Nuôi dê ở nơi đất nắng

Làm giàu từ dê

Xuất phát từ thành phố Phan Rang - Tháp Chàm, theo quốc lộ 1A xuôi về phía Nam, chúng tôi đến huyện Ninh Phước và Thuận Nam, những địa phương có phong trào nuôi dê phát triển nhất cả nước. Tại trụ sở Agribank Ninh Phước, gác lại những bề bộn công việc, ông Nguyễn Văn Trung - Phó giám đốc Chi nhánh vồn vã đón khách. Khi biết ý định của chúng tôi muốn tìm hiểu phong trào nuôi dê ở nơi mưa ít, nắng nhiều như Ninh Thuận, ông Trung vui vẻ nhận lời.

Đoạn đường từ thị trấn Phước Dân đến khu vực mũi Dinh - địa danh khá nổi tiếng ở Ninh Thuận rất đẹp. Tranh thủ thời gian trên xe, ông Trung tự hào giới thiệu quê hương của mình: địa hình Ninh Thuận chủ yếu là núi đá, rừng và sa mạc cát, khí hậu khắc nghiệt nhất cả nước, nắng nóng quanh năm, lượng mưa rất ít, chỉ từ tháng 9 đến tháng 11 hàng năm.

Tuy nhiên, đất đai trải rộng từ vùng núi, gò đồi đến đồng bằng ven biển ở Ninh Thuận, lại thích hợp cho việc chăn thả, phát triển những vật nuôi như bò, dê, cừu… Cũng từ chăn nuôi nhiều gia đình thoát cảnh nghèo khó, vươn lên làm giàu chính đáng.

Nuôi dê đem lại thu nhập cao cho nông dân Ninh Thuận

Đang đi, chúng tôi bắt gặp đàn dê, căng tròn chậm rãi di chuyển từ trên núi đá xuống. Dừng xe, cả đoàn ghé lại một trang trại nằm ngay sát con đường mới mở ra mũi Dinh. Thoáng chút bất ngờ, chủ trang trại trông rất nghệ sĩ vui vẻ đón khách. Ông là Phạm Văn Thanh, từ Quảng Bình vào Phước Dinh, Thuận Nam lập nghiệp đã hơn 30 năm nay.

Dù vốn ở xứ “Gió Lào, cát trắng”, nhưng những ngày đầu mới vào đây, thấy đất nắng chang chang, nắng như rang như lửa, ông cũng nản. Phải mất bao công sức, cùng với sự hỗ trợ của người vợ quê ở mũi Dinh, ông Thanh mới gây dựng nên cái trang trại này.

Ông kể, từ năm 2009 gia đình đã vay vốn Agribank Ninh Phước, mua 20 dê giống nuôi thử. Những ngày đầu việc chăn nuôi cũng rất chật vật. Nhưng nhờ kiên trì, thực hiện đúng quy trình chăn nuôi và cách phòng chữa bệnh nên số lượng đàn dê của gia đình cứ thế tăng dần. Đến nay đàn dê của gia đình lên đến 250 con. Với mức giá khoảng 115 nghìn đồng/kg, mỗi năm gia đình đã thu nhập gần 100 triệu đồng.

Sát cạnh trang trại ông Thanh là trang trại nuôi dê của ông Trần Văn Hải. Tâm sự với khách, ông Hải nói vui rằng, con dê từ lâu đã là “cần câu cơm” của gia đình. Hộ ông Hải là gia đình điển hình chăn nuôi dê, phát triển kinh tế bền vững, vươn lên làm giàu ngay tại mảnh đất quê hương. Ông Hải cho biết thêm, trước kia kinh tế gia đình còn khó khăn.

Từ năm 1995, gia đình bắt đầu vay vốn của Agribank để phát triển đàn dê và đến nay đã được gần 300 con. Với giá từ 2 - 3 triệu đồng/con dê giống, 115 nghìn đồng/kg thịt dê, cho thị trường chủ yếu là TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, ngược ra tận Hà Nội… mỗi năm lãi ròng 120 triệu đồng. Cũng nhờ nuôi dê mà kinh tế gia đình ông trở nên khá giả, xây được căn nhà khang trang, chu cấp cho 3 người con đang học trong Sài Gòn.

Theo ông Hải, sở dĩ con dê gắn bó được mảnh đất khô cằn Ninh Thuận là nhờ dê ít bệnh, phù hợp với thổ nhưỡng, khí hậu. Chúng cũng là loài dễ nuôi, mau lớn, ít tốn công chăm sóc, ít bệnh tật, chuồng trại đơn giản. Thức ăn của dê rất đa dạng từ các loại cỏ, lá cây, đến các loại phụ phẩm nông nghiệp. Chỉ tính riêng tại xã Phước Dinh có khoảng 100 hộ nuôi dê. Trong đó, nhà ít vài chục con, nhà nhiều lên đến vài trăm. Đây không chỉ là nơi cung cấp các loại dê thịt mà còn cung cấp dê giống cho các địa phương trong cả nước.

