Hỗ trợ cho hàng triệu người dân, doanh nghiệp
Quyết tâm duy trì tăng trưởng
Phiên họp được kết nối trực tuyến tới 21 điểm cầu của các bộ, cơ quan ngang bộ, 7 cơ quan thuộc Chính phủ và 2 thành phố là Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh, dưới sự chủ trì của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc.
Chính phủ thống nhất nhận định, nền kinh tế Việt Nam vẫn đứng vững trước các cú sốc bên ngoài trong các tháng đầu năm 2020. Quý I/2020, tăng trưởng đạt 3,82%, mức thấp nhất trong 10 năm qua nhưng là con số cao nhất trong số các nước có được số liệu đến thời điểm này.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chủ trì phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 3/2020 |
Bước sang quý II/2020, kinh tế - xã hội Việt Nam dự kiến sẽ tiếp tục đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, do nền kinh tế nước ta có độ mở lớn và tình hình kinh tế quốc tế ngày càng phức tạp, khó lường; dịch Covid-19 đang diễn biến rất nhanh, khó dự báo thời điểm đỉnh dịch và thời điểm kết thúc. “Khó khăn sẽ chồng chất trong quý II, nhưng tinh thần của chúng ta là quyết liệt hơn nữa, phấn đấu bảo đảm các ngành kinh tế không bị gẫy đổ, phải duy trì mức tăng trưởng cần thiết để giải quyết việc làm, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế”, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu.
Thủ tướng cho biết, các nước hiện triển khai 3 chính sách chủ yếu, đó là nới lỏng tiền tệ, thông qua giảm lãi suất, hỗ trợ tín dụng, hoãn, giãn nợ. Việc này Việt Nam cũng đã thực hiện thông qua ban hành Chỉ thị 11. Tuy nhiên Thủ tướng cho rằng, gói hỗ trợ này không chỉ 250.000 tỷ đồng mà cần cao hơn nữa.
Thứ hai là kích thích tài khóa thông qua giảm, giãn thuế, phí, tăng chi tiêu công. Gói này không phải chỉ 30.000 tỷ đồng mà nâng lên 150.000 tỷ đồng, thậm chí lớn hơn để hỗ trợ trong lúc khó khăn này.
Thứ ba, hỗ trợ người lao động mất việc, người nghèo, người yếu thế, bảo đảm an sinh xã hội, với tinh thần chuẩn bị đón bắt thời cơ, biến nguy thành cơ để phát triển khi dịch bị chặn đứng.
Gói hỗ trợ chưa có tiền lệ
Tại phiên họp, các thành viên Chính phủ đã đóng góp nhiều ý kiến đối với dự thảo Nghị quyết của Chính phủ về các biện pháp hỗ trợ người dân gặp khó khăn do đại dịch Covid-19. Trong đó sẽ có hỗ trợ thêm (ngoài mức trợ cấp thường xuyên) 500.000 đồng/người/tháng trong 3 tháng từ tháng 4 đến tháng 6/2020 cho các đối tượng là người có công với cách mạng đang hưởng trợ cấp ưu đãi hàng tháng, đối tượng bảo trợ xã hội đang hưởng trợ cấp xã hội hàng tháng. Dự kiến tổng số tiền hỗ trợ từ NSNN là 6.470 tỷ đồng, tổng số người được hỗ trợ 4,31 triệu người.
Hỗ trợ 1 triệu đồng/hộ/tháng trong 3 tháng từ tháng 4 đến tháng 6/2020 cho các đối tượng là hộ nghèo, hộ cận nghèo theo chuẩn nghèo quốc gia trong danh sách đến ngày 31/12/2019. Dự kiến tổng số tiền hỗ trợ từ NSNN là 6.730 tỷ, tổng số hộ được hỗ trợ 2,24 triệu hộ.
Hỗ trợ 1,8 triệu đồng/người/tháng trong 3 tháng từ tháng 4 đến tháng 6/2020 cho các đối tượng là người lao động bị tạm hoãn hợp đồng lao động, nghỉ không lương tại các doanh nghiệp. Dự kiến tổng số tiền hỗ trợ từ NSNN là 5.400 tỷ đồng, tổng số lao động được hỗ trợ 1 triệu lao động.
