm 2023. Trong đó, số lượng tài khoản nhà đầu tư trong nước ước đạt trên 7,998 triệu tài khoản, tăng 10,37% so với cuối năm 2023 và số lượng tài khoản nhà đầu tư nước ngoài (NĐTNN) đạt 46.532 tài khoản, tăng 2,53% so với cuối năm 2023. Trung bình, mỗi tháng nhà đầu tư mở mới 125.410 tài khoản trên TTCK. Sự gia tăng đều đặn của số lượng tài khoản nhà đầu tư mới tham gia thị trường là dấu hiệu tích cực cho thấy TTCK Việt Nam tiếp tục duy trì sức hấp dẫn.

Các diễn biến trên thị trường cho thấy, nhà đầu tư nước ngoài có những động thái thận trọng trong bối cảnh tình hình kinh tế, tài chính toàn cầu đối mặt với nhiều khó khăn, bất ổn. Sau khi NĐTNN duy trì bán ròng 21.301 tỷ đồng trong năm 2023 trong bối cảnh Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) và nhiều ngân hàng trung ương trên thế giới thực hiện tăng lãi suất để kiềm chế lạm phát trong khi Ngân hàng Nhà nước đã bốn lần giảm lãi suất điều hành để hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho nền kinh tế, tháng 1/2024 chứng kiến sự trở lại của NĐTNN trên thị trường cổ phiếu, chứng chỉ quỹ với tổng giá trị mua ròng đạt hơn 1.173 tỷ đồng. Cụ thể, trong tháng 1/2024, NĐTNN tiếp tục bán ròng trên HNX và thực hiện mua ròng trên HOSE và UPCoM, trong đó phần lớn các giao dịch tại thị trường cổ phiếu niêm yết trên HOSE được NĐTNN thực hiện thông qua các giao dịch thỏa thuận.

Tuy nhiên, NĐTNN đã bán ròng trở lại trên thị trường cổ phiếu, chứng chỉ quỹ từ tháng 2/2024 trong bối cảnh tình hình kinh tế, tài chính toàn cầu đối mặt với nhiều khó khăn, bất ổn; nhà đầu tư thận trọng và tập trung vào các nhóm phòng vệ; chênh lệch lãi suất USD - VND, chính sách tiền tệ, áp lực tỷ giá vẫn ở mức cao. Tính chung 6 tháng đầu năm, NĐTNN đã thực hiện bán ròng 52.548 tỷ đồng trên thị trường cổ phiếu, chứng chỉ quỹ. Trong đó, hoạt động bán ròng của NĐTNN diễn ra mạnh nhất vào tháng 05/2024 với giá trị bán ròng đạt hơn 19.000 tỷ đồng, giá trị bán ròng trên HOSE ước đạt 14.800 tỷ đồng. Đáng chú ý, sau 2 tháng đầu năm thực hiện bán ròng trên HNX, NĐTNN đã quay trở lại mua ròng kể từ tháng 3 với giá trị mua ròng cao nhất đạt hơn 777 tỷ đồng vào tháng 4/2025.

Trong khi đó, trong bối cảnh thị trường cổ phiếu, chứng chỉ quỹ có nhiều biến động, các vấn đề kinh tế - xã hội trên thế giới còn nhiều diễn biến phức tạp, thị trường trái phiếu niêm yết thứ cấp tiếp tục chứng minh vai trò là kênh đầu tư an toàn, đáng tin cậy với NĐTNN khi thực hiện mua ròng 778 tỷ đồng trong 6 tháng đầu năm 2024. Đáng chú ý, riêng trong quý II/2024, NĐTNN mua ròng 2.078 tỷ đồng trái phiếu niêm yết.

Trong 6 tháng đầu năm 2024, tổng mức huy động vốn thực tế trên TTCK ước đạt 181.345 tỷ đồng, trong đó huy động vốn của khối doanh nghiệp thông qua chào bán cổ phiếu ước đạt 18.966 tỷ đồng; huy động vốn thông qua chào bán trái phiếu doanh nghiệp ước đạt 5.877 tỷ đồng.

Chủ tịch UBCKNN cũng cho biết, trong bối cảnh căng thẳng chính trị, xung đột quân sự leo thang trên thế giới và kinh tế thế giới còn nhiều khó khăn, trong 6 tháng đầu năm 2024, UBCKNN đã triển khai các công tác điều hành, quản lý TTCK nhằm ổn định và phát triển TTCK lành mạnh, hiệu quả, thông qua công tác thanh, kiểm tra, giám sát chặt chẽ các hoạt động trên TTCK; tiếp tục rà soát Luật Chứng khoán, các Nghị định và Thông tư hướng dẫn trong lĩnh vực chứng khoán, kiến nghị sửa đổi, bổ sung các quy định pháp lý nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc của các chủ thể tham gia thị trường; đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền nhằm ổn định tâm lý nhà đầu tư, tăng cường minh bạch cho TTCK.