Cử tri và Nhân dân lo lắng tình trạng cho vay nặng lãi, đòi nợ kiểu xã hội đen

Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét Báo cáo kết quả tiếp công dân, xử lý đơn thư và giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân gửi đến Quốc hội năm 2023

Về những nội dung phản ánh, kiến nghị của cử tri và Nhân dân trong tháng 9, Ban Dân nguyện cho biết, cử tri và Nhân dân quan tâm đến các hoạt động đối ngoại của Lãnh đạo Đảng, Nhà nước; kết quả Hội nghị lần thứ 8, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII; những nội dung trong chương trình Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV, nhất là việc Quốc hội xem xét cho ý kiến, thông qua những dự án luật có nội dung liên quan trực tiếp đến cuộc sống của người dân như: Luật Đất đai (sửa đổi); Luật Nhà ở (sửa đổi); Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi); Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi); Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ… và kỳ vọng Quốc hội có những quyết sách quan trọng để tháo gỡ khó khăn, góp phần phát triển kinh tế đất nước, ổn định và nâng cao đời sống của người dân. Cử tri và Nhân dân rất vui mừng và phấn khởi trước tình hình kinh tế - xã hội của đất nước tiếp tục có sự chuyển biến tích cực, nhiều chỉ tiêu, chỉ số cải thiện hơn so với cùng kỳ năm trước; kinh tế vĩ mô tiếp tục ổn định, lạm phát được kiểm soát.

Tuy nhiên, cử tri và Nhân dân tiếp tục bày tỏ sự lo lắng về tình trạng mưa lũ tại một số địa phương gây thiệt hại lớn về người và tài sản; tình trạng bạo hành trẻ em, bắt cóc trẻ em để tống tiền gây bức xúc, hoang mang trong xã hội trong thời gian gần đây; tình trạng một số tổ chức, cá nhân lợi dụng công tác nhân đạo, từ thiện để trục lợi; tình trạng người lao động đề nghị giải quyết hưởng chế độ bảo hiểm xã hội một lần tiếp tục gia tăng; hiện tượng trục lợi quỹ bảo hiểm thất nghiệp ngày càng trở lên phổ biến; tình trạng công nhân ngừng việc tập thể vẫn còn tiếp diễn; tình trạng lộ thông tin cá nhân; quảng cáo, giới thiệu sản phẩm không đúng sự thật; cho vay nặng lãi, đòi nợ kiểu xã hội đen; giả danh cơ quan chức năng để lừa đảo chiếm đoạt tài sản của người dân chậm được phát hiện, ngăn chặn, xử lý, gây bức xúc trong Nhân dân; tình hình cháy nổ tại khu dân cư có mật độ người ở cao vẫn còn tiếp diễn, gây thiệt hại rất lớn về người và tài sản…

Về, kết quả giám sát việc giải quyết, trả lời kiến nghị của cử tri gửi tới Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV, thông qua các cuộc tiếp xúc cử tri của đại biểu Quốc hội, đã có 2.765 kiến nghị được tổng hợp chuyển đến các cơ quan có thẩm quyền giải quyết. Đến nay, 2.474 kiến nghị đã được giải quyết, trả lời đạt tỷ lệ 89,5%.

Qua giám sát cho thấy có một số tồn tại, hạn chế trong công tác tổng hợp ý kiến, kiến nghị cử tri và việc giải quyết, trả lời kiến nghị cử tri cần được các cơ quan có giải pháp khắc phục trong thời gian tới.

Cụ thể, việc gửi Báo cáo tổng hợp kiến nghị cử tri của một số Đoàn đại biểu Quốc hội chưa đảm bảo đúng thời hạn theo quy định của pháp luật; có kiến nghị thuộc thẩm quyền giải quyết của địa phương vẫn được tập hợp chuyển lên yêu cầu các cơ quan ở Trung ương giải quyết; vẫn còn tình trạng kiến nghị ban hành hướng dẫn về một số nội dung mặc dù đã được pháp luật quy định; việc giải quyết, trả lời của cử tri của một số bộ, ngành chưa đảm bảo thời hạn như: Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Công Thương; Bộ Lao động, Thương Binh và Xã hội; Bộ Giáo dục và Đào tạo; Bộ Y tế...; việc xây dựng trình ban hành các văn bản quy phạm pháp luật của một số Bộ ngành còn chậm ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của người dân hoặc dẫn đến các địa phương chưa có cơ sở pháp lý để thực hiện, như: Bộ Y tế chưa hoàn thiện và trình ban hành chính sách về hỗ trợ thẻ bảo hiểm y tế cho người dân các xã an toàn khu cách mạng nên từ năm 2021 đến nay, người dân ở đây chưa được hỗ trợ về thẻ bảo hiểm y tế; Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chưa hoàn thiện trình ban hành Quy hoạch lâm nghiệp quốc gia của thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 mặc dù đây là quy hoạch trong thời kỳ 10 năm, bắt đầu từ năm 2021…

Vẫn còn có quy định trong văn bản hướng dẫn chưa phù hợp với Luật cần được nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung trong thời gian tới, như: trong trường hợp chuyển quyết định xử phạt vi phạm hành chính để tổ chức thi hành, quy định về thẩm quyền xem xét, quyết định việc hoãn thi hành quyết định phạt tiền, giảm, miễn tiền phạt tại Nghị định 118 của Chính phủ chưa phù hợp với quy định của Luật Xử lý vi phạm hành chính.

