Gỡ khó trong thực hiện thủ tục hành chính, chuyển đổi số giai đoạn đầu vận hành chính quyền 2 cấp

Ảnh minh họa

Thời gian qua, các bộ, cơ quan ngang bộ, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đã có nhiều nỗ lực trong việc triển khai Kết luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Tổng Bí thư Tô Lâm, Nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về sắp xếp đơn vị hành chính và triển khai mô hình tổ chức chính quyền địa phương 02 cấp.

Tuy nhiên, qua theo dõi của Bộ Công an, Bộ Khoa học và Công nghệ, Văn phòng Chính phủ và Báo cáo của Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, giai đoạn từ ngày 01 tháng 7 đến ngày 15 tháng 7 năm 2025, vẫn còn nhiều khó khăn, vướng mắc phát sinh trong thực hiện thủ tục hành chính (TTHC), chuyển đổi số, ảnh hưởng đến quá trình vận hành của toàn bộ hệ thống mới, trong đó tập trung vào 04 nhóm vấn đề chính: (1) Hạ tầng kỹ thuật còn thiếu, yếu, chất lượng chưa đảm bảo; (2) Hệ thống thông tin còn chưa ổn định, có trường hợp thường xuyên gặp lỗi, chậm, treo và dữ liệu thiếu kết nối, chia sẻ, đồng bộ, liên thông; (3) Thể chế, quy trình và nguồn nhân lực còn thiếu hoặc chậm được sửa đổi, hoàn thiện; (4) Công tác hỗ trợ, hướng dẫn, tuyên truyền còn chưa hiệu quả, sát thực, có xuất hiện tình trạng "cò làm giấy tờ" ở một số địa phương và phát sinh thêm thủ tục hành chính không đúng quy định trong văn bản quy phạm pháp luật.

Để tháo gỡ kịp thời các khó khăn, vướng mắc, điểm nghẽn trong giai đoạn đầu vận hành mô hình tổ chức chính quyền địa phương 02 cấp, bảo đảm việc thực hiện thông suốt, hiệu quả, không bị gián đoạn theo đúng chỉ đạo của Kết luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Tổng Bí thư Tô Lâm, và của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, Chủ tịch Uỷ ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tập trung hoàn thành ngay một số nhiệm vụ cụ thể như sau:

I. VỀ HỆ THỐNG THÔNG TIN VÀ DỮ LIỆU

1. Bộ trưởng Bộ Công an chỉ đạo:

a) Bảo đảm hiệu năng của hệ thống VneID vận hành ổn định, thông suốt 24/7 phục vụ định danh, xác thực điện tử cho cán bộ, công chức, người dân, doanh nghiệp trong quá trình thực hiện TTHC, dịch vụ công trực tuyến; rà soát, kịp thời khắc phục các lỗi kỹ thuật trong thực hiện 02 nhóm dịch vụ công liên thông điện tử (Đăng ký khai sinh, đăng ký thường trú, cấp thẻ bảo hiểm y tế cho trẻ dưới 6 tuổi; Đăng ký khai tử, xóa đăng ký thường trú, giải quyết mai táng phí, tử tuất), bảo đảm việc thực hiện thông suốt, hiệu quả, không bị gián đoạn, hoàn thành trước ngày 20 tháng 7 năm 2025.

b) Rà soát, kịp thời khắc phục các lỗi bất cập của các Hệ thống cung cấp các dịch vụ công cấp phiếu lý lịch tư pháp, đổi giấy phép lái xe, đăng ký xe, bảo đảm thông suốt, không bị gián đoạn. Hoàn thành trước ngày 20 tháng 7 năm 2025.

c) Huy động lực lượng, phối hợp với Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương rà soát, hoàn thành việc cấp con dấu cho các cơ quan, đơn vị sau sắp xếp đơn vị hành chính trước ngày 20 tháng 7 năm 2025, bảo đảm không ảnh hưởng, làm gián đoạn việc thực hiện hoạt động công vụ và giải quyết thủ tục hành chính cho người dân, doanh nghiệp.

d) Chủ trì, phối hợp với các cơ quan tham mưu, trình cấp có thẩm quyền ban hành Kiến trúc dữ liệu quốc gia tổng thể, Khung quản trị, quản lý dữ liệu và Từ điển dữ liệu dùng chung. Hoàn thành trong tháng 8 năm 2025.

