Dư địa rộng mở… cho các quỹ đầu tư?

Tiềm năng lớn

“Hiện nay có 43 công ty quản lý quỹ đang hoạt động, có 70 quỹ đầu tư chứng khoán trên tổng toàn bộ thị trường, trong đó riêng năm 2021 có 14 quỹ được thành lập với tổng số vốn huy động ban đầu là 1.500 tỷ đồng. Sự phát triển này đến từ cả hai phía: Thứ nhất là bản thân các công ty quản lý quỹ đã có năng lực quản trị điều hành và nhân sự. Thứ hai là liên quan tới thị trường chứng khoán, lãi suất ngân hàng nói chung là những tác nhân để thị trường quản lý quỹ cũng như công ty quản lý quỹ có sự phát triển”, ông Nguyễn Quang Long, Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý Quỹ, UBCKNN cho biết trong Talkshow Phố Tài chính trên VTV8.

Dưới góc nhìn của mình, ông Nguyễn Phan Dũng, Phó Tổng Giám đốc Công ty Quản lý quỹ SSI (SSIAM) cho biết, thị trường chứng khoán năm 2021 tăng trưởng rất mạnh mẽ, đi chung với nền tăng trưởng đấy, các danh mục, các quỹ đầu tư cũng có những kết quả rất tốt. Các cơ sở pháp lý hình thành, đặc biệt là sự cho phép thành lập quỹ mở, quỹ ETF trên thị trường đã tạo ra một xu hướng, hỗ trợ nền tảng pháp lý cho các công ty quản lý quỹ sản xuất ra các quỹ phù hợp với nhu cầu thị trường.

Đơn cử như quỹ mở SSI – SCA đã đạt hiệu suất 49,9% năm 2021. Lũy kế là hơn 220% trong vòng 4 năm hoạt động, bình quân mỗi năm tỷ suất lợi nhuận khoảng 17,5%. Hoặc như quỹ ETF, SSI VNFIN LEAD ra đời vào năm 2020 cũng đạt tỷ suất lợi nhuận là 61% trong năm 2021 và bình quân lũy kế mỗi năm khoảng hơn 50%.

Đầu tư qua quỹ hay tự đầu tư?

Ông Nguyễn Quang Long cho biết, thói quen tự đầu tư của người dân là một thói quen đã hiện hữu qua một khoảng thời gian lâu đời. Các nhà đầu tư khi mới tham gia vào thị trường chứng khoán thường có suy nghĩ “tiền của tôi, thì tôi tự nắm, tôi tự đầu tư và tôi tin tưởng rằng tôi sẽ đầu tư được tốt hơn”.

Tuy nhiên bản thân chúng ta chỉ đủ kiến thức lẫn thời gian để nghiên cứu khoảng 5-7 hoặc người có nhiều thời gian hơn thì nghiên cứu khoảng 15 đến 20 mã cổ phiếu. Nhưng không phải năm nào cũng có thể đầu tư được tốt. Khi đã tham gia vào thị trường chứng khoán một cách lâu dài để hưởng lợi lâu dài thì lúc đó dần dần có những lớp nhà đầu tư họ sẽ đầu tư vào những kênh đầu tư trung và dài hạn hơn, đó là mua chứng chỉ quỹ hoặc là ủy thác danh mục một cách dài hạn.

Ông Nguyễn Phan Dũng thì cho biết, trên các thị trường chung trong khu vực, đặc biệt các thị trường châu Á, tâm lý nhà đầu tư nói chung thường vẫn rất ham tham gia trực tiếp vào thị trường chứng khoán để mua bán cổ phiếu riêng lẻ. Tuy nhiên ở các thị trường nước ngoài, đại bộ phận các nhà đầu tư ngoài tham gia trực tiếp họ vẫn hoạch định, phân bổ một phần tài sản vào các danh mục, các quỹ đầu tư chứng khoán, hay ủy thác khoản đầu tư phần lớn trong tài sản của họ cho các chuyên gia.

Giải pháp nào để thúc đẩy hoạt động quỹ

Ông Nguyễn Quang Long, cho rằng, khuôn khổ pháp lý dành cho thị trường quản lý quỹ đã tương đối ổn định, trong thời gian rà soát lại văn bản, UBCKNN đã cập nhật những vướng mắc khó khăn và đưa vào các thông tư mới để thị trường có khuôn khổ hoạt động một cách an toàn, hiệu quả.

Đồng thời với đó, hiện nay UBCKNN cũng đang đẩy mạnh hơn nữa việc quản lý và giám sát các công ty quản lý quỹ trong việc thực thi các quy định pháp luật, nhằm đảm bảo các công ty quản lý quỹ hoạt động theo đúng quy định và đúng khuôn khổ pháp luật, để cho nhà đầu tư yên tâm trong việc mua chứng chỉ quỹ của các công ty quản lý quỹ được cấp phép hoặc ủy thác tài sản cho công ty quản lý quỹ.

Ở góc độ Công ty quản lý quỹ, ông Nguyễn Phan Dũng cho rằng, chất lượng sản phẩm liên quan đến tỷ suất lợi nhuận rất là quan trọng, lợi nhuận đấy phải bền vững qua quá trình dài, điều đó sẽ thể hiện sự uy tín. Thứ hai là các công ty quản lý quỹ bao gồm của chúng tôi sẽ liên tục cải thiện, mang tới trải nghiệm dịch vụ cho khách hàng một cách thân thiện nhất.

Gần đây việc chuyển đổi số, sử dụng các công cụ, các app online cũng là một xu hướng, là một thành viên trên thị trường chúng tôi cũng có sự đầu tư liên quan đến lĩnh vực phân phối online và tiếp cận KYC online, khách hàng có thể đặt lệnh online, trải nghiệm online. Thứ ba là trách nhiệm chung, trách nhiệm về đào tạo kiến thức cho thị trường, cho các nhà đầu tư.

Về cơ bản, Việt Nam đã bắt đầu có những dải sản phẩm tương đối, tuy nhiên dư địa vẫn còn rất lớn, từ quỹ mở, quỹ ETF cho đến quỹ hữu trí thì gần đây Việt Nam đã có khung pháp lý.

“Chúng tôi cũng là một trong những đơn vị đầu tiên thành lập các quỹ này và sẽ triển khai phát hành ra thị trường, đảm bảo về sự đa dạng đầu tư cho phần lớn nhà đầu tư tại Việt Nam trong tương lai gần”, ông Dũng cho biết.

Nếu công ty quản lý quỹ gặp vấn đề, tiền của nhà đầu tư có bị mất? Trong lịch sử hình thành thị trường quản lý quỹ trên thế giới đã từng xảy ra nhiều trường hợp khi công ty quản lý quỹ bị phá sản thì nhà đầu tư mất trắng tiền. Vì vậy, ở trên thế giới hiện nay và kể cả Việt Nam quy định rất chặt chẽ việc phải tách bạch tài sản giữa tài sản công ty quản lý quỹ và tài sản quỹ đầu tư chứng khoán hay tài sản của nhà đầu tư. Tất cả tài sản phải được lưu ký tại phía ngân hàng lưu ký, đứng tên quỹ đầu tư chứng khoán chứ không đứng tên của công ty. Vì vậy, hiện nay nếu trong trường hợp công ty quản lý quỹ gặp vấn đề rủi ro dẫn đến không thể hoạt động hoặc bị phá sản thì tài sản của nhà đầu tư vẫn còn nguyên, và được lưu ký tại ngân hàng lưu ký. Đồng thời các tài sản này là được giám sát bởi ngân hàng giám sát. Ông Nguyễn Quang Long, Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý Quỹ, UBCKNN