Lễ hội Nghinh Ông huyện Cần Giờ - 2013: Thêm niềm vui òa trên sóng nước
Đặc biệt, Lễ hội này vừa được Bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia (đợt 3 năm 2013). Tin vui này vừa đến trước mùa Lễ hội Nghinh Ông huyện Cần Giờ năm nay!
Lễ hội truyền thống ngư dân huyện Cần Giờ được tổ chức hàng năm
Từ truyền thống văn hóa
Thực tế, Lễ hội Nghinh Ông cũng được tổ chức ở nhiều địa phương của nước ta, phổ biến từ đèo Ngang trở vào đến Hà Tiên, đảo Phú Quốc. Ở các tỉnh từ miền Trung trở vào phía Nam, lễ hội được tổ chức dưới nhiều tên gọi khác nhau như: Lễ rước cốt ông, Lễ cầu ngư, Lễ nghinh ông Thuỷ tướng…
Tuy thế, tất cả đều có chung một quan niệm rằng cá “Ông” là sinh vật thiêng ở biển, là cứu tinh đối với những người đánh cá và làm nghề trên biển nói chung. Điều này đã trở thành một tín ngưỡng dân gian phổ biến trong các thế hệ ngư dân ở các địa phương.
Lễ hội Nghinh Ông huyện Cần Giờ có nhiều nét độc đáo khác biệt. Ví dụ như Lễ hội diễn ra đúng vào dịp Tết Trung thu, hay như câu chuyện về cá Ông ở đây có nhiều phần huyền thoại gắn liền lịch sử hình thành và phát triển của vùng rừng ngập mặn Cần Giờ.
Theo quan niệm tín ngưỡng dân gian, Lễ hội Nghinh Ông là dịp cầu mưa thuận gió hòa, cầu quốc thái dân an, đặc biệt cầu mong sự an toàn cho những người đi biển… Tại lễ hội này, những người mặc trang phục binh lính thời vua Gia Long cung nghinh kiệu Đức Ông Nam Hải cùng các sắc phong lên tàu hoa.
Tàu hoa sẽ dẫn đầu đoàn tàu ra biển qua hướng Vũng Tàu. Sau khi chạy một vòng ra biển và khấn vái xong, đoàn tàu sẽ quay trở về bến Cần Giờ để chuyển sang cuộc diễu hành trên bờ. Tại đây, hai con rồng dài uốn lượn nhịp nhàng mở đường cho các đoàn tôm, cua, cá theo sau, có cả đoàn người đi trên những chiếc cà-kheo tạo thêm nét hóm hỉnh cho cuộc diễu hành…
Và hình ảnh này đã in sâu trong tâm trí của bao thế hệ, với một không khí lễ hội trang nghiêm nhưng cũng không kém phần náo nhiệt, thể hiện rõ nét văn hóa đặc sắc của người dân vùng biển.
Đến các hoạt động sôi nổi, ý nghĩa
Theo kế hoạch 144/KH-UBND của UBND huyện Cần Giờ, Lễ hội truyền thống ngư dân (Lễ hội Nghinh Ông) năm nay sẽ có nhiều hoạt động văn hóa, du lịch thiết thực và ý nghĩa. Trong phần lễ, các hoạt động truyền thống diễn ra như: Viếng nghĩa trang liệt sĩ Rừng Sác, Bia tưởng niệm trận đánh Đồn Cần Giờ, Nhà bia thị trấn Cần Thạnh; Lễ Thượng đại kỳ lễ hội; Lễ mừng công ngư dân Cần Giờ năm 2013; Tổ chức đoàn thuyền hoa đăng; Thả đèn trên biển; Lễ Nghinh Ông trên biển và đón đoàn Nghinh về Lăng Ông Thủy tướng; Cúng Đại lễ cổ truyền tại Lăng Ông Thuỷ tướng.
Bên cạnh đó là phần hội với nhiều hoạt động bên lề đan xen, góp phần tô đậm thêm hình ảnh địa phương. Ban tổ chức (BTC) sẽ mở các trò chơi dân gian mang tính đặc trưng ngành nghề vùng biển Cần Giờ, các gian hàng trò chơi dân gian phục vụ nhân dân, du khách và thiếu nhi.
Các du khách cũng có thể thưởng thức các chương trình văn nghệ chuyên nghiệp và phong trào; văn nghệ phục vụ thiếu nhi nhân dịp Tết Trung thu. Ngoài ra, còn có các loại hình thể thao mang tính chất biểu diễn nghệ thuật như bóng đá cà-kheo, Lân - Sư - Rồng, võ cổ truyền, biểu diễn cờ người, thả diều nghệ thuật…
Tại lễ hội năm nay, BTC cũng bố trí một triển lãm ngư cụ qua các thời kỳ, các hoạt động sản xuất, văn hóa của vùng sông biển, giới thiệu du lịch đường sông TP.Hồ Chí Minh nói riêng, cũng như biển - đảo Việt Nam nói chung. Và tất nhiên, cũng không thể thiếu các gian hàng giới thiệu, bán sản phẩm quà lưu niệm mang đậm nét đặc trưng vùng biển, rừng ngập mặn Cần Giờ…
Được biết, BTC sẽ bố trí nhiều lực lượng để điều tiết giao thông, đảm bảo an ninh trật tự cho suốt lễ hội. Ngoài ra, các chuyến phà cũng được tăng cường để tránh tình trạng quá tải, ưu tiên phà cho các đoàn biểu diễn nghệ thuật tham gia lễ hội.
Với nhiều hoạt động ý nghĩa, thiết thực nhưng vẫn đậm nét văn hóa truyền thống, Lễ hội Nghinh Ông huyện Cần Giờ năm 2013 chắc chắn sẽ là điểm đến của nhiều du khách. Qua đây, nét đẹp văn hóa truyền thống, hình ảnh của huyện Cần Giờ nói riêng và Việt Nam nói chung sẽ được nâng lên một tầm cao mới.
Bài và ảnh Phạm Hoàng Anh