Điểm lại thông tin kinh tế tuần 3-7/9

Tổng quan

Thu - chi Ngân sách Nhà nước 8 tháng đầu năm 2018 tương đối cân bằng, tuy nhiên giải ngân vốn đầu tư công còn chậm.

Theo Bộ Tài chính, tổng thu cân đối Ngân sách Nhà nước thực hiện tháng 8 ước đạt 84 nghìn tỷ đồng, luỹ kế thu Ngân sách Nhà nước 8 tháng ước đạt 871,8 nghìn tỷ đồng, bằng 66,1% dự toán, tăng 13,8% (so cùng kỳ năm 2017).

Trong đó, thu nội địa tháng 8 ước đạt 62,5 nghìn tỷ đồng, giảm khoảng 31 nghìn tỷ đồng so với tháng trước. Lũy kế thu 8 tháng ước đạt 695,8 nghìn tỷ đồng, bằng 63,3% dự toán, tăng 14,8% so cùng kỳ năm 2017.

Không kể các khoản như thu tiền sử dụng đất, thu xổ số kiến thiết, thu cổ tức và lợi nhuận sau thuế của doanh nghiệp nhà nước, thu hồi vốn Ngân sách Nhà nước đầu tư tại các tổ chức kinh tế và thu chênh lệch thu…, số thu nội địa còn lại ước đạt 532,4 nghìn tỷ đồng, bằng 61,4% dự toán.

Thu từ dầu thô tháng 8 ước đạt 5,3 nghìn tỷ đồng, lũy kế thu 8 tháng ước đạt gần 40,9 nghìn tỷ đồng, bằng 113,9% dự toán.

Thu từ hoạt động xuất nhập khẩu tháng 8 ước đạt gần 25,8 nghìn tỷ đồng, xấp xỉ mức thực hiện thu tháng trước; lũy kế thu 8 tháng ước đạt 199,7 nghìn tỷ đồng, bằng 70,6% dự toán, tăng 4% so cùng kỳ năm 2017.

Sau khi thực hiện hoàn thuế giá trị gia tăng theo chế độ (66,75 nghìn tỷ đồng), thu cân đối Ngân sách Nhà nước đạt 132,94 nghìn tỷ đồng, bằng 74,3% dự toán, tăng 4,2% so cùng kỳ năm 2017.

Chi Ngân sách Nhà nước tháng 8 ước đạt 113,8 nghìn tỷ đồng. Luỹ kế chi Ngân sách Nhà nước 8 tháng đạt 873,5 nghìn tỷ đồng, bằng 57,3% dự toán, tăng 10,2% so với cùng kỳ 2017.

Tổng chi ngân sách Nhà nước từ đầu năm đến thời điểm 15/8/2018 ước tính đạt 820,2 nghìn tỷ đồng, bằng 53,8% dự toán năm, trong đó chi thường xuyên đạt 573 nghìn tỷ đồng, bằng 60,9% kế hoạch, bằng 69,9% tổng chi; chi đầu tư phát triển đạt 166,3 nghìn tỷ đồng, bằng 41,6% kế hoạch, bằng 20,3% tổng chi; chi trả nợ lãi 71,9 nghìn tỷ đồng, bằng 63,9% kế hoạch, bằng 8,8% tổng chi.

Trong khi đó, theo dự toán, chi Ngân sách Nhà nước năm 2018, cơ cấu chi đầu tư phát triển chiếm 26,2%, chi trả nợ lãi chiếm 7,39%, chi thường xuyên chiếm 61,76%.

Số liệu chi Ngân sách Nhà nước đến nửa tháng 8 cho thấy chi đầu tư phát triển tuy có tăng so với cùng kỳ năm trước nhưng vẫn ở mức thấp so với kế hoạch và mức thấp so với cơ cấu phân bổ chi Ngân sách Nhà nước.

Các chuyên gia khuyến cáo, Nhà nước đi vay nợ thông qua công cụ phát hành trái phiếu Chính phủ hay công trái nhằm mục tiêu cho chi đầu tư phát triển chứ không phải chi thường xuyên. Tuy nhiên, từ nhiều năm nay, thu thường xuyên chỉ đủ cho chi thường xuyên, thậm chí, có nhiều năm không đủ. Nếu giảm trừ thu từ dầu thô, thuế tài nguyên hay thu hồi vốn của doanh nghiệp nhà nước thì thu thường xuyên không đủ chi thường xuyên, tức là nhà nước phải đi vay cho chi thường xuyên.

