Nền nhiệt lãi suất giảm nhưng sức nóng vẫn lớn

	Lãi suất tiếp tục xu hướng giảm
	Giảm lãi suất điều hành: Bước đi chủ động, phù hợp với thực tiễn
	Giảm lãi suất điều hành tạo tâm lý tích cực cho doanh nghiệp

Kết quả cuộc họp của FED diễn ra trong 2 ngày 21 - 22/3 đang là tâm điểm của thị trường tài chính toàn cầu. Giới phân tích đang nghiêng về kịch bản FED tăng 25 điểm cơ bản lãi suất điều hành trong cuộc họp này, thay vì mức 50 điểm như dự báo hồi đầu quý I. Thậm chí, một số tổ chức còn cho rằng FED sẽ tạm ngừng nâng lãi suất điều hành sau những bất ổn mới đây.

Kỳ vọng lãi suất của FED sẽ dịu bớt

Theo các chuyên gia tài chính - ngân hàng, sự cố vừa qua ở 3 ngân hàng của Mỹ và mới đây nhất là ngân hàng Credit Suisse tại Thuỵ Sỹ đang làm dấy lên lo ngại về tác động tiêu cực của môi trường lãi suất cao. Sự đổ vỡ rất nhanh của các ngân hàng này trong bối cảnh hiện nay sẽ phần nào ghìm bớt xu hướng “diều hâu” trong quyết định của FED. Mặc dù, để kiểm soát lạm phát, việc tăng lãi suất là không thể tránh khỏi, nhưng tăng lãi suất ở mức độ nào là hợp lý để có thể hỗ trợ nền kinh tế hạ cánh mềm (lạm phát được kiểm soát và không gây nhiều hệ luỵ đối với nền kinh tế). Bối cảnh này buộc FED sẽ phải cân nhắc nhiều hơn đến một yếu tố quan trọng khác là sự an toàn của hệ thống tài chính. Đây cũng chính là yếu tố khiến thị trường kỳ vọng trong kỳ họp này FED sẽ chỉ tăng lãi suất thêm 25 điểm, thay vì lên tới 50 điểm như dự báo trước đó.

Thanh khoản của hệ thống ngân hàng được cải thiện tích cực, là nền tảng để giảm lãi suất

TS. Nguyễn Đức Kiên - Thành viên Hội đồng tư vấn chính sách tài chính - tiền tệ quốc gia cũng cho rằng, kỳ vọng tăng lãi suất của FED sẽ dịu bớt, do cơ quan này đã thấy rằng cần tính đến sự an toàn của hệ thống tài chính. Ông Kiên phân tích, theo thông tin từ các cơ quan, tổ chức của Mỹ, còn một số ngân hàng đang ngấp nghé tình trạng mất cân đối thanh khoản dẫn tới nguy cơ phá sản như SVB, SB. Vì vậy FED chắc chắn đã nhận thấy rủi ro cũng như cái giá phải trả của việc duy trì mặt bằng lãi suất cao để ghìm giữ lạm phát. “Cá nhân tôi cho rằng FED vẫn sẽ tăng lãi suất điều hành nhưng tốc độ chậm lại, ở mức 25 điểm cơ bản trong kỳ họp sắp tới, nhằm vừa đối phó tình hình lạm phát, vừa giảm tác động tiêu cực tới thanh khoản của các ngân hàng thương mại”, ông Kiên nhận định.

Ông Đinh Quang Hinh - Trưởng Bộ phận vĩ mô và Chiến lược thị trường Chứng khoán VNDirect đánh giá, kể cả trong kịch bản cơ sở FED tiếp tục tăng lãi suất điều hành ở mức 25 điểm, thì tâm lý của thị trường tài chính toàn cầu có thể vẫn sẽ thận trọng và chưa có sự cải thiện rõ nét. Mặt bằng lãi suất cao vẫn sẽ đặt ra thách thức đối với sức khỏe của một số tổ chức tài chính. Diễn biến của thị trường chỉ thực sự chuyển biến khi bước sang giai đoạn quý II.

Cần tận dụng tác động truyền dẫn chính sách

Hiện nay, các ý kiến đều nhận định nếu lạm phát quý II của Mỹ có xu hướng giảm xuống mức gần như mong muốn, thì FED sẽ không tăng lãi suất điều hành trong cuộc họp cuối tháng 6. Còn nếu lạm phát của Mỹ tới quý II vẫn ở mức 4% thì cơ quan này sẽ tiếp tục tăng lãi suất để ghìm giữ lạm phát. “Vấn đề bây giờ phụ thuộc vào việc FED có chấp nhận kinh tế Mỹ mất vài quý suy thoái để đạt lạm phát 2% như họ mong muốn hay không”, TS. Nguyễn Đức Kiên nhận định.

