Kinh tế Mỹ suy giảm mạnh nhất 100 năm
Fed miệt mài hỗ trợ kinh tế Mỹ | |
Kinh tế Mỹ đã bước vào suy thoái |
Suy giảm mạnh nhất trong lịch sử
Theo số liệu ban đầu vừa được Bộ Thương mại Mỹ công bố hôm thứ Năm tuần trước (30/7), trong quý 2 vừa qua tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của nền kinh tế lớn nhất thế giới giảm 1,8% so với quý trước và giảm 32,9% so với cùng kỳ năm trước. Trước đó kinh tế Mỹ cũng suy giảm 4,8% trong quý đầu năm, đánh dấu sự chấm dứt chu kỳ tăng trưởng kéo dài nhất trong lịch sử của nước này.
Mặc dù mức suy giảm của quý 2 vẫn thấp hơn nhiều so với dự báo của các chuyên gia kinh tế tham gia cuộc khảo sát của Dow Jones là giảm 34,7%; tuy nhiên đó vẫn là mức giảm tồi tệ nhất từ trước đến nay của kinh tế Mỹ với lần gần nhất là vào quý 2/1921.
Biểu đồ tăng trưởng GDP hàng quý của Mỹ |
Sự sụt giảm mạnh trong tiêu dùng cá nhân, xuất khẩu, hàng tồn kho, đầu tư và chi tiêu của chính quyền liên bang và địa phương đã hội tụ để làm giảm GDP. Theo đó, tiêu dùng cá nhân giảm tới 1,57 nghìn tỷ USD trong quý 2 mặc dù thu nhập cá nhân tăng vọt, một phần lớn nhờ các khoản hỗ trợ của Chính phủ liên quan đến đại dịch coronavorus. Cụ thể thu nhập cá nhân tính bằng đồng USD hiện đã tăng hơn sáu lần lên 1,39 nghìn tỷ USD, trong khi thu nhập cá nhân khả dụng tăng 42,1% lên 1,53 nghìn tỷ USD.
Chi tiêu tiêu dùng giảm mạnh đối với mọi loại hàng hóa, dịch vụ; từ chi tiêu cho chăm sóc sức khỏe cho tới những hàng hóa tiêu dùng thiết yếu như quần áo và giày dép. Sự sụt giảm mạnh của tiêu dùng cá nhân, vốn chiếm tới hai phần ba các hoạt động kinh tế của Mỹ, đã kéo GDP quý 2 giảm 25%. Bên cạnh đó xuất khẩu sụt giảm mạnh cũng kéo tăng trưởng GDP chung giảm 9,4%.
Giá mua trong nước - một chỉ số lạm phát quan trọng, giảm 1,5% trong giai đoạn này sau khi tăng 1,4% trong quý đầu năm. Chỉ số giá tiêu dùng cá nhân (PCE) cũng giảm 1,9% sau khi tăng 1,3% trong quý 1 ; Chỉ số PCE lõi (không bao gồm thực phẩm và năng lượng) cũng giảm 1,1%.
Những số liệu kinh tế cho thấy thực trạng đầy khó khăn mà nền kinh tế Mỹ phải đối mặt. Đây là hệ quả của những biện pháp đóng cửa và yêu cầu người dân không ra đường của chính phủ, nhằm ngăn chặn sự lây lan của coronavirus.
Ngay cả cả cuộc Đại suy thoái cũng như các cuộc khủng hoảng kinh tế trước đó như cuộc khủng hoảng tài chính kéo theo suy thoái kinh tế toàn cầu năm 2008 cũng không gây ra sự suy giảm mạnh như vậy trong một khoảng thời gian quá ngắn.
Đơn cử trong cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008, quý được coi là tồi tệ nhất là quý 4 năm đó thì kinh tế Mỹ cũng chỉ suy giảm 8,4%. Trước đó mức sụt giảm mạnh nhất là 10% vào quý 1/1958 và mức giảm tồi tệ nhất được ghi nhận là vào quý 2/1921.
Khó phục hồi hình chữ V
Theo các chuyên gia kinh tế, khác với các cuộc suy thoái trước đây, lần suy thoái này chủ yếu xuất phát từ việc đóng cửa mà Chính phủ Mỹ thực hiện nhằm ngăn chặn sự lây lan của đại dịch coronavirus.
Nhiều cơ quan, công sở, nhà máy phải đóng cửa; người lao động trong các lĩnh vực không thiết yếu được yêu cầu ở nhà. Hệ quả là tỷ lệ thất nghiệp tăng vọt lên mức 14,7%, cao nhất kể từ sau cuộc Đại suy thoái.
Một báo cáo khác cũng được Bộ Lao động Mỹ công bố vào thứ Năm tuần trước cho thấy, số lượng người Mỹ nộp đơn xin trợ cấp thất nghiệp đã tăng tuần thứ 2 liên tiếp sau khi sụt giảm trong 15 tuần trước đó. Cụ thể, số người Mỹ đã nộp đơn yêu cầu trợ cấp thất nghiệp vào tuần trước đó tổng cộng là 1,434 triệu, cao hơn 12.000 đơn so với tuần trước đó. Đó là tuần thứ 19 liên tiếp số đơn xin hưởng trợ cấp thất nghiệp trên mức 1 triệu.
“Nhìn chung đó là những con số rất đáng báo động, nhưng chủ yếu do nửa đầu quý nền kinh tế bị đóng cửa và nửa sau thì mở cửa rất chậm”, Peter Boockvar - Giám đốc đầu tư của Tập đoàn tư vấn Bleakley cho biết. “Có thể nói rằng, nó phản ánh mốt cái hố mà chúng ta cần phải thoát ra trong quý 3 và quý 4”.
Mark Zandi - Nhà kinh tế trưởng của Moody Analytics cũng cho rằng, Báo cáo đã “nhấn mạnh một cái hỗ sâu và tối như thế nào khi nền kinh tế bị phá hủy trong quý 2”. “Nó là một cái hố rất sâu và tối nên mặc dù chúng ta sẽ thoát ra khỏi đó, nhưng sẽ mất nhiều thời gian để thoát ra”.
Trong khi Andrew Hunter - Chuyên gia kinh tế cấp cao tại Capital Economics nói cụ thể hơn là khả năng phục hồi hình chữ V của kinh tế Mỹ là “rất khó có thể xảy ra”.