Về giải ngân vốn đầu tư xây dựng cơ bản, lũy kế thanh toán 8 tháng đạt 176,8 nghìn tỷ đồng, đạt 44,24% kế hoạch Quốc hội giao và đạt 45,57% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao (cùng kỳ năm 2017 đạt 38,38% kế hoạch Quốc hội giao và 44,4% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao). Tuy có tăng so với cùng kỳ, Bộ Tài chính cho biết, nhiều bộ, ngành, địa phương vẫn còn chậm giải ngân vốn đầu tư công.

Điển hình là 8 tháng đầu năm 2018, giải ngân vốn Ngân sách Nhà nước cho các dự án do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn quản lý ước đạt 3.271,8 tỷ đồng, bằng 40,5% kế hoạch; tỷ lệ giải ngân của các công trình thủy lợi đầu tư bằng nguồn vốn trái phiếu Chính phủ ước giải ngân đạt 1.482,7 tỷ đồng, chỉ bằng 19,2% kế hoạch.

Theo Bộ Tài chính, năm 2018 là năm thứ hai thực hiện các quy định của Luật Ngân sách Nhà nước, việc chuyển nguồn chi thường xuyên chỉ cho phép đối với một số khoản chi nhất định như: chi chế độ chính sách cho con người, trường học, công nghệ… Do đó, các dự án được phân bổ đầu tư công đến hết niên độ ngân sách không chi hết thì sẽ bị hủy bỏ dự toán, kể cả các chương trình mục tiêu quốc gia và chương trình mục tiêu.

Ước tính giá trị chi trả nợ của Chính phủ trong tháng 8/2018 là 4,28 nghìn tỷ đồng, lũy kế 8 tháng đầu năm là 152,72 nghìn tỷ đồng (trong đó trả nợ trong nước là 122,81 nghìn tỷ đồng, trả nợ nước ngoài là 29,91 nghìn tỷ đồng). Trong tháng 8/2018, huy động vốn trong nước của Chính phủ qua phát hành trái phiếu Chính phủ đạt 14.260 tỷ đồng, lũy kế 8 tháng đạt 119.261 tỷ đồng (bằng khoảng 43,2% kế hoạch năm).

Trong tháng 8, Chính phủ đã ký kết 1 hiệp định vay vốn nước ngoài trị giá 150 triệu USD, lũy kế 8 tháng đã ký kết 10 hiệp định vay với tổng trị giá 1.137,2 triệu USD. Trong 8 tháng đầu năm giải ngân vốn vay nước ngoài đạt 1.328 triệu USD, tương đương khoảng 30,5 nghìn tỷ đồng, bằng 28% kế hoạch năm.

Tin trong nước

Thị trường ngoại tệ, tuần từ 3/-7/9, tỷ giá trung tâm được Ngân hàng Nhà nước điều chỉnh tăng - giảm nhẹ, trong đó có 2 phiên không thay đổi so với phiên trước đó. Chốt tuần, tỷ giá trung tâm được niêm yết ở mức 22.686 VND/USD, tăng 8 đồng so với cuối tuần trước đó.

Tỷ giá mua giao ngay vẫn được NHNN niêm yết ở mức 22.700 VND/USD; tỷ giá mua kỳ hạn 3 tháng ở mức 22.775 VND/USD. Tỷ giá bán ra được niêm yết ở mức thấp hơn 50 đồng so với trần tỷ giá, phiên cuối tuần ở mức 23.317 VND/USD.

Tỷ giá liên ngân hàng tương đối ổn định trong tuần. Chốt tuần, tỷ giá giao dịch ở mức 23.300 VND/USD, giảm nhẹ 8 đồng so với cuối tuần trước đó.

Tỷ giá trên thị trường tự do tiếp tục đà giảm của tuần trước đó. Kết thúc ngày 7/9, tỷ giá chỉ giảm 65 đồng ở chiều mua vào và 55 đồng ở chiều bán ra so với phiên cuối tuần trước đó, giao dịch ở mức 23.420 VND/USD - 23.450 VND/USD.

Thị trường tiền tệ liên ngân hàng, tuần vừa qua, lãi suất liên ngân hàng VND tiếp tục giảm, tuy nhiên đà giảm đã chậm lại so với tuần trước đó. Chốt phiên cuối tuần 7/9, lãi suất giao dịch quanh mức: qua đêm 4,33% (-0,03 điểm phần trăm); 1 tuần 4,51% (-0,05 điểm phần trăm); 2 tuần 4,57% (-0,01 điểm phần trăm); 1 tháng 4,65% (-0,01 điểm phần trăm).

