Phát triển kinh tế tư nhân bằng cả trí tuệ, ý chí, khát vọng và tình cảm

Chiều 20/12, tại trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính, Trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia triển khai Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân, chủ trì Phiên họp lần thứ ba của Ban Chỉ đạo.

Tham dự phiên họp có Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng, Phó Trưởng Ban thường trực Ban Chỉ đạo; các thành viên Ban Chỉ đạo, lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương và đại diện các hiệp hội, doanh nghiệp tư nhân. Về phía Ngân hàng Nhà nước Việt Nam có Phó Thống đốc Nguyễn Ngọc Cảnh.

Thủ tướng Phạm Minh Chính, Trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia triển khai Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân, chủ trì Phiên họp lần thứ ba của Ban Chỉ đạo - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Khu vực kinh tế tư nhân đóng góp quan trọng cho tăng trưởng

Ngay sau khi Nghị quyết 68-NQ/TW được ban hành (ngày 04/5/2025), Chính phủ đã ban hành Kế hoạch hành động (Nghị quyết số 138/NQ-CP ngày 16/5/2025) và trình Quốc hội ban hành cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân (Nghị quyết số 198/2025/QH15 ngày 17/5/2025) và tập trung chỉ đạo các cấp, các ngành, các địa phương quyết liệt triển khai thực hiện.

Tại phiên họp, các đại biểu đã tập trung đánh giá về tình hình, kết quả triển khai Nghị quyết 68 từ khi ban hành đến nay, làm rõ những kết quả nổi bật, những hạn chế, khó khăn, đặc biệt là hạn chế trong phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa; phân tích nguyên nhân và bài học kinh nghiệm, đặc biệt là bài học về huy động nguồn lực.

Cùng với đó, xác định rõ những nhiệm vụ còn phải hoàn thành trong tháng 12/2025 và những nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm năm 2026; kiến nghị các cơ chế, chính sách, đề xuất các giải pháp mang tính tập trung, trọng tâm, trọng điểm, trong đó có việc tiếp tục rà soát, sửa đổi bổ sung luật pháp, tạo môi trường đầu tư, kinh doanh bình đẳng, lành mạnh, công khai, minh bạch; tạo động lực, truyền cảm hứng và lắng nghe, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp…

Thủ tướng nhấn mạnh những kết quả nổi bật sau gần 8 tháng triển khai Nghị quyết 68 - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Phát biểu kết luận, Thủ tướng Phạm Minh Chính giao Bộ Tài chính, Văn phòng Chính phủ tổng hợp, tiếp thu các ý kiến để hoàn thiện báo cáo và dự thảo Kết luận phiên họp. Cơ bản đồng ý với nội dung báo cáo và ý kiến của các đại biểu, Thủ tướng nhấn mạnh một số nội dung trọng tâm.

Về những kết quả nổi bật sau gần 8 tháng triển khai Nghị quyết 68, Thủ tướng cho rằng nhận thức về vị trí, vai trò của kinh tế tư nhân, đặc biệt là vai trò một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc dân, đã thẩm thấu trong xã hội, doanh nghiệp, các cơ quan quản lý nhà nước

Toàn bộ 34/34 địa phương và 21 bộ, cơ quan đã ban hành Kế hoạch hành động thực hiện Nghị quyết, trong đó phân công nhiệm vụ theo tinh thần "6 rõ: Rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ thẩm quyền, rõ thời gian, rõ kết quả".

Kỷ luật, kỷ cương hành chính trong triển khai nhiệm vụ được tăng cường, với cách làm mới đang từng bước phát huy hiệu quả. Đồng thời, phản hồi ý kiến doanh nghiệp nhiều hơn, niềm tin được củng cố và tăng cường.

Khu vực kinh tế tư nhân đã đóng góp quan trọng vào tăng trưởng GDP dự kiến trên 8% và kỷ lục xuất nhập khẩu khoảng 920 tỷ USD năm 2025, Việt Nam được xếp vào nhóm 15 nước có quy mô thương mại quốc tế lớn nhất thế giới; góp phần triển khai Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; tích cực vào cuộc xây dựng nhà ở xã hội (hoàn thành vượt mức kế hoạch 100 nghìn căn hộ trong năm 2025) và tham gia hỗ trợ đồng bào bị thiên tai, xóa nhà tạm, nhà dột nát, bảo đảm an sinh xã hội.

