Lạm phát tiếp tục hạ nhiệt, song chặng đường chưa hết “gập ghềnh”

	Fed có giữ nguyên lãi suất trong tháng 6 khi lạm phát hạ nhiệt?
	BoE đã sẵn sàng tăng lãi suất một lần nữa để kéo giảm lạm phát
	CPI của Mỹ tăng chậm lại trong tháng 4

Tháng thứ 10 liên tiếp CPI tăng chậm lại

Lạm phát so với cùng kỳ năm ngoái tiếp tục giảm tốc chậm nhưng ổn định vào tháng 4, theo số liệu mới nhất được công bố hôm thứ Tư. Cụ thể theo Cơ quan Thống kê Lao động Mỹ, chỉ số CPI tăng 4,9% tháng 4 so với cùng kỳ năm ngoái, thể hiện tốc độ tăng chậm hơn một chút so với mức 5% trong tháng 3 và cũng thấp hơn so với kỳ vọng mức tăng sẽ không thay đổi của các nhà kinh tế. Đây là tháng thứ 10 liên tiếp chỉ số CPI chung tăng chậm lại và ở mức thấp nhất kể từ tháng 4/2021 - thời điểm lạm phát này bắt đầu tăng đột biến và nhanh chóng đạt mức cao nhất trong 4 thập kỷ.

Nếu loại trừ chi phí thực phẩm và năng lượng - vốn có xu hướng biến động mạnh hơn - CPI lõi tháng 4 không đổi, với mức tăng 5,5% so với cùng kỳ năm ngoái. Trên cơ sở hàng tháng, cả chỉ số CPI chung và CPI lõi đều ghi nhận mức tăng 0,4%, phù hợp với dự báo của hầu hết các nhà kinh tế, mặc dù một số chuyên gia dự đoán giá nhiên liệu và ô tô đã qua sử dụng cao hơn sẽ tạo ra một số áp lực tăng giá. Gregory Daco, chuyên gia kinh tế trưởng tại EY, nhận định: “Tình hình khó khăn và gập ghềnh, nhưng đừng nhầm lẫn, lạm phát đang hạ nhiệt”.

Dù lạm phát còn cao, song xu hướng hạ nhiệt liên tục có thể khiến Fed tới đây sẽ tạm dừng chu kỳ tăng lãi suất

Dữ liệu tháng 4 cho thấy, mức tăng lớn nhất so với tháng trước trong các danh mục chính đến từ ô tô và xe tải đã qua sử dụng (tăng 4,4% so với tháng 3 nhưng giảm 6,6% so với cùng kỳ năm ngoái); và xăng dầu (tăng 3% so với tháng 3 nhưng giảm 12,2% so với cùng kỳ năm ngoái). Giá xăng - thường tăng vào tháng 4 do hoạt động đi lại cao hơn - đã tăng vào tháng vừa qua sau khi OPEC+ bất ngờ thông báo cắt giảm sản lượng.

Chi phí nhà ở - chiếm một phần lớn trong CPI (với trọng số khoảng 1/3 của CPI chung và 40% CPI lõi) - cũng tăng, với mức tăng 0,4% trong tháng 4. Tuy nhiên, đây là mức tăng hàng tháng nhỏ nhất kể từ tháng 1/2022. Các nhà kinh tế cho rằng, cấu phần lớn của CPI này dự kiến sẽ thể hiện rõ hơn (xu hướng giảm) vào cuối năm nay và phản ánh chặt chẽ hơn sự suy giảm trong thị trường nhà cho thuê. Bởi luôn có một độ trễ đáng kể trong cách CPI tính toán giá thuê nhà so với cách chúng hoạt động trên thị trường do thời điểm Cơ quan Thống kê Lao động thu thập dữ liệu không thường xuyên, cũng như do giá thuê thay đổi trong các hợp đồng thuê.

Trong khi đó, giá thực phẩm giảm 0,2% trong tháng, giúp đưa tỷ lệ lạm phát hàng năm đối với giá thực phẩm chỉ còn 7,1%. Đây là tháng thứ hai liên tiếp giá thực phẩm tại nhà giảm trở lại. Chuyên gia Gregory Daco lưu ý rằng, việc lạm phát thực phẩm nói chung (bao gồm giá cao hơn tại các nhà hàng) không thay đổi trong tháng thứ 2 liên tiếp đã giúp nhóm hàng hóa này có mức tăng nhẹ nhất kể từ giữa năm 2019. Tính theo tháng, giá tiếp tục giảm ở các mặt hàng chủ lực như thịt, trái cây, rau quả và các sản phẩm từ sữa.