Lãi suất liên ngân hàng đối với USD vẫn chỉ biến động nhẹ tất cả các phiên trong tuần ở tất cả các kỳ hạn. Chốt tuần 7/9, lãi suất kỳ hạn qua đêm và 2 tuần tăng nhẹ 0,01 điểm phần trăm trong khi kỳ hạn 1 tuần không thay đổi và kỳ hạn 1 tháng giảm nhẹ 0,01 điểm phần trăm so với phiên cuối tuần trước đó, đứng ở mức: qua đêm 2,17%; 1 tuần 2,29%, 2 tuần 2,39% và 1 tháng 2,52%.

Thị trường mở, tuần qua, Ngân hàng Nhà nước chào thầu 1.000 tỷ đồng/phiên tín phiếu vẫn với kỳ hạn 7 ngày, lãi suất 2,0%, tuy nhiên không có khối lượng trúng thầu. Trong tuần có 1.100 tỷ đồng tín phiếu đáo hạn. Như vậy, khối lượng tín phiếu lưu hành trên thị trường giảm xuống mức 74.530 tỷ đồng.

Ngân hàng Nhà nước chào thầu 16.000 tỷ đồng trên kênh cầm cố trong tuần qua với kỳ hạn 7 ngày, lãi suất giữ ở mức 4,75%. Có 7.349 tỷ đồng trúng thầu. Trong tuần, có 7.702 tỷ đồng đáo hạn, chốt tuần số dư trên kênh cầm cố giảm xuống mức 7.349 tỷ đồng.

Như vậy, Ngân hàng Nhà nước bơm ròng 747 tỷ đồng ra thị trường thông qua nghiệp vụ thị trường mở trong tuần vừa qua.

Thị trường trái phiếu, trong tuần, Kho bạc Nhà nước tiếp tục tập trung gọi thầu ở hai kỳ hạn dài 10 năm và 15 năm với khối lượng gọi thầu là 2.600 tỷ đồng mỗi kỳ hạn. Tuy nhiên, Kho bạc Nhà nước chỉ huy động thành công 1.850 tỷ đồng kỳ hạn 10 năm và 1.800 tỷ đồng kỳ hạn 15 năm.

Lãi suất trúng thầu tăng nhẹ lần lượt 0,04 và 0,05 điểm phần trăm so phiên trước. Trong khi đó, trái phiếu Chính phủ các kỳ hạn 5 năm và 20 năm đều đấu thầu thất bại. Lãi suất đặt thầu cao nhất và thấp nhất đều tăng so với phiên đấu thầu trước đó.

Ngân hàng Chính sách xã hội cũng gọi thầu 3.000 tỷ đồng ở bốn loại kỳ hạn 3 năm, 5 năm, 10 năm và 15 năm song tỷ lệ trúng thầu thấp, chỉ đạt 13%.

Thị trường chứng khoán, thị trường chứng kiến một tuần giao dịch tiêu cực khi cả 2 chỉ số giảm trong cả 3 phiên đầu tuần và chỉ hồi phục nhẹ vào cuối tuần. Chốt tuần 7/9, VN-Index giảm mạnh 20,64 điểm (-2,09%) so với cuối tuần trước, đóng cửa tại 968,90 điểm; HNX-Index giảm 1,09 điểm (-0,97%) xuống mức 111,70 điểm.

Thanh khoản thị trường trong tuần ở mức trung bình với giá trị giao dịch trung bình đạt trên 4.600 tỷ đồng/phiên. Khối ngoại quay trở lại bán ròng với tổng giá trị gần 127 tỷ đồng trên cả 2 sàn.

VN-Index trong vòng 3 tháng gần đây - Nguồn: VNDIRECT

Tin quốc tế

Trên thị trường tài chính tuần qua, báo cáo việc làm Mỹ tháng 8 khả quan củng cố khả năng Fed tiến hành nâng lãi suất vào kỳ họp 25 - 26/9 tới. Ngoài ra, diễn biến cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung vẫn là tâm điểm theo dõi của thị trường.

Sau khi thời hạn tham vấn ý kiến công chúng Mỹ kết thúc vào 6/9, Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết kế hoạch áp thuế lên 200 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc đang được xem xét và sẽ sớm được triển khai tùy tình hình, đồng thời sẵn sàng đánh thuế thêm 267 tỷ USD nữa. Nếu điều này trở thành hiện thực, tổng cộng gần như mọi hàng hóa mà Mỹ mua từ Trung Quốc sẽ bị đánh thuế.

Cố vấn kinh tế Nhà Trắng Larry Kudlow cho biết Mỹ muốn xây dựng một "liên minh" bao gồm cả EU, Nhật Bản và các đồng minh khác để gây sức ép lên Trung Quốc.