đ) Phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ và các cơ quan liên quan rà soát, nghiên cứu xây dựng và trình cấp có thẩm quyền ban hành Quy định về kết nối, chia sẻ dữ liệu bắt buộc giữa các cơ quan trong hệ thống chính trị, trong đó cần xác định rõ danh mục dữ liệu phải chia sẻ, tiêu chuẩn kỹ thuật kết nối và trách nhiệm của từng cơ quan. Hoàn thành trong tháng 8 năm 2025.

e) Trình Chính phủ ban hành Nghị quyết về thúc đẩy tạo lập dữ liệu phục vụ chuyển đổi số toàn diện, hoàn thành trong tháng 7/2025 và Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về đẩy mạnh triển khai các giải pháp công nghệ phục vụ người dân, doanh nghiệp gắn với dữ liệu dân cư, định danh và xác thực, hoàn thành trong tháng 8 năm 2025.

2. Bộ trưởng Bộ Tư pháp chủ trì, phối hợp với Bộ Công an và các đơn vị phát triển hệ thống xử lý dứt điểm các lỗi phần mềm, bảo đảm việc cập nhật, đồng bộ dữ liệu, cung cấp dịch vụ công lĩnh vực hộ tịch, đáp ứng yêu cầu khai thác thông tin của cơ quan, cán bộ công chức cấp xã trên Hệ thống đăng ký, quản lý hộ tịch điện tử dùng chung, hoàn thành trước ngày 20 tháng 7 năm 2025; hoàn thành việc đồng bộ Cơ sở dữ liệu Hộ tịch, đảm bảo tính "đúng, đủ, sạch, sống, thống nhất, dùng chung" theo yêu cầu tại Kế hoạch số 02-KH/BCĐTW ngày 19 tháng 6 năm 2025 của Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia (sau đây gọi tắt là Kế hoạch số 02-KH/BCĐTW).

3. Bộ trưởng Bộ Tài chính chịu trách nhiệm:

a) Chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan rà soát, khắc phục ngay các lỗi của Hệ thống thuế, đăng ký kinh doanh, hộ kinh doanh bảo đảm thực hiện thông suốt, hiệu quả, tránh ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, kinh doanh, quyền, lợi ích hợp pháp của người dân, doanh nghiệp. Hoàn thành trước ngày 20 tháng 7 năm 2025.

b) Rà soát, khắc phục kịp thời các lỗi phát sinh của Cổng thông tin một cửa quốc gia, bảo đảm việc thực hiện các thủ tục hành chính về xuất, nhập khẩu thông suốt, hiệu quả, không bị ách tắc. Hoàn thành trong tháng 7 năm 2025.

c) Hướng dẫn các Bộ, ngành, địa phương xác định rõ các hạng mục sử dụng ngân sách nhà nước và các hạng mục triển khai theo hình thức hợp tác công tư theo Nghị định số 180/2025/NĐ-CP ngày 01 tháng 7 năm 2025 của Chính phủ để có giải pháp huy động các tập đoàn, doanh nghiệp đồng hành với các bộ, ngành xây dựng các cơ sở dữ liệu quốc gia, cơ sở dữ liệu chuyên ngành; hướng dẫn các địa phương trong việc đầu tư, mua sắm máy móc trang thiết bị, cơ sở vật chất kịp thời phục vụ cho việc vận hành mô hình tổ chức chính quyền địa phương 02 cấp. Hoàn thành trong tháng 7 năm 2025.

4. Bộ trưởng các bộ: Nông nghiệp và Môi trường, Nội vụ, Tài chính, Xây dựng, Công Thương, Y tế

Khẩn trương rà soát, điều chỉnh các Hệ thống đang cung cấp dịch vụ công tập trung (như: cấp giấy phép xây dựng; cấp phép kinh doanh rượu, bia, thuốc lá; hành nghề y dược, người có công,...) do Bộ quản lý phù hợp với mô hình tổ chức chính quyền địa phương 02 cấp. Hoàn thành trong tháng 7 năm 2025.