Trong bối cảnh đó, các chuyên gia đánh giá, việc điều chỉnh giảm các mức lãi suất điều hành của NHNN hôm giữa tháng 3 là một động thái tốt, hành động đi trước một bước so với dữ liệu lạm phát tháng 3 ở Việt Nam cũng như kỳ họp của FED. TS. Nguyễn Đức Kiên đánh giá, NHNN thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ đã tìm các giải pháp giảm lãi suất hỗ trợ cho doanh nghiệp. Trong phạm vi điều hành của mình, NHNN đang cố gắng hỗ trợ nền kinh tế thông qua việc giảm lãi suất điều hành, tạo điều kiện cho các TCTD giảm lãi suất cho vay. Bên cạnh đó, NHNN cũng điều tiết nhịp nhàng thị trường mở để hỗ trợ thanh khoản cho hệ thống các TCTD, qua đó là cả nền kinh tế.

PGS. TS. Phạm Thế Anh - Trưởng bộ môn Kinh tế vĩ mô, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân cũng cho rằng, NHNN đưa ra chính sách dựa trên dự báo lạm phát của Việt Nam sẽ giảm mà không quá quan tâm tới việc FED sẽ tăng bao nhiêu điểm lãi suất điều hành trong kỳ họp này. Điều đó cho thấy, cơ quan điều hành đã xác định mục tiêu trợ giúp cho nền kinh tế quan trọng hơn, đặc biệt trong bối cảnh lạm phát trong nước có dấu hiệu giảm dần.

Tuy nhiên trong môi trường kinh tế toàn cầu biến động và nền kinh tế Việt Nam có độ mở cao, thì các động thái tới đây của FED vẫn sẽ tác động rất lớn tới xu hướng của công tác điều hành trong nước. Ông Nguyễn Thế Minh - Giám đốc Công ty Chứng khoán Yuanta Việt Nam dự báo, nếu không có sự kiện biến động mạnh, FED sẽ dừng tăng lãi suất trong khoảng tháng 6 năm nay, từ đó NHNN mới có dư địa để tiếp tục nới lỏng tiền tệ. Khi giải quyết được vấn đề lãi suất, rủi ro bên ngoài và bên trong mới giảm dần. Tuy nhiên, ông Minh cũng lưu ý rằng nhà đầu tư vẫn cần đề phòng trường hợp FED vẫn quyết liệt trong việc tăng lãi suất để ghìm chặt lạm phát. Khi đó, thị trường sẽ tiếp tục giảm sâu hơn để phản ánh những rủi ro.

Các chuyên gia nhận định, giảm lãi suất là một động thái chính sách tương đối mạnh dạn của NHNN trong bối cảnh áp lực lạm phát còn cao cũng như đa số các ngân hàng trung ương trên thế giới vẫn đang tăng lãi suất. Tuy nhiên đó là bước đi hợp lý để hỗ trợ nền kinh tế. Thực tế cũng cho thấy lãi suất điều hành giảm đã truyền dẫn sang các loại lãi suất khác trong nền kinh tế giảm theo và lãi suất cho vay của các ngân hàng đối với một số đối tượng doanh nghiệp cũng giảm. Mặc dù vậy, làn sóng giảm lãi suất không thể ngay lập tức lan rộng mà cần có độ trễ nhất định.

Quan trọng hơn là, cần tận dụng tác động truyền dẫn của chính sách giảm lãi suất. Theo đó khi mặt bằng lãi suất giảm sẽ có tác động tích cực một phần lên các thị trường vốn và tài sản khác như chứng khoán, bất động sản, hay trái phiếu doanh nghiệp. Khi đó, nhà đầu tư có thể chuyển dịch một phần từ kênh tiết kiệm các kênh đầu tư đang bị “tắc nghẽn” nhằm giúp các thị trường này được “hâm nóng” trở lại. Tuy nhiên, cũng cần lưu ý tới khẩu vị rủi ro của mỗi nhà đầu tư vì các kênh này thường có rủi ro cao hơn và phù hợp hơn với các nhà đầu tư chuyên nghiệp.