Công bố kết luận thanh tra tại các Công ty cà phê ở Cư Kuin (Đắk Lắk): Còn nhiều điểm chưa chính xác

Nhằm làm rõ vụ việc, Thanh tra Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) đã tiến hành thanh tra và có kết luận trả lời người dân.

Công ty cà phê Ea Ktur bị người dân yêu cầu giải thể do yếu kém

Đối với các công ty, người dân cho rằng, đất đai người lao động đang sản xuất là đất của người dân tự khai hoang, phục hóa, người dân đầu tư 100% vườn cây, các công ty không đầu tư gì, thực hiện khoán trắng là không đúng theo quy định của Nghị định 135/2005/NĐ-CP.

Riêng tại Công ty cà phê Ea Ktur, trong quá trình UBND tỉnh Đắk Lắk tiến hành thu hồi 46,78ha đất của công ty để giao cho huyện quản lý, công ty đã sai phạm khi bắt người dân nộp tiền đo vẽ bản đồ và tiền cấp trích lục khiến người dân hết sức bức xúc.

Do công ty cà phê Ea Ktur quản lý yếu kém, thua lỗ kéo dài nên người dân kiến nghị phải tiến hành giải thể công ty theo quy định của Chính phủ về việc sắp xếp, đổi mới và phát triển nông trường quốc doanh.

Tại Công ty cà phê Chư Quynh, người dân khiếu nại công ty này vi phạm Điều 12 Nghị định 135/2005/NĐ-CP, thảo hợp đồng giao khoán trái pháp luật, không thực hiện đúng với trách nhiệm của công ty.

Nghiêm trọng hơn, trong quá trình rà soát đất đai, công ty đã vi phạm Nghị định 170/2004/NĐ-CP, không báo cáo đúng sự thật để UBND tỉnh cho thuê đất nhưng không sử dụng. Ngoài ra, công ty còn thu tiền thuê đất và định mức giao khoán quá cao, thu của người dân các khoản chi phí không hợp lý.

17 hộ dân đã khiếu nại Công ty cà phê Ea Hnin về việc người dân nhận khoán tại tờ bản đồ 34 và 49, các hộ đầu tư 100% vốn để trồng cây trên diện tích này. Người dân khẳng định, toàn bộ diện tích trên đều nằm ngoài ranh giới quản lý của công ty nhưng từ năm 1997-2013, công ty vẫn tiến hành thu sản phẩm và tiền thuê đất của các hộ.

Đại diện đoàn thanh tra của Bộ NN&PTNT, ông Phan Hồng Xức, thanh tra viên chính cho biết: Theo kết luận thanh tra số 221/KL-TTr, việc người dân khiếu nại các công ty cà phê vẫn thu khoán trong khi người dân tự khai hoang, tự bỏ tiền đầu tư trực tiếp từ khâu trồng, chăm sóc và thu hoạch là chưa chính xác.

Bởi trên thực tế, các công ty đã tổ chức khai hoang, xây dựng cơ sở hạ tầng phục vụ sản xuất. Đúng là Công ty cà phê Ea Ktur quản lý yếu kém, thua lỗ kéo dài. Tuy nhiên, việc duy trì, củng cố và phát triển công ty là thực hiện theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ và Bộ NN&PTNT, thực tế tình hình sản xuất, kinh doanh của công ty đã được cải thiện trong những năm gần đây.

Tại Công ty cà phê Chư Quynh, việc người dân khiếu nại định mức giao khoán (định mức cao), trong đó, một số khoản phân bố chi phí người dân phải nộp để nuôi bộ máy quản lý công ty như tiền đi phép, lãi vay trả lương là có cơ sở.

Việc Công ty cà phê Ea Ktur thu của dân hơn 98 triệu đồng để đo vẽ, cấp trích lục bản đồ cho các hộ là sai, đoàn đã kiến nghị công ty trả lại số tiền trên cho người dân. Ngoài ra, đoàn cũng yêu cầu Công ty cà phê Ea Hnin nộp gần 11 triệu đồng vào ngân sách Nhà nước, đồng thời phối hợp với các cơ quan chức năng có thẩm quyền của địa phương giải quyết, xử lý dứt điểm về diện tích đất tại tờ bản đồ số 34, số 49.

Các tập thể, cá nhân có thiếu sót, khuyết điểm để xảy ra các vấn đề gây bức xúc cho người dân, đoàn đã tổ chức kiểm điểm trách nhiệm.

Trước kết luận của đoàn thanh tra, ông Trần Văn Xanh (trú tại thôn 8, xã Ea B’hốk, huyện Cư Kuin) cho rằng: Trước đây, nhiều công ty cà phê tại huyện Cư Kuin bỏ hoang hàng ngàn hecta, các cơ sở vật chất như nhà máy, kho tàng, máy móc đều bán hết. Chúng tôi thấy đất bỏ hoang nên cải tạo đất và trồng cà phê, hồ tiêu.

Từ năm 2008 đến nay, khi cà phê, hồ tiêu của người dân bắt đầu cho thu hoạch thì các công ty quay lại khoán sản phẩm cho người dân. Chính công ty thừa nhận chỉ đầu tư trồng 146ha cà phê, hồ tiêu trên tổng số hơn 900ha đất, số còn lại đều do người dân bỏ sức, bỏ tiền ra đầu tư.

Thế nhưng thanh tra cố tình bỏ qua để kết luận sai sự thật. “Ngoài ra, trong kết luận thanh tra của bộ còn nhiều vấn đề chưa hợp lòng dân, chưa giải quyết dứt điểm những gì người dân phản ánh”, ông Xanh nói.

Ông Nguyễn Ngọc Anh, Phó chánh Thanh tra Bộ NN&PTNT thừa nhận kết luận thanh tra vẫn có nhiều sai sót, đồng thời ghi nhận toàn bộ ý kiến của người dân phát biểu trực tiếp và các phát biểu bằng văn bản để báo cáo lại với cấp có thẩm quyền.

“Chúng tôi sẽ xem xét thêm những căn cứ mà người dân cung cấp để làm rõ. Những sai sót trong báo cáo kết luận chưa đúng, chưa sát, chúng tôi nghiêm túc nhận khuyết điểm và sẽ xem xét lại”, ông Anh nói.