5. Bộ trưởng Bộ Ngoại giao hướng dẫn, tổ chức thực hiện việc giới thiệu mẫu con dấu, mẫu chữ ký, chức danh của Ủy ban nhân dân cấp xã sau sắp xếp đơn vị hành chính phục vụ việc chứng nhận lãnh sự, hợp pháp hóa lãnh sự, bảo đảm thông suốt trong việc thực hiện thủ tục hợp pháp hóa lãnh sự cho người dân. Hoàn thành chậm nhất ngày 20 tháng 7 năm 2025.

6. Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ chủ trì, phối hợp với Bộ Công an và đơn vị phát triển hệ thống thực hiện rà soát, đánh giá, bảo đảm hạ tầng, chức năng phần mềm Cổng Dịch vụ công quốc gia đáp ứng yêu cầu truy cập tăng cao và thuận tiện cho người dân, doanh nghiệp thực hiện dịch vụ công trực tuyến. Hoàn thành trong tháng 7 năm 2025.

7. Bộ trưởng các Bộ, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ

a) Tập trung xây dựng các Cơ sở dữ liệu quốc gia, Cơ sở dữ liệu chuyên ngành.

b) Kết nối, chia sẻ dữ liệu của Cơ sở dữ liệu quốc gia, Cơ sở dữ liệu chuyên ngành với Cổng Dịch vụ công quốc gia, Hệ thống thông tin giải quyết TTHC cấp tỉnh phục vụ giải quyết TTHC, cung cấp dịch vụ công.

Hoàn thành trong tháng 7 năm 2025 đối với các cơ sở dữ liệu đã đưa vào vận hành và theo lộ trình tại Kế hoạch số 02-KH/BCĐTW, Thông báo số 35-TB/TGV ngày 11 tháng 7 năm 2025 của Tổ giúp việc Ban Chỉ đạo Trung ương và Nghị quyết số 71/NQ-CP ngày 01 tháng 4 năm 2025 của Chính phủ đối với các cơ sở dữ liệu còn lại.

8. Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chịu trách nhiệm:

a) Cùng đơn vị phát triển hệ thống rà soát, nâng cấp, tối ưu hóa hệ thống thông tin giải quyết TTHC cấp tỉnh, bảo đảm hoạt động ổn định, thông suốt 24/7. Hoàn thành trong tháng 7 năm 2025.

b) Rà soát, hoàn thành việc cấu hình quy trình điện tử của các TTHC trên Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính cấp tỉnh để phù hợp với quy định mới. Hoàn thành trước ngày 25 tháng 7 năm 2025.

c) Rà soát, hoàn thành việc di chuyển, hợp nhất dữ liệu về Hệ thống thông tin chuyên ngành dùng chung do tỉnh quản lý sau khi sáp nhập. Hoàn thành trong tháng 8 năm 2025.

II. VỀ HẠ TẦNG KỸ THUẬT

1. Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì, phối hợp với bộ, ngành, địa phương liên quan và các doanh nghiệp viễn thông khẩn trương triển khai các giải pháp nâng cấp băng thông tốc độ cao, nhất là tại các điểm giải quyết TTHC, đảm bảo đường truyền kết nối thông suốt từ Trung ương đến cấp xã; xóa các điểm lõm sóng theo nhiệm vụ, lộ trình giao tại Kế hoạch số 02-KH/BCĐTW.

2. Bộ trưởng Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với các cơ quan, địa phương liên quan và Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) có phương án bảo đảm nguồn cung điện ổn định cho các trụ sở hành chính cấp xã, đặc biệt tại các vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo theo nhiệm vụ giao tại Kế hoạch số 02-KH/BCĐTW.

3. Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chịu trách nhiệm:

a) Căn cứ vào số lượng, tình hình tiếp nhận, giải quyết TTHC thực tế tại địa phương, rà soát, bố trí đầy đủ cơ sở vật chất, trang thiết bị phù hợp cho cấp xã, bảo đảm hiệu quả, tránh lãng phí, nâng cao chất lượng phục vụ và tính chuyên nghiệp của Trung tâm phục vụ hành chính công.

b) Rà soát, bố trí ngân sách theo nhiệm vụ giao tại Kế hoạch số 02-KH/BCĐTW để đầu tư, nâng cấp trang thiết bị thiết yếu cho các Trung tâm Phục vụ hành chính công cấp xã, đặc biệt là các xã mới sáp nhập hoặc vùng khó khăn.