Ngoài ra, người sử dụng lao động được vay Ngân hàng Chính sách xã hội với lãi suất 0%, thời hạn không quá 12 tháng, mức vay tối đa theo 50% mức lương tối thiểu vùng/tháng/người để trả lương cho người lao động bị ngừng việc trong 3 tháng và có trách nhiệm trả số tiền lương ngừng việc còn lại cho người lao động. Dự kiến số tiền cho vay là 16.200 tỷ đồng, tổng số lao động được hỗ trợ 3 triệu lao động.
Đối với hộ kinh doanh cá thể, hỗ trợ 1 triệu đồng/hộ/tháng trong 3 tháng từ tháng 4 đến tháng 6/2020 cho các hộ códoanh thu khai thuế dưới 100 triệu đồng/năm tạm ngừng kinh doanh theo Chỉ thị số 15/CT-TTg ngày 27/3/2020 của Thủ tướng Chính phủ. Dự kiến tổng số tiền hỗ trợ từ NSNN là 2.280 tỷ đồng, tổng số hộ kinh doanh cá thể được hỗ trợ 760.000 hộ.
Hỗ trợ 1 triệu đồng/người/tháng trong 3 tháng từ tháng 4 đến tháng 6/2020 cho các đối tượng là người lao động bị chấm dứt hợp đồng lao động nhưng chưa đủđiều kiện hưởng trợ cấp thất nghiệp; lao động không có giao kết hợp đồng lao động, mất việc làm. Dự kiến tổng số tiền hỗ trợ từ NSNN là 15.000 tỷ đồng, tổng số lao động được hỗ trợ là 5 triệu lao động.
Trường hợp đối tượng hỗ trợ thuộc diện được hưởng từ 2 chính sách hỗ trợ trở lên tại Nghị quyết này thì chỉ được hưởng một chế độ hỗ trợ cao nhất. Bên cạnh đó, có 2 chính sách hỗ trợ đặc thù về tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất; hỗ trợ đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ kỹ năng nghề nhằm duy trì việc làm cho người lao động; áp dụng quy trình đơn giản hóa tạo điều kiện người lao động gửi hồ sơ đề nghị hưởng trợ cấp thất nghiệp.
Thủ tướng nhấn mạnh, việc hỗ trợ phải thực hiện trên các nguyên tắc như: hỗ trợ đối tượng bị giảm sâu thu nhập; mất, thiếu việc làm, không đảm bảo mức sống tối thiểu do tác động trực tiếp bởi dịch Covid-19. Nhà nước và doanh nghiệp cùng chia sẻ trách nhiệm trong việc bảo đảm cuộc sống cho người lao động. “Việc hỗ trợ phải bảo đảm đúng đối tượng, công khai, minh bạch, không để lợi dụng, trục lợi chính sách”, Thủ tướng chỉ đạo.
Báo cáo tại phiên họp Chính phủ, Thống đốc NHNN Lê Minh Hưng cho biết, NHNN đã chủ động điều hành theo đúng kịch bản và phương án đề ra. Đến ngày hôm nay, hoạt động ngân hàng vẫn đảm bảo thông suốt, tình hình thanh khoản của thị trường, tỷ giá diễn biến khá ổn định. Mặc dù thị trường quốc tế có rất nhiều biến động và đồng tiền của các nước, đặc biệt là các nước lân cận trong khu vực biến động rất mạnh, nhưng NHNN đã chủ động điều hành theo đúng kịch bản và phương án đã đề ra cho nên đã duy trì được diễn biến tỷ giá khá ổn định và thanh khoản thị trường ngoại tệ rất dồi dào, các nhu cầu ngoại tệ của nền kinh tế được cung ứng đầy đủ. NHNN chưa phải sử dụng dự trữ ngoại hối để bình ổn và can thiệp thị trường. Điều này cho thấy chúng ta khá thành công trong việc điều hành chính sách tiền tệ và tỷ giá. Về hoạt động tín dụng, riêng trong tháng 3 đã có mức tăng dư nợ tín dụng khá tốt, chứng tỏ nền kinh tế có bước tiếp cận tín dụng tốt hơn và là diễn biến tích cực hơn so với tháng 1, tháng 2 trong hoạt động tín dụng ngân hàng. Thông tin về việc thực hiện các giải pháp cấp bách của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trong