Nhiều khả năng Fed sẽ tạm dừng tăng lãi suất

Đã hai năm trôi qua, ngân sách chi tiêu của người dân Mỹ bị siết chặt bởi lạm phát cao, đạt đỉnh điểm vào mùa hè năm ngoái ở mức cao nhất trong 40 năm, sau đó dần đi xuống trong bối cảnh chiến dịch tăng lãi suất kéo dài của Fed. Kể từ tháng 3/2022, Fed đã tăng lãi suất cơ bản 10 lần trong nỗ lực hạ nhiệt lạm phát bằng cách kìm hãm nhu cầu. Những nỗ lực chống lạm phát đó đẩy chi phí đi vay tăng cao, khiến việc vay mua nhà, mua ô tô hoặc phát triển kinh doanh trở nên tốn kém và khó khăn hơn. Chủ tịch Fed Jerome Powell đã nhiều lần cảnh báo, con đường đi xuống của lạm phát sẽ chậm và gập ghềnh, và sẽ “mất một thời gian” để đưa tốc độ tăng giá hàng năm trở lại mức bền vững hơn.

Andrew Patterson, chuyên gia kinh tế cấp cao trong nhóm chiến lược đầu tư của Vanguard, cho biết: “Báo cáo CPI mới nhất cho thấy một số tin tốt cho cả hai bên – bên muốn dừng thắt chặt tiền tệ và bên muốn tiếp tục hành động để hạ nhiệt lạm phát hơn nữa - trong cuộc tranh luận về việc liệu xu hướng giảm tốc độ tăng của lạm phát đã đủ để Fed tạm dừng tăng lãi suất hay chưa".

Còn khoảng 1 tháng nữa sẽ diễn ra cuộc họp hoạch định chính sách tiếp theo của Fed. Theo công cụ CME FedWatch vào sáng thứ Tư, các thị trường đang định giá 87% khả năng Fed sẽ tạm dừng tăng lãi suất tại cuộc họp tháng 6 tới. Ryan Sweet, chuyên gia kinh tế trưởng thị trường Hoa Kỳ tại Oxford Economics, cho biết: “Fed chưa thể tuyên bố chiến thắng trên mặt trận lạm phát. Họ sẽ không thể tuyên bố chiến thắng trong một thời gian dài nữa bởi sẽ mất thêm ít nhất vài tháng nữa trước khi chúng ta bắt đầu thấy lạm phát giảm bớt nhiều”.

Fed đang rất chú ý đến diễn biến của lạm phát trong lĩnh vực dịch vụ, khu vực mà việc tăng giá khi đã diễn ra thường khó giảm nhanh chóng, bởi vì chúng gắn chặt hơn với tăng trưởng tiền lương của người lao động. Bà Megan Greene, nhà kinh tế trưởng toàn cầu của Viện Kroll cho biết, chỉ số lạm phát dịch vụ “siêu lõi” - loại bỏ giá nhà ở - đã giảm tốc vào tháng 4 xuống còn 5,2% so với cùng kỳ năm ngoái. “Điều đó ít nhất cho thấy tình hình đang đi đúng hướng”, bà Megan Greene nhận định.

Từ nay đến cuộc họp tháng 6 đó, Fed sẽ có thêm dữ liệu từ các báo cáo về lạm phát, nhà ở, sản xuất và thị trường lao động. Vào thứ Năm, sẽ có dữ liệu mới nhất về chỉ số giá sản xuất (PPI - đã hạ nhiệt đáng kể trong những tháng gần đây) và số đơn xin trợ cấp thất nghiệp (hiện có xu hướng tăng lên). “Tôi nghĩ rằng Fed sẽ giữ nguyên lãi suất ở mức hiện tại và tiếp tục giữ cho đến cuối năm nay. Báo cáo này không làm được gì nhiều để thay đổi điều đó. Lạm phát luôn gập ghềnh trên đường đi xuống; báo cáo này cho thấy lạm phát đã đi đúng hướng, nhưng không có nghĩa là tháng tới nó sẽ không đi sai hướng”, chuyên gia Megan Greene nhận định.

Trong khi đó Ed Moya, chuyên gia phân tích thị trường cao cấp tại Oanda bình luận: “Lạm phát sẽ tiếp tục giảm trong vài tháng tới, nhưng để giảm xuống mức 2% sẽ khó khăn hơn rất nhiều do sức mạnh của thị trường lao động.”