Công tác thể chế hoá, tổ chức thực hiện được chú trọng. Nghị quyết 138, 139 của Chính phủ giao các bộ, ngành, địa phương 69 nhiệm vụ, riêng năm 2025 cần hoàn thành 43 nhiệm vụ; đến nay cơ bản đã hoàn thành 37/43 nhiệm vụ (đạt trên 80%).

Chính phủ đã trình Quốc hội ban hành 15 luật, 1 nghị quyết của Quốc hội và ban hành 15 nghị định quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành; ban hành Nghị quyết 66 với mục tiêu cắt giảm ít nhất 30% thời gian giải quyết thủ tục, 30% chi phí tuân thủ và 30% điều kiện kinh doanh trong năm 2025 và tiếp tục cắt giảm thời gian tới. Đã phê duyệt phương án cắt giảm hơn 3.000 thủ tục hành chính và hơn 2.200 điều kiện kinh doanh, góp phần giảm khoảng 13.200 ngày thực hiện thủ tục và chi phí cắt giảm tuân thủ thủ tục hành chính đạt hơn 34,2 nghìn tỷ đồng/năm.

Các chính sách ưu đãi, hỗ trợ thuế, phí, tiếp cận vốn, đất đai, thủ tục đầu tư, môi trường kinh doanh... được các bộ, ngành, địa phương tập trung rà soát, hoàn thiện; đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền, hỗ trợ các doanh nghiệp tư nhân, hộ kinh doanh.

Cũng theo Thủ tướng, việc ban hành, triển khai Nghị quyết 68 tác động, ảnh hưởng đến sự phát triển của cộng đồng doanh nghiệp ngày càng rõ nét. Số lượng doanh nghiệp, hộ kinh doanh gia nhập thị trường tăng mạnh, từ khi ban hành Nghị quyết 68, bình quân mỗi tháng có hơn 18.000 doanh nghiệp thành lập mới (tăng 38% so với bình quân 4 tháng đầu năm) và 11.300 doanh nghiệp quay trở lại hoạt động (tăng trên 46% so với bình quân 4 tháng đầu năm).

Tính chung cả năm 2025, có hơn 300.000 doanh nghiệp thành lập mới và quay trở lại hoạt động, tăng trên 30% và tổng số vốn đăng ký đạt trên 6 triệu tỷ đồng, tăng trên 71% so với năm 2024; qua đó nâng tổng số doanh nghiệp đang hoạt động lên gần 1,1 triệu doanh nghiệp. Số hộ kinh doanh chuyển đổi lên doanh nghiệp trong 11 tháng đạt khoảng 3.200 doanh nghiệp.

Sau 3 lễ khởi công, khánh thành các công trình, dự án lớn, trọng điểm quốc gia đồng loạt trên cả nước trong năm 2025, chúng ta đã có 564 công trình, dự án với tổng mức đầu tư trên 5,14 triệu tỷ đồng (tương đương khoảng 40% GDP), trong đó nguồn vốn tư nhân khoảng 3,8 triệu tỷ đồng, chiếm 74,6%. Điều này khẳng định chủ trương đúng đắn của Đảng trong lấy đầu tư công dẫn dắt, kích hoạt đầu tư tư, huy động và sử dụng hiệu quả mọi nguồn lực xã hội trong mọi lĩnh vực để phát triển đất nước.

Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Ngọc Cảnh phát biểu tại Phiên họp. Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Vai trò của các hiệp hội doanh nghiệp, tổ chức đại diện cộng đồng doanh nghiệp được đề cao hơn, tham gia ngày càng thực chất vào quá trình xây dựng, phản biện chính sách.