triển khai phòng chống dịch Covid-19, Thống đốc Lê Minh Hưng cho hay, NHNN đã ban hành Chỉ thị yêu cầu các TCTD tiếp tục triển khai mạnh mẽ chỉ đạo của Chính phủ, của Thủ tướng Chính phủ và của Thống đốc NHNN tháo gỡ khó khăn của nền kinh tế, đặc biệt là hoạt động cơ cấu lại nợ, không chuyển nhóm nợ. Đây là biện pháp quan trọng nhất để tạo dòng tiền và thanh khoản cho khách hàng vay vốn. Đây cũng là nội dung quan trọng của Thông tư 01/2020/TT-NHNN của NHNN và vừa qua đã được các NHTM đã triển khai thực hiện rất trách nhiệm và quyết liệt theo yêu cầu của NHNN. Về lãi suất, NHNN đã thực hiện giảm các mức lãi suất điều hành, thực hiện điều tiết thị trường, thanh khoản hàng ngày linh hoạt. Đây là cơ sở rất quan trọng để các TCTD hoạt động ổn định và tiếp tục giảm mạnh lãi suất cho vay. NHNN cũng yêu cầu các TCTD tập trung tiết giảm chi phí hoạt động, đặc biệt là chi phí lương, thưởng và trong năm nay không chia cổ tức bằng tiền mặt, tập trung mọi nguồn lực cần thiết để có thể giảm mạnh lãi suất cho vay. Thống đốc Lê Minh Hưng báo cáo thêm, hôm 31/3, NHNN đã họp với 20 TCTD (chiếm khoảng 75% tổng dư nợ cho vay nền kinh tế) thì tất cả các TCTD đều đồng thuận rất cao là giảm tối thiểu 2% lãi suất cho vay so với thời điểm trước khi có dịch. Điều này thể hiện trách nhiệm rất lớn của các TCTD đối với khó khăn của doanh nghiệp, khách hàng và người vay vốn. Để góp phần khắc phục khó khăn của nền kinh tế, NHNN sẽ tiếp tục chỉ đạo quyết liệt việc thực hiện cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ cũng như giảm lãi suất cho vay trong thời gian tới. “NHNN cũng đã chỉ đạo các TCTD phải chấp hành nghiêm túc Chỉ thị của Thủ tướng và bất luận trong trường hợp nào cũng phải bảo đảm đầy đủ các hoạt động cung ứng dịch vụ ngân hàng cho nền kinh tế, cho người dân và doanh nghiệp”, Thống đốc cam kết. Để tạo điều kiện cho ngành Ngân hàng tiếp tục hoạt động ổn định, cùng cả nước thực hiện việc phòng, chống đại dịch Covid-19, Thống đốc NHNN đề nghị Bộ Tư pháp quan tâm chỉ đạo hoạt động của các phòng công chứng. Vì trong giao dịch ngân hàng, đặc biệt là giao dịch cho vay có liên quan trực tiếp tới việc xác nhận và làm các thủ tục ở các phòng công chứng, nhưng hiện nay có một số địa phương chỉ đạo phòng công chứng tạm ngừng hoạt động. Cùng với đó, Thống đốc Lê Minh Hưng đề nghị UBND Hà Nội và UBND TP. Hồ Chí Minh cùng NHNN chỉ đạo đảm bảo hoạt động thông suốt của các TCTD trong việc cung ứng dịch vụ ngân hàng cho người dân và cả nền kinh tế. Trong việc xây dựng dự thảo Nghị quyết của Chính phủ về các chính sách hỗ trợ, Thống đốc Lê Minh Hưng đề xuất các TCTD cũng thuộc đối tượng được thụ hưởng chính sách giãn thuế, vì các TCTD vừa qua tham gia rất trách nhiệm, gương mẫu trong việc triển khai tháo gỡ khó khăn cho khách hàng vay vốn. Vì vậy, cần được xem xét để giãn việc nộp thuế thu nhập doanh nghiệp, tạo dòng tiền cho TCTD để có thanh khoản hỗ trợ và tiếp tục cung ứng vốn cho nền kinh tế. Ngoài ra, Chính phủ sớm xem xét phê duyệt hạn mức tăng trưởng tín dụng cho Ngân hàng Chính sách xã hội để triển khai nhanh việc cho vay hỗ trợ cho người nghèo và các đối tượng chính sách. |