Nắm bắt cơ hội bán nông sản qua các nền tảng trực tuyến

Trong thời đại bùng nổ công nghệ số hiện nay, việc quảng bá hàng hóa, đặc biệt là nông sản lên sàn thương mại điện tử đang là xu thế giúp sản phẩm có cơ hội đến gần hơn với người tiêu dùng. Từ đó, thúc đẩy phát triển kinh tế số nông nghiệp, nông thôn và sản xuất nông nghiệp theo hướng hàng hóa. Tuy nhiên, bên cạnh thuận lợi vẫn còn nhiều thách thức, áp lực khi thay đổi với phương thức kinh doanh mới cho cả doanh nghiệp, hộ sản xuất và đơn vị quản lý nhà nước

Các chuyên gia chia sẻ kinh nghiệm để thúc đẩy bán hàng các các nền tảng thương mại trực tuyến cho doanh nghiệp.

Ông Nguyễn Minh Tiến, Giám đốc Trung tâm Xúc tiến thương mại nông nghiệp của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cho rằng, đại dịch Covid-19 đã thay đổi thói quen tiêu dùng của thế giới và cả người Việt với nền tảng số. Tuy nhiên, khi bán hàng trên các sàn thương mại điện tử, các sản phẩm nông nghiệp sẽ gặp những hạn chế về năng lực và khả năng tài chính, chẳng hạn như cạnh tranh về giá, làm các chương trình khuyến mại. Đây là cũng chính khó khăn ngành nông nghiệp gặp phải khi triển khai chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP).

Tháng 4/2022 khi Tiktok Shop được cấp giấy phép ở Việt Nam đã trở thành kênh trợ giúp hiệu quả cho các chủ thể sản xuất nhỏ tiếp cận người tiêu dùng. Kể từ đó đến nay, 10.800 sản phẩm OCOP là 10.800 giá trị bản địa, 10.800 quy trình sản xuất, nguồn gốc xuất sứ được khi người tiêu dùng tiếp cận trực tiếp thông qua các buổi livestream của Trung tâm phối hợp với các chủ thể OCOP địa phương.

Chia sẻ kinh nghiệm bán hàng online mà ngành nông nghiệp đang hỗ trợ, ông Tiến cho biết tại các phiên chợ, Trung tâm chọn những nhà bán hàng có khả năng khai thác sản phẩm thế mạnh của địa phương. Chẳng hạn khi đến Hải Phòng chúng tôi đã liên kết với Pew Pew – người con của Hải Phòng, và kết quả thật bất ngờ một phiên bạn ấy đã bán được hơn 700 triệu đồng nông sản, bánh mì cột đèn, hay mật ong rừng ngập mặn… Trước đây chúng tôi hướng dẫn truyền thông cho bán hàng hội chợ, mỗi ngày có khoảng 1 vạn khách, trong ba ngày diễn ra hội chợ có 3 vạn người là nhiều. Nay bán hàng qua livestream, có khi một buổi số người xem lên đến 3 vạn. Hashtag #Ocop khi mới đưa ra không có mấy người xem, nhưng hiện đã có đến 1,1 tỷ người click.

Doanh nghiệp kết nối chia sẻ cách thức bán hàng qua các nền tảng trực tuyến

“Không chỉ mời những người nổi tiếng để thúc đẩy bán hàng online trên nền tảng số, ngành nông nghiệp cũng đang chọn ra 10-15 chủ thể để đào tạo trở thành những người livestream bán hàng hỗ trợ tập huấn 1-2 tháng, để trở thành những người chính thức mở kênh”, ông Tiến nói.

Từ kinh nghiệm triển khai chương trình đào tạo bán hàng trực tuyến tại Đồng Tháp, bà Nguyễn Thị Thúy Phượng, Viện trưởng Viện Ứng dụng Khoa học Công nghệ và đào tạo Mekong chia sẻ: Ngoài kỹ năng cần đào tạo cho các chủ thể về công nghệ, cách vận hành, không chỉ sản xuất và bán hàng, mà cả quy trình vận đơn, đóng gói cho đến việc giải quyết cả phàn nàn của khách hàng. Đó là một đào tạo chuyên sâu vì kỹ năng bán hàng không phải ai cũng có. Cùng với đó chúng ta phải tìm cách liên kết, tạo kiềng ba chân: Nông dân người nuôi trồng, sản xuất + Doanh nghiệp chế biến và doanh nghiệp bán hàng.

