Cấm xuất bản truyện ngôn tình, đam mỹ: Cần sự chung tay của cộng đồng

Tuy nhiên, gần đây, dòng truyện này đã bị Cục Xuất bản, In và Phát hành (Bộ Thông tin và Truyền thông) chính thức "tuýt còi", yêu cầu tạm ngừng xuất bản vì "nội dung sáo mòn, vô bổ, thậm chí thô tục, phản cảm". Lệnh cấm này đã gây một cú sốc lớn cho những người làm sách thương mại vốn rất đông đảo trên thị trường sách Việt.

Thời gian qua dư luận phản ứng dữ dội trước những ấn phẩm rác thuộc dòng truyện ngôn tình

Khi “cầu” tăng ,“cung” sẽ tăng theo

Tiểu thuyết ngôn tình, đam mỹ là một trong những thể loại hiện đang gây sốt và bán chạy nhất thị trường sách Việt Nam. Dạo một vòng quanh những phố sách như Đinh Lễ, Nguyễn Xí, hoặc nhiều cửa hàng sách ở Hà Nội, có thể dễ dàng nhận thấy, dòng truyện ngôn tình, đam mỹ Trung Quốc chiếm một vị trí rất lớn. Sẽ chẳng có gì ngạc nhiên nếu như ta thấy những người trẻ tuổi bước ra từ hiệu sách với những cuốn truyện này.

Ở Việt Nam, chưa có một giới thiệu rõ ràng về truyện ngôn tình. Đầu sách rất đa dạng, nhưng mô-típ chung của thể loại truyện này là chuyện tình yêu giữa hai nhân vật chính, được đặt trong bối cảnh những mối quan hệ phức tạp, thậm chí là nghịch cảnh, nhưng cuối cùng vẫn kết thúc đẹp.

Các nam nhân vật trong truyện đa phần là các “đại gia”, hoặc công tử con nhà giàu, các nữ nhân vật thường là những cô gái xinh đẹp… những tình tiết trong truyện đậm màu sắc lãng mạn, bất ngờ, rất phù hợp với tâm lý giới trẻ.

Điều đáng nói, bên cạnh một số tác phẩm có nội dung nhẹ nhàng, lãng mạn, thì có khá nhiều cuốn sách nội dung không phù hợp, đã bị Cục Xuất bản đình chỉ in, phát hành hoặc yêu cầu chỉnh sửa, do có nhiều chi tiết mô tả tình dục một cách thô tục, phản cảm, thể hiện lối sống buông thả, không phù hợp với thuần phong mỹ tục Việt Nam, như cuốn “Ngủ cùng sói”, “Đồng lang cộng hôn” của Diệp Lạc Vô Tâm, “Nở rộ” của Sói Xám Mọc Cánh, “Anh là định mệnh trong đời” của Toàn Mộc...

Việc nhiều truyện ngôn tình, đam mỹ có nội dung không lành mạnh được xuất bản đã khiến nhiều người lo ngại, đặc biệt là các bậc phụ huynh có con trong độ tuổi thanh thiếu niên. Với nhận thức chưa đầy đủ, tâm lý chưa vững vàng, những cuốn tiểu thuyết kiểu này sẽ tác động không nhỏ đến tư duy, đến quan niệm sống, từ đó ảnh hưởng đến tương lai các em.

Còn đâu đạo đức người làm sách?

Có thể dễ dàng nhận thấy, sự "lên ngôi" của dòng sách ngôn tình, đam mỹ với những xu hướng lệch lạc thời gian qua có nguyên nhân trước hết xuất phát từ việc hám lợi nhuận của những người làm sách.

Rõ ràng, dòng sách này hiện đang mang đến nguồn thu đáng kể cho một số nhà làm sách. Và vì hấp lực bởi lợi nhuận mà nhiều người sẵn sàng bỏ qua đạo đức và trách nhiệm của mình. Thực tế, nhiều nhà xuất bản đã trao toàn quyền cho các đối tác liên kết để đưa những ấn phẩm này vào thị trường trong nước, mà việc thẩm định nội dung lại rất sơ sài. Nói như nhà văn Phạm Ngọc Tiến thì thiệt hại với xã hội vô cùng lớn bởi sách ngôn tình làm lệch lạc quan niệm sống của giới trẻ.

Cần có chế tài phù hợp!

Trước thực trạng trên, vừa qua, đại diện Cục Xuất bản (Bộ Thông tin và Truyền thông), Cục trưởng Chu Văn Hòa khẳng định: “Sắp tới, Cục sẽ thắt chặt hơn việc quản lý xuất bản dòng sách ngôn tình, đam mỹ nhằm hạn chế những cuốn sách không có lợi cho xã hội”.

Thiết nghĩ, quyết định này của giới quản lý, suy cho cùng, cũng chỉ là một hành động “chữa cháy”, là giải pháp mang tính tạm thời. Trong bối cảnh thị trường sách cũng như các ấn phẩm văn hóa tại Việt Nam đang ngày một đa dạng và phát triển, ngành xuất bản lại lộ ra những điểm yếu cơ bản: thiếu đội ngũ biên tập viên có trình độ; sự buông lỏng trong quản lý, để các đối tác liên kết toàn quyền trong các khâu của quy trình xuất bản dẫn đến sai phạm...

Và việc không có quy định rõ ràng, cũng như chỉ dẫn hay dấu hiệu nhận biết thể loại này (bằng khuyến cáo trên bìa sách) sẽ ít nhiều gây khó khăn trong thực hiện "lệnh" cấm. Một thực tế đáng suy nghĩ nữa là việc cấm xuất bản sách ngôn tình, đam mỹ tạm thời chỉ mới tác động đến một bộ phận nhất định người đọc. Vẫn còn đó hàng trăm trang mạng đang tự do đăng tải truyện ngôn tình, đam mỹ lẫn với "truyện sex" với hàng triệu người truy cập...

Kiểm soát dòng sách nhạy cảm không đơn giản, đòi hỏi sự chung tay của cả cộng đồng. Về lâu dài, cần phải có các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng ngành xuất bản như việc cấp đổi giấy phép cho các nhà xuất bản đủ điều kiện; cấp thẻ biên tập viên; xử lý nghiêm khắc sai phạm bằng cách rút thẻ biên tập viên nếu biên tập tới ba cuốn sách bị xử lý phải thu hồi.

Bên cạnh đó, gia đình và nhà trường cần giáo dục và định hướng cho giới trẻ về văn hóa đọc, để các em có thể "gạn đục khơi trong", tiếp cận những tác phẩm tốt, phù hợp thuần phong mỹ tục, góp phần hình thành, phát triển lành mạnh trí tuệ, tâm hồn và nhân cách.