Bên cạnh đó, một số vấn đề cụ thể liên quan trực tiếp đến việc hỗ trợ khôi phục sản xuất và ổn định đời sống đã được cử tri kiến nghị từ nhiều kỳ họp trước nhưng đến nay được giải quyết dứt điểm, như: kiến nghị cử tri của một số địa phương về việc tiếp tục có chính sách hỗ trợ thiệt hại do bệnh dịch tả lợn Châu Phi từ năm 2021 đến nay; về việc chậm triển khai, thực hiện Dự án Hồ chứa nước bản Mồng, tỉnh Nghệ An đã ảnh hưởng trực tiếp khiến 119 hộ dân với 430 nhân khẩu tại huyện Như Xuân, tỉnh Thanh Hóa gặp rất nhiều khó khăn trong sinh hoạt và sản xuất.

Về tình hình khiếu nại, tố cáo, theo báo cáo của Thanh tra Chính phủ và Bộ Công an, trong tháng 9/2023, tình hình công dân khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh có chiều hướng tăng so với tháng 8/2023. Tại Trụ sở Tiếp công dân Trung ương, các cơ quan đã tiếp 374 lượt với 756 công dân đến khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh về 370 vụ việc và có 19 đoàn khiếu kiện đông người, so với tháng 8/2023 tăng 32 lượt công dân và 31 vụ việc.

Tình hình khiếu kiện ở Trung ương vẫn tiếp tục diễn biến phức tạp, tại thành phố Hà Nội thường xuyên có từ 40-50 công dân của 20 địa phương khiếu kiện kéo dài, phức tạp tại Trung ương, hàng ngày số người này nhiều lần tập trung đông người rồi di chuyển đến trung tâm chính trị Ba Đình gây phức tạp về an ninh, trật tự. Ban Dân nguyện phối hợp với Thanh tra Chính phủ, các cơ quan chức năng và Tổ công tác của 18 địa phương tổ chức tiếp đã tiếp, tuyền truyền, vận động, thuyết phục công dân trở về địa phương để được giải quyết theo quy định.

Tuy nhiên, vẫn còn 4 đoàn khiếu kiện đông người, 41 công dân của 16 địa phương lưu trú dài ngày ở thành phố Hà Nội để khiếu kiện kéo dài mặc dù đã được các cơ quan có thẩm quyền ở Trung ương và địa phương xem xét, rà soát lại theo kế hoạch của Thanh tra Chính phủ nhưng vẫn tiếp tục khiếu kiện vượt cấp, kéo dài, cần được các cơ quan có thẩm quyền ở Trung ương và địa phương có giải pháp để giải quyết dứt điểm trong thời gian tới.

Theo báo cáo tổng hợp từ các địa phương, trong tháng 9/2023 các vụ việc liên quan đến chung cư mini; chuyển nhượng quyền sử dụng đất, góp vốn xây dựng chung cư, căn hộ khách sạn khi chủ đầu tư không thực hiện đúng cam kết về bàn giao nhà đất, về chất lượng xây dựng, trốn tránh trách nhiệm bảo hành, không bàn giao quỹ bảo trì và việc quản lý, vận hành tòa nhà cho các hộ dân và liên quan đến việc cắt giảm lao động, đình công, ngừng việc tập thể của công nhân, người lao động;… vẫn tiếp tục diễn biến phức tạp cần được các cơ quan có thẩm quyền ở địa phương chủ trì, phối hợp với các cơ quan Trung ương có giải pháp để giải quyết dứt điểm trong thời gian tới…

Ban Dân nguyện đề nghị các cơ quan của Quốc hội tiếp tục tăng cường hơn nữa chất lượng hoạt động giám sát việc ban hành văn bản quy phạm pháp luật; các Đoàn đại biểu Quốc hội nâng cao chất lượng tổng hợp, phân loại, xử lý kiến nghị cử tri; đảm bảo tiến độ, thời gian gửi báo cáo tổng hợp kiến nghị cử tri sau khi đại biểu Quốc hội tiếp xúc cử tri theo quy định. Tiếp tục nâng cao hơn nữa chất lượng, hiệu quả công tác tiếp công dân, xử lý đơn và giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo, nhất là các vụ việc phức tạp, tồn đọng, kéo dài; nâng cao hơn nữa chất lượng công tác tham mưu để hạn chế việc chuyển đơn khiếu nại, tố cáo đến không đúng cơ quan có thẩm quyền giải quyết hoặc chuyển đơn đối với vụ việc đã được giải quyết hết thẩm quyền, đúng quy định pháp luật...

Đối với Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, bộ, ngành Trung ương chỉ đạo các bộ, ngành khẩn trương giải quyết, trả lời kiến nghị cử tri; tiếp tục nâng cao chất lượng giải quyết, trả lời cử tri; tiếp tục quan tâm rà soát, đánh giá việc thực hiện các chính sách, pháp luật liên quan đến khiếu nại, tố cáo trong lĩnh vực thuộc bộ, ngành quản lý để kiến nghị sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện pháp luật, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước nhằm hạn chế phát sinh khiếu nại, tố cáo…