Cùng với đó, ba đột phá chiến lược tiếp tục được thúc đẩy theo hướng thể chế thông thoáng để giảm chi phí tuân thủ, hạ tầng thông suốt để giảm chi phí đầu vào, tăng năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp, nhân lực và quản trị thông minh để nâng cao năng suất lao động, nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh. Cùng với đó, thúc đẩy mở rộng thị trường mới, khai mở các thị trường tiềm năng; quyết liệt tháo gỡ thẻ vàng IUU…

Hoàn thành 6 nhiệm vụ còn lại từ nay đến cuối tháng 12 năm 2025

Về các nhiệm vụ cần thực hiện trong quý I/2026, Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành liên quan được giao nhiệm vụ khẩn trương ban hành hoặc trình ban hành trong quý I năm 2026 các văn bản hướng dẫn chi tiết các chính sách hỗ trợ kinh tế tư nhân về đất đai, mặt bằng sản xuất, hỗ trợ lãi suất, hỗ trợ công nghệ, chuyển đổi số, hỗ trợ đào tạo giám đốc điều hành, hỗ trợ pháp lý, phát triển các doanh nghiệp tiên phong, hỗ trợ các doanh nghiệp vươn ra thị trường quốc tế...

Các địa phương thường xuyên trao đổi, nắm chắc tình hình của doanh nghiệp tại địa bàn; vận hành ổn định chính quyền địa phương hai cấp, đảm bảo việc hỗ trợ, đồng hành cùng doanh nghiệp.

Bộ Tài chính tập trung rà soát, khẩn trương đề xuất Chính phủ trong quý I năm 2026 các nội dung cụ thể sửa đổi Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa để thể chế hóa đầy đủ tinh thần của Nghị quyết số 68-NQ/TW về hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa; nghiên cứu xây dựng Luật Kinh doanh cá thể; hoàn thiện khung pháp lý về trái phiếu doanh nghiệp tại thị trường trong nước và chào bán trái phiếu doanh nghiệp ra thị trường quốc tế để nâng cao chất lượng và mở rộng kênh huy động vốn ổn định cho kinh tế tư nhân; hoàn thiện chế độ kế toán, bảo hiểm cho doanh nghiệp siêu nhỏ; xây dựng chương trình hỗ trợ sản xuất kinh doanh bền vững cho đối tượng doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh...

Bộ Công Thương khẩn trương tổ chức tổng kết, đánh giá đề án phát triển thị trường trong nước gắn với cuộc vận động "Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam" giai đoạn 2021-2025…

Bộ Tư pháp chủ trì báo cáo rà soát pháp luật về dân sự, tố tụng và các văn bản liên quan hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, hộ kinh doanh; thể chế hóa đầy đủ chủ trương của Đảng về phát triển kinh tế tư nhân, đặc biệt là Nghị quyết 68.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường tiếp tục rà soát Luật Đất đai và văn bản hướng dẫn thi hành theo hướng kiểm soát biến động giá đất, dành quỹ đất cho phát triển khu công nghiệp, cụm công nghiệp, vườn ươm…

Bộ Nội vụ rà soát, trình sửa đổi Luật Thi đua - Khen thưởng để quy định về thi đua, khen thưởng theo hướng đơn giản hóa thủ tục, mở rộng hình thức tôn vinh doanh nghiệp, doanh nhân tiêu biểu và chú trọng khen thưởng tôn vinh người lao động trực tiếp; nghiên cứu đề xuất cơ chế tăng cường sự tham gia của đội ngũ doanh nhân xuất sắc, có tâm, có tầm tham gia quản trị đất nước.

Bộ Khoa học và Công nghệ hoàn thiện pháp luật và hạ tầng thực thi về sở hữu trí tuệ đảm bảo chế tài nghiêm, đủ sức răn đe đối với hành vi vi phạm; đẩy mạnh thực hiện trực tuyến thủ tục xác lập quyền sở hữu trí tuệ, rút ngắn thời gian xử lý.

