Ngành giấy chật vật giữ thị trường nội địa

	Đầu tư ngành giấy: Không thể đủng đỉnh
	Ngành giấy: Soát giá, tránh kiện

Ông Trần Đức Thịnh, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Tân Mai cho biết, việc đầu tư các nhà máy là nỗ lực của các DN giấy trong việc nội địa hóa thị phần, giúp DN nội cạnh tranh với các DN nước ngoài tại thị trường nội. Song, tùy vào năng lực tài chính mà từng DN có kế hoạch thực hiện nhanh chậm khác nhau.

Để phát triển được vùng nguyên liệu gỗ, cần sự hỗ trợ, đồng hành từ chính sách

Đơn cử như tại Tân Mai, trong năm 2018 và 2019, DN xúc tiến đầu tư thêm nhà máy giấy bao bì có công suất 200.000 tấn/năm tại Long Thành (Đồng Nai) và nhà máy sản xuất bột giấy tại Kon Tum sau khi dự án nhà máy tại Quảng Ngãi phải hủy bỏ do gặp khó khăn về mặt bằng.

Để phát triển bền vững, ngoài đầu tư cho trang thiết bị, Tân Mai đặt ra chiến lược đầu tư vùng nguyên liệu giấy với kế hoạch khai thác dài hạn 20 và 25 năm tùy loại rừng. Theo đó, DN này đã tập trung xây dựng quỹ đất lâm nghiệp và vùng nguyên liệu rộng lớn, khắp các tỉnh thành phía Nam.

Theo Hiệp hội Giấy và Bột giấy Việt Nam, tình hình sản xuất của ngành giấy trong nước những tháng đầu năm 2018 khá ổn định do các DN đã chủ động và linh hoạt trong sản xuất. Cụ thể, trong 4 tháng đầu năm 2018, ngành giấy đã sản xuất được 1.181.815 tấn giấy các loại, tăng 60% so với cùng kỳ 2017, nhờ các nhà máy có công suất lớn đã hoạt động mạnh từ quý IV/2017 và tiếp tục tăng sản lượng sản xuất trong những tháng đầu năm 2018 này.

Bên cạnh đó, để phục vụ sản xuất và tiêu dùng ở thị trường trong nước và xuất khẩu, ngành giấy Việt Nam đã nhập 465.000 tấn, tăng 5% so với cùng kỳ năm 2017. Lượng giấy nhập khẩu lớn chủ yếu là cung ứng cho các DN sản xuất bao bì cao cấp.

Dù hoạt động sản xuất ổn định nhưng các DN trong ngành cũng gặp nhiều khó khăn do giá cả biến động và sự cạnh tranh. Hiện tại, các DN trong nước phải chật vật, bị động trong sản xuất, không kiểm soát được thị trường và dễ dàng bị “đánh bật” trước các thương hiệu giấy ngoại. Đơn cử như đối với mặt hàng giấy văn phòng, hàng loạt thương hiệu giấy ngoại nhập từ các nước trong khu vực như Thái Lan, Indonesia và cả Nhật Bản đã du nhập nhiều vào thị trường trong nước.

Trên thị trường thế giới, giá giấy các loại đều tăng trong quý I/2018 vừa qua và vẫn tiếp tục tăng nhẹ ở tháng 4 do chi phí sản xuất các nguyên liệu từ bột giấy, nguyên liệu và hóa chất của ngành giấy đều tăng.

Ngoài ra, các DN giấy còn cho biết, từ cuối năm 2017 đến nay, DN trong ngành bị các DN Trung Quốc tranh mua nguyên liệu và cả giấy thành phẩm. Bởi hoạt động sản xuất giấy tại Trung Quốc đang được tinh giảm bớt theo hướng chọn lọc dự án đảm bảo các yếu tố bảo vệ môi trường. Điều đó khiến nguồn cung của ngành giấy rơi vào tình trạng căng thẳng.

Vì vậy, dự báo giá nguyên liệu và giấy nhập khẩu sẽ còn tăng trong thời gian tới. Tại thị trường trong nước, vụ sản xuất chính đã bắt đầu vào mùa để đáp ứng cho năm học mới và hoạt động sản xuất kinh doanh những tháng cuối năm. Ngoài ra, nhu cầu sử dụng các loại bao bì cũng tăng lên do hoạt động sản xuất của các ngành hàng phát triển đã tạo cơ hội cho mặt hàng giấy carton phát triển.

Theo nhận định của các chuyên gia, tình trạng nhập khẩu của ngành giấy còn cao do các DN giấy trong nước chưa chủ động được nguồn nguyên liệu thô để làm nguyên liệu giấy thành phẩm. Nhất là chưa có đủ dây chuyền sản xuất để sản xuất bột giấy từ gỗ. Hiện tại, đa số phải xuất gỗ nguyên liệu thô sang các nước và nhập lại bột giấy thành phẩm về làm nguyên liệu sản xuất ra giấy thành phẩm.

Thêm vào đó, nguồn gỗ thô nguyên liệu dù đã được bổ sung với các loại rừng trồng nhưng vẫn chưa nhiều. Vì vậy, dù DN “tự lực cánh sinh” nhưng để phát triển được vùng nguyên liệu gỗ, phát triển sản xuất đòi hỏi cần sự hỗ trợ, đồng hành từ chính sách để trồng rừng và phát triển công nghệ trong sản xuất, đảm bảo cung ứng sản phẩm chất lượng cao và bảo vệ được môi trường.

Bên cạnh đó là sự hợp tác giữa người dân với DN, cũng như các DN trong ngành phải liên kết với nhau mới có thể hy vọng phát triển nhanh vùng nguyên liệu cho ngành tại chỗ đáp ứng cho nhu cầu sản xuất sản phẩm chất lượng cao.