Nghiên cứu xây dựng khung năng lực cho các vị trí lãnh đạo, quản lý của TCTD

Phát biểu khai mạc Hội thảo, PGS.TS Chu Khánh Lân, Phó Viện trưởng Viện Chiến lược Ngân hàng cho biết, tại Quyết định số 986/QĐ-TTg về việc Phê duyệt chiến lược phát triển ngành Ngân hàng Việt Nam đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 do Thủ tướng Chính phủ ký ban hành có nêu rất rõ về việc phải xây dựng các tiêu chuẩn nghề nghiệp, chứng chỉ hành nghề đối với một số vị trí cốt lõi trong ngành Ngân hàng.

Ngày 17/7/2019, NHNN cũng đã có Quyết định số 1537/QĐ-NHNN về việc Phê duyệt Ban hành Kế hoạch triển khai Chương trình hành động của ngành Ngân hàng thực hiện Chiến lược phát ngành Ngân hàng đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 trong lĩnh vực phát triển nguồn nhân lực. Ngành Ngân hàng với vai trò vị trí chiến lược trong bối cảnh phát triển hoạt động khoa học công nghệ, đổi mới như hiện nay cùng các biến động của nền kinh tế - xã hội thì việc xây dựng tiêu chuẩn khung năng lực cho các vị trí lãnh đạo quản lý chuyên môn của các TCTD là rất quan trọng. Vậy nên, theo PGS.TS Chu Khánh Lân các nội dung phổ biến kết quả nghiên cứu Đề tài KH&CN lần này là vô cùng thời sự, gắn trực tiếp tới hoạt động của các ngân hàng thương mại.

PGS.TS Chu Khánh Lân, Phó Viện trưởng Viện Chiến lược Ngân hàng

Đại diện nhóm nghiên cứu trình bày kết quả, chủ nhiệm đề tài - TS. Bùi Văn Hải, Phó Cục trưởng Cục 4, Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng, NHNN cho biết: Tính cấp thiết đề tài nằm ở việc phát triển nhân lực luôn là chủ đề được các ngân hàng và cơ quan quản lý Nhà nước quan tâm nghiên cứu, thảo luận. Xác định lĩnh vực chuyên môn sâu là trọng tâm, trụ cột phản ánh hoạt động chính của TCTD nói chung và các ngân hàng thương mại cổ phần nói riêng. Nhóm nghiên cứu đề tài sử dụng phương pháp phân tích logic, điều tra chọn mẫu và tham vấn ý kiến các chuyên gia, 18 ngân hàng thương mại đã tham gia khảo sát, đóng góp kết quả nghiên cứu cho đề tài lần này.

Chủ nhiệm đề tài - TS. Bùi Văn Hải, Phó Cục trưởng Cục 4, Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng

Tại Hội thảo, nhóm nghiên cứu đã trình bày tổng quan các khái niệm liên quan về khung năng lực và chương trình đào tạo cũng như tiêu chuẩn về năng lực của các vị trí lãnh đạo, quản lý chuyên môn, trọng tâm trong hoạt động của các ngân hàng. Đồng thời, nhóm nghiên cứu cũng đã đưa ra kinh nghiệm quốc tế về vấn đề này.

Khảo sát của nhóm nghiên cứu về thực trạng triển khai xác định vị trí lãnh đạo, quản lý chuyên môn tại ngân hàng thương mại trong nước cho thấy việc này rất cần thiết. Hiện nay, chất lượng quản trị tại các ngân hàng thương mại đang được đề cao. Việc xây dựng chức năng, nhiệm vụ của các vị trí lãnh đạo, quản lý tại ngân hàng cần được xem xét trong mối tương quan với các vị trí còn lại chứ không thể tách rời. Nhóm nghiên cứu cũng nhận thấy, đào tạo và phát triển nguồn nhân lực lãnh đạo, quản lý, chuyên môn là yếu tố tiên quyết, quyết định đến sự tồn tại, phát triển của ngân hàng.

Phó Cục trưởng Cục 4, TS. Bùi Văn Hải thông tin, hiện nay nhiều lãnh đạo các ngân hàng thương mại đã nhận thức được sự cần thiết của việc triển khai xây dựng tiêu chuẩn tiêu chí, khung năng lực và chương trình đào tạo quản lý, chuyên môn trọng tâm và đã chỉ đạo thực hiện. Nhiều ngân hàng đã dành nguồn lực để tổ chức các chương trình tọa đàm tìm các giải pháp và tập trung phát triển nguồn nhân lực, đặc biệt xây dựng và hoàn thiện khung năng lực tại tổ chức của mình.

Quang cảnh buổi Hội thảo

Tuy nhiên, nhóm nghiên cứu vẫn ghi nhận những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện tại các ngân hàng. Việc không có tài liệu tham khảo phù hợp khiến nhiều ngân hàng phải xây dựng tiêu chuẩn vị trí, khung năng lực vẫn phụ thuộc kinh nghiệm riêng của người xây dựng. Trên thực tế, tại các ngân hàng có nhiều vị trí chuyên môn khác nhau, việc xây dựng tiêu chí cho từng vị trí rất khó và phức tạp, nên quá trình tiến hành dựng khung năng lực mang tính chất định tính và dễ bị chi phối bởi người xây dựng khi chưa có văn bản quy định chung của NHNN. Bên cạnh đó, sự chuyển dịch lớn nhân sự, nhu cầu về nguồn lực cao trong khi khả năng đáp ứng nguồn lực chưa dồi dào cũng là những khó khăn đối với các ngân hàng thương mại.

Nhóm nghiên cứu đề xuất các cơ quan quản lý cần sớm xây dựng và hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến nhân sự giữ vị trí lãnh đạo, quản lý và chuyên môn trọng tâm, phải có lộ trình trong việc này. Đồng thời, ngành Ngân hàng cần sớm có Kho dữ liệu chung về tiêu chuẩn năng lực. Tại đề tài, TS. Bùi Văn Hải và các cộng sự cũng kiến nghị thành lập Hội đồng Phát triển năng lực ngân hàng và triển khai đào tạo năng lực ngân hàng ở cấp độ toàn ngành, song với đó ngành Ngân hàng cần tiếp tục củng cố, tăng cường hệ thống các cơ sở đào tạo nghiệp vụ ngân hàng hiện có.