Nhà sáng lập sàn Thương mại điện tử nông sản Foodmap, ông Phạm Ngọc Anh Tùng chia sẻ: Bán thực phẩm online thực ra rất khó, đó là vì mối lo về vệ sinh an toàn thực phẩm. Hiện Foodmap bán hơn 1000 sản phẩm của hơn 500 nhà sản xuất, nên chúng tôi thực sự hiểu nỗi khó khăn này. Với các nhà sản xuất nhỏ sẽ gặp khó khăn về chuyện đảm bảo đúng tiêu chuẩn. Thứ hai là hạn sử dụng ngắn của nông sản chỉ khoảng từ 3-6 tháng, đó là một khó khăn lớn. Đối với sản phẩm tươi còn khó hơn với bán kính vận chuyển ngắn.

Nổi tiếng với việc “bỏ phố về quê” lập nghiệp và trở thành người sở hữu kênh bán hàng Tiktok “triệu view”, Nguyễn Thị Thu Hà (Hana Ban Mê – cô gái “bỏ phố về quê") chia sẻ kinh nghiệm bán hàng: Tôi chỉ đơn giản đi rẫy và quay và chia sẻ những câu chuyện khi làm rẫy, nhưng không ngờ câu chuyện của mình lại thu hút được sự quan tâm của rất nhiều người xem. Đến nay kênh của tôi đã có hơn 1,5 triệu views. Từ đó tôi thấy cơ hội để quảng bá, câu chuyện không chỉ sản phẩm của bố mẹ mình mà của bà con địa phương cho người xem khắp mọi miền tổ quốc.

Các chuyên gia nhận định, bán hàng qua các nền tảng trực tuyến là giải pháp không chỉ tạo thói quen cho người tiêu dùng mua sắm trên sàn thương mại điện tử, mà còn tạo điều kiện hỗ trợ, quảng bá, tiêu thụ các sản phẩm nông sản, đặc sản các địa phương vùng sâu, vùng xa, miền núi, hải đảo... rộng rãi tới người dùng, nhất là lớp trẻ. Tuy vậy, việc bán hàng nông sản online này rủi ro lớn (bởi phần lớn là hàng thực phẩm dễ hư hỏng khi vận chuyển xa) nhưng thông qua đó cũng góp phần tạo động lực cho các chủ thể mở rộng quy mô sản xuất và nâng cao chất lượng sản phẩm, gia tăng khả năng cạnh tranh, mở rộng thị trường... Và điều quan trọng nhất là góp phần cải thiện sinh kế của nông dân các địa phương, người dân thuộc các làng nghề thủ công và các doanh nghiệp nhỏ trải dài trên khắp cả nước.

Nói về cơ hội bán hàng cho các bạn trẻ, ông Nguyễn Minh Tiến cũng cho biết, hiện Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đang hợp tác với Tập đoàn Sunwah (Hongkong - Trung Quốc) để xây dựng gian hàng thương mại điện tử cho các sản phẩm OCOP của Việt Nam bán hàng tại các sàn thương mại điện tử nội địa hàng đầu của Trung Quốc. Vừa qua, Trung tâm đã đi khảo sát ở thị trường Trung Quốc và thấy được tiềm năng rất lớn. “Trước đây 90% nông sản của chúng ta tiêu thụ ở các vùng phía nam như Quảng Đông, Quảng Tây… nhưng chúng ta có thể đi sâu vào vùng nội địa của Trung quốc. Đó là thị trường lớn, với dư địa rất lớn. Chúng tôi hướng tới thí điểm thuê các kho ngoại quan tại các địa điểm nằm sâu trong nội địa trung quốc, trước hết là yến, trái cây chế biến… sau này khi tổ chức logistics tốt hơn chúng tôi sẽ đưa cả vào đó sản phẩm trái cây tươi” – ông Tiến nói.