Hỗ trợ từ Agribank

Không ai xác định được con dê, con cừu đến với mảnh đất Ninh Thuận từ bao giờ, chỉ biết chúng đã ở đây cả trăm năm. Có người nói do người Chăm đưa về, cũng có người cho rằng do người Ấn đem đến, hoặc từ châu Âu xa xôi. Xuất xứ không ai chắc, nhưng có một điều chắc rằng, cả dê lẫn cừu đều thích nghi rất tốt trên mảnh đất này. Phong trào nuôi dê ở Ninh Thuận tập trung chủ yếu ở các huyện Ninh Phước, Thuận Nam, Bác Ái, Ninh Sơn, Hải Ninh, Thuận Bắc.

Theo quy hoạch đến 2020, Ninh Thuận có chủ trương thực hiện theo hướng phát triển trang trại bò, dê, cừu gắn với trồng cỏ. Hỗ trợ cho định hướng này, UBND tỉnh Ninh Thuận đã xây dựng đề án hỗ trợ nhân rộng các mô hình chăn nuôi có hiệu quả, gắn với chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng Nông thôn mới. Theo đó, đối với lĩnh vực dê, cừu, bò được hỗ trợ chăn nuôi nông hộ, khuyến khích phát triển theo hướng trang trại, công nghiệp, bán công nghiệp gắn với công nghiệp chế biến.

Góp phần hỗ trợ người dân phát triển chăn nuôi, trong đó có đàn dê, là Agribank Ninh Thuận - ngân hàng chủ lực trong lĩnh vực tam nông - luôn tạo mọi điều kiện giúp các hộ nông dân dễ dàng tiếp cận nguồn vốn. Đến nay, Chi nhánh đã cho bà con vay hơn 110 tỷ đồng để phát triển chăn nuôi dê, cừu. Gần 3 nghìn hộ dân là khách hàng của chi nhánh được vay vốn để chăn nuôi theo mô hình nông hộ, hầu hết các hộ đều làm ăn có hiệu quả, đời sống được cải thiện.

Ông Đặng Ngọc Ba, Giám đốc Agribank Ninh Thuận cho biết, để hỗ trợ cho người dân phát triển đàn dê, cừu. Chi nhánh tập trung cho vay trung dài hạn với lãi suất ưu đãi thấp hơn từ 1-2% so với lãi suất thông thường. Đặc biệt, những lúc khó khăn nhất của nghề nuôi dê như vào thời điểm năm 2005, giá dê trên thị trường rớt thê thảm. Giá dê thịt rớt xuống còn 20 nghìn đồng/kg. Có người đổi nguyên con dê chỉ lấy một con gà cũng không được.

Trong thời điểm này, Agribank Ninh Thuận đã tích cực chia sẻ khó khăn với bà con, gia hạn thời gian trả nợ, đồng thời tiếp tục sát cánh, hỗ trợ cùng người nuôi. Từ những đồng hành của ngân hàng, phong trào con dê ở Ninh Thuận đã dần lấy lại vị thế là vật nuôi đem về thu nhập cao cho nông dân địa phương. Đời sống của người dân từ khi có nguồn vốn của ngân hàng được nâng lên rõ rệt. Chăn nuôi khởi sắc, ngân hàng cũng bớt lo nợ xấu níu tay.

Thoáng chút trầm ngâm khi nói về con dê, con cừu ông Nguyễn Văn Trung cho rằng, đây là những vật nuôi đặc thù của vùng đất nắng gió Ninh Thuận. Nhưng, vẫn còn đó những trăn trở khi mối quan tâm lớn nhất của người nông dân là phải tìm được đầu ra cho sản phẩm vẫn chưa được giải quyết triệt để. Hiện, tiêu thụ sản phẩm dê ở Ninh Thuận vẫn chủ yếu phụ thuộc vào các thương lái. Xây dựng thương hiệu cho con dê hay con cừu Ninh Thuận vẫn là bài toán nan giải.

Chia tay với Ninh Thuận, giã từ cái nắng, cái gió bạt ngàn vốn sẵn nơi đây, hình ảnh những đàn dê, đàn cừu lặng lẽ, bình thản giữa mênh mông trời đất bình yên mới khâm phục tinh thần vượt khó của người dân vùng đất nắng. Càng tin yêu, hy vọng với mảnh đất này hơn, khi những đồng vốn của Agribank đã và đang góp phần đem phồn thịnh đến với khách hàng ở nơi mưa ít, nắng nhiều.