Hành động nhanh hơn để đạt được mục tiêu năng lượng xanh

Việt Nam cần đẩy mạnh phát triển năng lượng tái tạo một cách đồng bộ và bền vững.

Chuyển đổi năng lượng: Con đường còn nhiều chông gai

Việt Nam đang tích cực chuyển đổi sang nền kinh tế xanh, với trọng tâm là phát triển năng lượng tái tạo. Năng lượng mặt trời và gió, với lợi thế về tài nguyên và công nghệ, đang được ưu tiên đầu tư. Sự chuyển đổi này không chỉ mang lại lợi ích về môi trường mà còn tạo ra cơ hội việc làm mới và thúc đẩy đổi mới sáng tạo. Việt Nam đang đóng vai trò tiên phong trong khu vực, chứng tỏ quyết tâm xây dựng một tương lai năng lượng bền vững.

Tuy nhiên, theo ông Phạm Hồng Điệp - Chủ tịch Hội đồng Quản trị Shinec, mặc dù việc phát triển năng lượng tái tạo và phát triển bền vững trong các khu công nghiệp ở Việt Nam có nhiều tiềm năng, nhưng cũng đối mặt với không ít thách thức.

Cụ thể, việc xây dựng hệ thống năng lượng tái tạo yêu cầu vốn đầu tư ban đầu lớn, và cơ sở hạ tầng còn thiếu đồng bộ ở nhiều khu công nghiệp. Nguồn nhân lực có chuyên môn về năng lượng tái tạo và công nghệ xanh còn hạn chế, gây khó khăn trong việc triển khai các giải pháp hiệu quả.

Các doanh nghiệp trong khu công nghiệp có thể gặp khó khăn trong việc thu hút vốn cho các dự án năng lượng tái tạo nếu không có chính sách tài chính ổn định và minh bạch từ Chính phủ.

Ông Phạm Hồng Điệp cho rằng, các dự án năng lượng tái tạo, đặc biệt là năng lượng mặt trời và gió, đòi hỏi vốn đầu tư ban đầu lớn, mặc dù chi phí vận hành sau khi triển khai thường thấp. Điều này đòi hỏi sự hỗ trợ từ chính phủ và các cơ chế tài chính phù hợp.

Các nguồn năng lượng tái tạo như điện gió và điện mặt trời phụ thuộc vào điều kiện thời tiết và khí hậu, dẫn đến sự biến động trong cung cấp điện. Vấn đề này cần được giải quyết bằng các giải pháp lưu trữ năng lượng hoặc kết nối lưới điện giữa các khu vực.

"Mặc dù các chính sách hỗ trợ năng lượng tái tạo đã có, nhưng việc triển khai và thực hiện chúng vẫn gặp khó khăn trong một số khu vực, đặc biệt là ở các địa phương xa xôi và vùng sâu, vùng xa", ông Phạm Hồng Điệp chia sẻ.

PGS. TS. Vũ Trọng Lâm, Giám đốc - Tổng Biên tập Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia Sự thật đánh giá, trong gần 5 năm qua, ngành Năng lượng Việt Nam đã đạt được những bước tiến đáng kể. Trong đó, năng lượng tái tạo được quan tâm phát triển, tạo đột phá trong việc bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia, góp phần bảo tồn tài nguyên năng lượng, giảm thiểu tác động tiêu cực tới môi trường và biến đổi khí hậu trong sản xuất điện.

Theo PGS. TS. Vũ Trọng Lâm, thị trường năng lượng của Việt Nam vẫn đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức lớn. Kết cấu hạ tầng ngành Năng lượng chưa theo kịp tốc độ phát triển, đặc biệt là hạ tầng truyền tải điện. Các dự án năng lượng tái tạo phát triển nhanh nhưng hệ thống truyền tải chưa được nâng cấp đồng bộ, dẫn đến tình trạng quá tải ở một số khu vực, gây ra sự lãng phí lớn...

Xây dựng thị trường năng lượng xanh tại Việt Nam

Để phát triển bền vững trong bối cảnh biến đổi khí hậu, ông Phạm Hồng Điệp cho rằng, Chính phủ cần tiếp tục cải thiện các chính sách và cơ chế hỗ trợ năng lượng tái tạo, bao gồm các ưu đãi về thuế, tín dụng xanh và cơ chế hỗ trợ đầu tư cho các dự án năng lượng tái tạo trong các khu công nghiệp.

Việc ứng dụng công nghệ năng lượng sạch và các giải pháp xanh sẽ giúp các khu công nghiệp tối ưu hóa việc sử dụng tài nguyên, đồng thời giảm thiểu đáng kể tác động tiêu cực lên môi trường. Để triển khai hiệu quả các dự án năng lượng tái tạo tại các khu công nghiệp, cần sự hợp tác chặt chẽ giữa khu vực tư nhân và chính phủ, tạo điều kiện thuận lợi thu hút đầu tư và đẩy mạnh quá trình thực hiện.

Theo ông Phạm Hồng Điệp, nâng cao nhận thức về phát triển bền vững và bảo vệ môi trường là yếu tố cốt lõi để thúc đẩy các doanh nghiệp trong khu công nghiệp chuyển đổi mô hình sản xuất và tiêu dùng. Đồng thời, việc đẩy mạnh hợp tác quốc tế trong chia sẻ công nghệ và thu hút đầu tư vào năng lượng tái tạo, kết hợp với tăng cường giáo dục cộng đồng, sẽ góp phần quan trọng trong việc bảo vệ môi trường và đảm bảo một tương lai bền vững.

PGS. TS Phạm Thị Thanh Bình, Trường Đại học Mở Hà Nội cho biết, Việt Nam cần tập trung hoàn thiện chính sách, đầu tư hạ tầng truyền tải và nâng cao hiệu quả điều độ hệ thống điện. Đồng thời, việc chuyển đổi sang cơ chế đấu thầu cạnh tranh sẽ thu hút đầu tư nước ngoài, qua đó giảm giá thành điện năng.

Kinh nghiệm từ Đài Loan cho thấy, việc ban hành một đạo luật chuyên biệt về năng lượng tái tạo từ năm 2009 đã tạo ra động lực phát triển mạnh mẽ. Việt Nam có thể tham khảo mô hình này để xây dựng một thị trường năng lượng cạnh tranh, bền vững.

Theo PGS. TS Phạm Thị Thanh Bình, đạo luật này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc chuyển đổi năng lượng, thu hút sự tham gia của nhiều doanh nghiệp vào lĩnh vực năng lượng tái tạo. Bên cạnh mục tiêu bảo vệ môi trường, việc phát triển nguồn năng lượng sạch còn tạo ra cơ hội đầu tư mới, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và nâng cao năng lực cạnh tranh của quốc gia.

PGS. TS. Vũ Trọng Lâm cho rằng, Việt Nam cần đẩy mạnh phát triển năng lượng tái tạo một cách đồng bộ và bền vững, ưu tiên các giải pháp như hoàn thiện khung pháp lý, thu hút đầu tư, nâng cấp hạ tầng và hợp tác quốc tế. Đồng thời, chúng ta cần đảm bảo rằng quá trình chuyển đổi năng lượng diễn ra nhanh chóng, song song với việc bảo vệ môi trường, an ninh năng lượng và thúc đẩy công bằng xã hội. Để đạt được mục tiêu này, việc xây dựng một thị trường năng lượng cạnh tranh là hết sức cần thiết.