George Soros “Người hủy diệt” Ngân hàng Trung ương Anh

Sinh ngày 12/8/1930 tại Hungary, cha của Derd Shorosh (tên khai sinh của G. Soros) là luật gia từng nghĩ cách giúp những người gốc Do Thái thoát khỏi Hungary (đang bị Đức quốc xã chiếm đóng) bằng cách làm cho họ hộ chiếu giả.

G. Soros “Mozart của TTCK”

Khi ấy chính Derd mang các hộ chiếu giả này đi giao. Năm 1947, gia đình họ sang Anh và Derd Shorosh đổi tên thành G.Soros. Tại Anh, G. Soros theo học trường Kinh tế Anh và thích thú với quan điểm của triết gia Karl Popper trong “Xã hội mở và các kẻ thù của nó”.

Sau khi tốt nghiệp, G. Soros quyết định hiện thực hóa những tư tưởng của Popper: kiếm tiền để biến thế giới thành xã hội mở. Công việc ban đầu của ông là làm bồi bàn ở một hiệu ăn sang trọng ở London.

18 tuổi, với số tiền kiếm được bằng nghề thu hoạch táo và sơn nhà thuê, G. Soros ghi danh vào Học viện Kinh tế London (LSE, London School of Economics). G.Soros tốt nghiệp LSE vào năm 1952 và bắt đầu làm việc trong ngành Ngân hàng đầu tư.

Năm 1956, G. Soros sang Mỹ đoàn tụ với bố mẹ và các anh chị em, nhập quốc tịch Mỹ và làm việc cho các công ty đầu tư như F.M. Mayer (1956-1959). Sau đó, G. Soros liên tục thay đổi chỗ làm vào các năm sau đó, như làm việc tại Wertheim & Co. (1959-1963) và Arnhold & S. Bleichroeder (1963-1973).

Thời gian này, G. Soros đã kiếm sống bằng nghề mua bán cổ phiếu trên các thị trường chứng khoán (TTCK) London và New York. Công việc làm ăn thuận lợi đã giúp cho ông có một lượng vốn kha khá, đủ để ông thành lập Soros Fund Management vào năm 1973, với số vốn 17 triệu USD và sau này điều hành quỹ đầu tư nổi tiếng toàn cầu Quantum Fund.

Các quỹ đầu tư của G. Soros được cho đã có mức sinh lời lên đến hơn 30%/năm và có hai lần đạt mức hơn 100%/năm. Bằng khả năng phân tích và phán đoán chính xác các dao động trên thị trường tài chính, mỗi năm ông ta mang tới cho các cổ đông của Quantum Fund hơn 30% lợi nhuận. Ông đã được giới đầu tư đặt cho biệt danh “Mozart của TTCK”. Cuối những năm 1980, George Soros rút lui khỏi các công việc điều hành hàng ngày ở Soros Fund Management và chuyển mối quan tâm sang tổ chức “truyền bá tư tưởng” Open Society Foundation, các công việc từ thiện…

Nói tới George Soros, giới tài phiệt thế giới không quên nhắc tới các “thương vụ” nổi tiếng của ông. Đó là vào tháng 9/1992, lúc đó Ngân hàng Trung ương Anh đang lưỡng lự giữa việc phải tăng lãi suất lên tương ứng với mức lãi suất ở các nước thuộc Cơ chế bình ổn tỷ giá châu Âu (European Exchange Rate Mechanism) hay phải thả nổi tỷ giá đồng bảng Anh.

Không bỏ lỡ thời cơ, ngày 16/9/1992 (ngày thứ Tư đen tối), các quỹ đầu tư của G. Soros đã bán khống 10 tỷ USD đồng bảng Anh, vay hàng tỷ bảng Anh và đổi sang đồng Mác Đức. Với vụ làm ăn này, G. Soros đã thu được lợi nhuận tới 1,1 tỷ USD chỉ trong vòng một tuần, khi nước Anh rút khỏi Cơ chế bình ổn tỷ giá châu Âu và phá giá đồng bảng.

Bộ Tài chính Anh ước tính thiệt hại từ ngày thứ Tư đen tối vào khoảng 3,4 tỷ bảng. Kể từ đó, ông được mệnh danh là “Người hủy diệt Ngân hàng Trung ương Anh”.

Một vụ làm ăn khác, các quỹ đầu tư của George Soros cũng đã bán khống rất mạnh đồng baht Thái Lan vào đầu năm 1997, khi nhận thấy cán cân thương mại và cán cân tài khoản vốn của nước này bất ổn. Rồi vụ các quỹ đầu tư của Soros Fund Management đã kiếm được 1,2 tỷ USD khi đầu tư Short position vào đồng Yên và chứng khoán Nhật Bản.

Trong 3 tháng từ 11/2012 – 2/2013, thời gian này, Thủ tướng Shinzo Abe lên nắm quyền ngay lập tức đã thực hiện chính sách kinh tế Abenomics, với trọng tâm là tăng cường chi tiêu công và nới lỏng mạnh hơn chính sách tiền tệ để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế và đạt tỷ lệ lạm phát 2%/năm. Hệ quả của chính sách nới lỏng này là đồng Yên liên tục giảm giá, còn TTCK hồi phục mạnh mẽ.

Tuy nhiên, công việc làm ăn của ông không phải lúc nào cũng “xuôi chèo, mát mái”. Chẳng hạn như, năm 1999, do tiên đoán sự sụp đổ của các công ty Internet, nên G. Soros đã sớm bán cổ phiếu của các công ty dotcom. Nhưng trái với phán đoán, các dotcom tiếp tục phát triển. Nhận ra sai lầm, ông đã mua lại cổ phiếu để cuối cùng bán ra không kịp, khi các dotcom sụp đổ: thiệt hại lên tới gần 1 tỷ USD!

Hay phi vụ với đồng tiền chung châu Âu euro. Nhà tài chính đã tiên đoán khả năng tăng giá của euro, nhưng do đổi USD sang euro quá sớm nên G. Soros mất hàng trăm triệu USD. Tuy nhiên nhìn chung Soros vẫn thắng lớn. Theo tạp chí Forbes, từ năm 1994-2002, tài sản của G. Soros đã tăng từ 4-7 tỷ USD và đến tháng 3/2013 là 19,2 tỷ USD, đứng thứ 30 trong danh sách toàn cầu và đứng thứ 16 ở Mỹ.

Nguyễn Nguyễn