III. VỀ NGUỒN NHÂN LỰC, QUY TRÌNH VÀ QUẢN TRỊ

1. Trưởng Ban Cơ yếu Chính phủ chủ trì, phối hợp chặt chẽ với các địa phương, đẩy nhanh tối đa tốc độ cấp mới, gia hạn, thay đổi thông tin chữ ký số công vụ cho cá nhân và tổ chức, giải quyết dứt điểm để đáp ứng phục vụ giải quyết thủ tục hành chính và xử lý công việc tại các cấp chính quyền. Hoàn thành trong tháng 7 năm 2025.

2. Bộ trưởng các Bộ, cơ quan ngang bộ chịu trách nhiệm:

a) Khẩn trương rà soát, ban hành các văn bản hướng dẫn chi tiết, thống nhất trên toàn quốc về các quy trình nghiệp vụ mới sau sắp xếp đơn vị hành chính. Hoàn thành trong tháng 7 năm 2025.

b) Rà soát, chuẩn hoá, công bố sửa đổi, bổ sung mức thu phí, lệ phí thực hiện TTHC theo quy định mới từ ngày 01 tháng 7 năm 2025 (nếu có), làm cơ sở để địa phương cập nhật, công khai và tổ chức thực hiện TTHC, hoàn thành trước ngày 20 tháng 7 năm 2025; thường xuyên rà soát, công bố và cập nhật, công khai đầy đủ, kịp thời, chính xác thủ tục hành chính trên Cơ sở dữ liệu quốc gia về TTHC theo các quy định tại các văn bản quy phạm pháp luật mới ban hành.

c) Phối hợp với Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tập huấn, hướng dẫn chuyên môn, nghiệp vụ cho cán bộ, công chức, viên chức ở địa phương, nhất là các TTHC, nhiệm vụ mới được phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền, hoàn thành trong tháng 7 năm 2025.

3. Bộ trưởng Bộ Nội vụ chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương rà soát, đánh giá thực trạng và có phương án điều phối, bổ sung nhân lực hợp lý cho cấp xã để đảm bảo thực hiện các nhiệm vụ được giao theo Kế hoạch số 02-KH/BCĐTW.

4. Bộ trưởng Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan ban hành hướng dẫn thống nhất về quy trình thu phí, lệ phí trực tuyến và sử dụng biên lai điện tử. Hoàn thành trong tháng 7 năm 2025.

5. Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chịu trách nhiệm:

a) Rà soát, hoàn thiện các quy chế, quy định về quản lý, vận hành các hệ thống thông tin dùng chung của tỉnh, thành phố phù hợp với việc sắp xếp đơn vị hành chính và thực hiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương 02 cấp. Hoàn thành trong tháng 8 năm 2025.

b) Rà soát, bố trí đầy đủ nhân lực cho xã, phường phù hợp với quy mô, số lượng hồ sơ tiếp nhận, giải quyết, nhất là các nhiệm vụ, thủ tục hành chính mới được phân cấp, phân định thẩm quyền hoặc có số lượng hồ sơ lớn như: đất đai, hộ tịch, xây dựng,…; có giải pháp tăng cường hỗ trợ của cán bộ, công chức cấp tỉnh cho cấp xã, bảo đảm việc thực hiện các nhiệm vụ, TTHC hiệu quả, tránh để xảy ra tình trạng quá tải, ùn tắc.

c) Rà soát, nghiên cứu, bố trí các điểm tiếp nhận và trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính của Trung tâm Phục vụ hành chính công cấp xã phù hợp với điều kiện địa lý, quản lý dân cư, quy mô, số lượng hồ sơ thủ tục hành chính,… theo quy định tại Nghị định số 118/2025/NĐ-CP, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân trong tiếp cận, thực hiện thủ tục hành chính; tổ chức triển khai thực hiện thủ tục hành chính phi địa giới hành chính trong phạm vi cấp tỉnh.

d) Chỉ đạo các cơ quan, đơn vị trực thuộc thiết lập, đăng ký tài khoản thu phục vụ thanh toán phí, lệ phí trong thực hiện TTHC, dịch vụ công. Hoàn thành trong tháng 7 năm 2025.

