Bếp lửa ngày đông giá

Mùa đông quê tôi thường rất khắc nghiệt, bởi cái lạnh khi nào cũng thấu xương, cắt thịt. Nhiều bữa có sương muối thì không chỉ cây cối hoa màu chết rũ, mà con người trong bản cũng tái tê lòng vì rét. Gió rét căm căm. Gió lùa qua thung sâu và rít lên từng cơn khiến cho mọi người dân đều ngại đi ra ngoài đường.

Ảnh minh họa

Thế nhưng, dường như cuộc sống con người nơi đây luôn phải hòa mình vào thực tại của thiên nhiên khắc nghiệt ấy để mà sống, mà lao động sản xuất. Dù rét thế nào thì mẹ tôi vẫn lên nương rẫy mỗi khi tiếng gà gáy báo sáng và lũ trẻ chúng tôi vẫn cắp sách tới trường, dù trường học xa hút qua tận mấy quả núi.

Khi tôi còn nhỏ, nhà tôi nghèo lắm, áo ấm cũng luôn không đủ mặc, chăn đệm cũng mỏng manh, vì thế mà để chống chọi với cái rét mẹ thường đốt đống lửa ở gian giữa của ngôi nhà sàn để hơi ấm lan tỏa sưởi cho cả nhà. Bên dưới đống lửa là một tấm tôn rộng, phía trên tấm tôn lại được trát bằng một lớp đất sét dày, vì vậy mà lửa sẽ không thể làm cháy sàn nhà gỗ được.

Hầu như nhà nào trong bản cũng có một đống lửa to như thế ở giữa nhà để xua đuổi bớt cái lạnh. Đống lửa nhà tôi thường được mẹ duy trì trong suốt mùa đông, hầu như không lúc nào trong ngày là tắt lửa, kể cả lúc mọi người đi hết khỏi nhà mẹ cũng ủ than hồng đợi khi về nhà là lại thổi bùng ngọn lửa lên.

Ban ngày, chính bếp lửa ấy là nơi mẹ vẫn nấu cơm, chế biến đồ ăn và đun nước nóng để bố tôi pha trà uống. Khi dọn mâm cơm mẹ luôn bảo tôi dọn ở sát gần hơn bếp lửa để cả nhà được ấm áp hơn và khi ấy mẹ lại mồi thêm một thanh củi khác nữa cho ngọn lửa cháy to hơn. Cả nhà tôi dùng nước nóng trong sinh hoạt tắm, giặt giũ cũng được đun từ bếp lửa ấy mà ra. Nói chung là cái bếp lửa ngày đông giá rất tiện dụng.

Buổi tối, bọn trẻ chúng tôi thường tụ tập quây quần bên bếp lửa nhà một ai đó để chơi trò, cũng như nướng khoai, sắn để ăn. Ban đêm mà được ngủ bên gần bếp lửa thì ấm tuyệt. Bình thường vào các mùa khác nhà tôi đều ngủ trong các căn phòng chia lô, có ngăn vách. Khi mùa đông tới cả nhà mang chăn, chiếu ra gần bếp lửa để ngủ. Khoảng cách từ chỗ ngủ tới bếp lửa luôn được cách xa vài, ba mét, vì thế mà sự đảm bảo an toàn tuyệt đối, không sợ bị cháy.

Chính cái bếp lửa ấy đã là “người bạn” thân thiết với gia đình tôi, với hết thảy các hộ dân nghèo nơi miền viễn xứ xa xôi đèo heo hút gió. Những năm gần đây, khi mà kinh tế của gia đình tôi đã khá lên đôi chút, khi bố mẹ tôi đã mua sắm được nhiều quần áo ấm, nhiều chăn, đệm dày đủ độ ấm áp, nhưng bếp lửa ở giữa nhà thì vẫn luôn bập bùng không bao giờ tắt trong mùa đông.

Lên thành phố học tập, xa nhà, xa bếp lửa ấm áp, nhưng mỗi bận có dịp về nhà là tôi lại chạy ùa ngay tới bên bếp lửa với niềm vui khôn tả như vừa được gặp gỡ một người bạn thân thiết.

Ở thành phố, khi những ngày đông giá, đi trên phố, đâu đó bắt gặp những người xe ôm, người buôn bán ở vỉa hè nhóm củi đốt lửa sưởi ấm, lòng tôi lại cảm thấy nhớ quê, nhớ hơi ấm nồng nàn qua làn khói tỏa...

Thùy Liên