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam khẩn trương xây dựng, trình Thủ tướng Chính phủ trong quý I/2026 Chiến lược tài chính toàn diện giai đoạn 2026-2030; chỉ đạo các ngân hàng thương mại triển khai chính sách hỗ trợ lãi suất 2%/năm thông qua các ngân hàng thương mại cho các doanh nghiệp vay vốn để thực hiện các dự án xanh, tuần hoàn và áp dụng khung tiêu chuẩn môi trường, xã hội, quản trị (ESG).

Một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm năm 2026

Một là, Thủ tướng yêu cầu tiếp tục hoàn thiện thể chế, pháp luật để thúc đẩy mạnh mẽ kinh tế tư nhân theo tinh thần cải cách mạnh mẽ, thực chất của Nghị quyết 68.

Hai là, đẩy mạnh cải cách, cắt giảm thủ tục hành chính, điều kiện kinh doanh; tập trung chuyển đổi số để doanh nghiệp không phải đi lại nhiều lần, không phải chờ đợi, không phải "xin cho"; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền đi đôi với phân bổ nguồn lực, nâng cao năng lực thực thi và tăng cường kiểm tra, giám sát; đẩy mạnh hậu kiểm, giảm tiền kiểm.

Ba là, tạo mọi điều kiện thuận lợi phát triển đội ngũ doanh nghiệp tư nhân về số lượng và chất lượng, phát triển các doanh nghiệp lớn, dẫn dắt, đồng thời hỗ trợ hiệu quả doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ, hộ kinh doanh; các doanh nghiệp hỗ trợ lẫn nhau, không để doanh nghiệp nhỏ và vừa bị bỏ lại phía sau; đồng thời tạo điều kiện thuận lợi để hộ kinh doanh đủ điều kiện chuyển đổi thành doanh nghiệp.

Bốn là, tăng cường đối thoại, lắng nghe, phản hồi kịp thời kiến nghị của doanh nghiệp. Đối thoại phải thực chất, không hình thức; phản hồi phải rõ ràng, đúng thời hạn, đúng thẩm quyền.

Năm là, xây dựng cơ chế huy động nguồn lực, gồm nguồn lực bên trong và bên ngoài, nguồn lực nhà nước và tư nhân, kết hợp sức mạnh dân tộc và sức mạnh thời đại.

Sáu là, từng bộ, cơ quan, địa phương cần chủ động giải quyết các vấn đề theo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của mình, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan; "không nói không, không nói khó, không nói có mà không làm", không được để tình trạng "trên nóng, dưới lạnh", không "nói nhiều làm ít hoặc không làm", thường xuyên đánh giá công tác triển khai Nghị quyết số 68-NQ/TW một cách thực chất.

Thủ tướng cũng đề nghị các hiệp hội, doanh nghiệp công nghệ thông tin tham gia xây dựng cơ sở dữ liệu về doanh nghiệp kết nối với cơ sở dữ liệu quốc gia để theo dõi, đánh giá và bảo vệ doanh nghiệp; các cơ quan chức năng quan tâm bảo vệ doanh nghiệp trên không gian mạng và phòng chống gian lận thương mại, buôn lậu, hàng giả, hàng nhái, vi phạm sở hữu trí tuệ; đồng thời thúc đẩy xây dựng văn hóa kinh doanh.

Thủ tướng khẳng định, thông điệp xuyên suốt, nhất quán trong thực hiện Nghị quyết 68 là: "Lấy doanh nghiệp làm trung tâm – lấy hiệu quả làm thước đo – lấy kết quả thực tế làm đánh giá cuối cùng".

"Phát triển kinh tế tư nhân không chỉ là trách nhiệm, nghĩa vụ, thẩm quyền mà phải bằng cả trí tuệ, ý chí, khát vọng và tình cảm, để phát triển kinh tế tư nhân thực sự là một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia, để có một đội ngũ doanh nghiệp phát triển an toàn, lành mạnh, lớn mạnh, bền vững, xứng tầm truyền thống văn hóa - lịch sử của đất nước, đáp ứng mong mỏi của nhân dân và sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước. Cả hệ thống chính trị cùng vào cuộc, cả bộ máy cùng hoạt động, cả xã hội cùng đồng hành với doanh nghiệp và chỉ bàn làm, không bàn lùi", Thủ tướng phát biểu.