IV. VỀ CÔNG TÁC HỖ TRỢ, TUYÊN TRUYỀN

1. Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ, các bộ, ngành liên quan phối hợp với các địa phương tổ chức các đợt tập huấn về kỹ năng số, vận hành các hệ thống thông tin và nghiệp vụ mới cho cán bộ cấp xã, đáp ứng yêu cầu mô hình chính quyền địa phương 02 cấp.

2. Bộ trưởng Bộ Công an phối hợp với các địa phương tiếp tục đẩy mạnh chiến dịch cấp và hướng dẫn kích hoạt, sử dụng tài khoản ứng dụng VNeID mức độ 2 cho người dân, doanh nghiệp.

3. Bộ trưởng các Bộ, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ chỉ đạo công tác kiểm tra, hướng dẫn, hỗ trợ thực tế tại các địa phương để kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, điểm nghẽn, bảo đảm việc vận hành chính quyền địa phương 02 cấp hiệu quả, thông suốt. Hoàn thành, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 15 tháng 8 năm 2025.

4. Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì, phối hợp với Bộ Công an, cơ quan liên quan và các Tập đoàn, Tổng công ty, doanh nghiệp công nghệ thông tin khẩn trương xây dựng bộ công cụ đo lường hiệu quả triển khai Kế hoạch số 02-KH/BCĐTW tại các bộ, ngành, địa phương. Hoàn thành trong tháng 8 năm 2025.

5. Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chịu trách nhiệm:

a) Kiểm tra, chấn chỉnh việc để xảy ra tình trạng "cò làm giấy tờ" tại các Trung tâm Phục vụ hành chính công cấp tỉnh, cấp xã; chấn chỉnh, xử lý nghiêm các cán bộ, công chức, viên chức yêu cầu thêm các thủ tục hành chính, giấy tờ ngoài quy định, nhất là việc yêu cầu phải có VNeID khi nộp hồ sơ trực tiếp và việc yêu cầu xác nhận hoặc cam kết về sự trùng khớp giữa thông tin địa bàn hành chính mới với thông tin cũ theo giấy tờ mà cơ quan nhà nước đã cấp.

b) Phối hợp với các Bộ, cơ quan ngang Bộ tổ chức tập huấn, hướng dẫn chuyên môn, nghiệp vụ, kỹ năng tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính cho cán bộ cấp xã, nhất là các thủ tục hành chính mới được phân cấp, phân định thẩm quyền và thủ tục hành chính có số lượng hồ sơ lớn; tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ tại cấp xã, bảo đảm đủ điều kiện thực thi hiệu quả các nhiệm vụ được giao.

c) Nâng cao hiệu quả hoạt động của các "Tổ Công nghệ số cộng đồng" theo chỉ đạo tại Kế hoạch số 02-KH/BCĐTW, thực hiện "cầm tay chỉ việc", hỗ trợ người dân tại cơ sở; tăng cường ứng dụng trợ lý ảo sử dụng trí tuệ nhân tạo, truyền thông, hướng dẫn, hỗ trợ người dân, doanh nghiệp trong thực hiện thủ tục hành chính, dịch vụ công.

V. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Giao Bộ trưởng các Bộ, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chịu trách nhiệm trước Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về việc thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, điểm nghẽn trong thực hiện thủ tục hành chính, chuyển đổi số khi sắp xếp đơn vị hành chính và vận hành mô hình tổ chức chính quyền địa phương 02 cấp, bảo đảm hiệu quả, thông suốt, không bị gián đoạn.

2. Văn phòng Chính phủ theo chức năng, nhiệm vụ được giao theo dõi, đôn đốc việc triển khai các nhiệm vụ nêu trên; kịp thời tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ những vấn đề vượt thẩm quyền.

Đây là nhiệm vụ rất quan trọng, cấp bách, cần khẩn trương tập trung hoàn thành. Thủ tướng Chính phủ đề nghị các Đồng chí Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, Bí thư Tỉnh ủy, Thành ủy, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương dành thời gian quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo các cơ quan, đơn vị trực thuộc hoàn thành các nhiệm vụ nêu trên, bảo đảm công tác chuyển đổi số và việc giải quyết các công việc, thủ tục hành chính, dịch vụ công cho người dân, doanh nghiệp thông suốt, hiệu quả, không bị gián đoạn khi vận hành mô hình chính quyền địa phương 02 cấp./.