Phân luồng trong giáo dục để tránh tình trạng chọn sai ngành, học trái nghề

Theo dự thảo, phân luồng học sinh khi hoàn thành chương trình giáo dục THCS gồm: học chương trình giáo dục THPT; học chương trình đào tạo trình độ trung cấp; học chương trình giáo dục thường xuyên; học chương trình đào tạo trình độ sơ cấp nghề; tham gia thị trường lao động.

Phân luồng học sinh khi hoàn thành chương trình giáo dục THPT gồm: học chương trình đào tạo trình độ đại học; học chương trình đào tạo trình độ cao đẳng; học chương trình đào tạo trình độ trung cấp, sơ cấp nghề; tham gia thị trường lao động.

Bảo đảm 100% học sinh THCS và THPT được tiếp cận dịch vụ hướng nghiệp và tư vấn nghề nghiệp chuyên nghiệp

Việc phân luồng dựa trên 4 nguyên tắc để hài hòa giữa nguyện vọng của học sinh và nhu cầu phát triển nhân lực: bảo đảm hài hòa giữa nguyện vọng, năng lực của học sinh với xu hướng phát triển kinh tế - xã hội; bảo đảm quyền được định hướng nghề nghiệp và được tôn trọng lựa chọn hướng học tập, nghề nghiệp của học sinh; bảo đảm tính hệ thống, liên tục; bảo đảm sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình, xã hội.

Các địa phương có trách nhiệm bảo đảm 100% học sinh THCS và THPT được tiếp cận dịch vụ hướng nghiệp và tư vấn nghề nghiệp chuyên nghiệp. Nội dung hướng nghiệp tập trung cung cấp thông tin về ngành nghề, xu hướng lao động, kỹ năng cần thiết và tư vấn lộ trình học tập, gồm: giáo dục nhận thức về các con đường học tập và nghề nghiệp; cung cấp thông tin về ngành nghề, xu hướng thị trường lao động và nhu cầu nhân lực của xã hội; đánh giá năng lực, sở thích và định hướng nghề nghiệp của học sinh; hướng dẫn lập kế hoạch học tập và rèn luyện phù hợp với định hướng nghề; phát triển kỹ năng mềm và kỹ năng nghề nghiệp cần thiết.

Theo Bộ Giáo dục và Đào tạo, khi được thông qua, Nghị định sẽ giúp công tác phân luồng hiệu quả hơn, góp phần giảm áp lực cho các trường đại học, tăng tỷ lệ học sinh lựa chọn giáo dục nghề nghiệp, đáp ứng nhu cầu nhân lực có tay nghề cao của xã hội.

Đồng thời cũng góp phần thay đổi nhận thức xã hội về giá trị của giáo dục nghề nghiệp, thúc đẩy việc lựa chọn nghề nghiệp dựa trên năng lực, sở thích và nhu cầu xã hội; thể hiện sự toàn diện và tầm quan trọng của công tác hướng nghiệp, phân luồng trong giai đoạn phát triển mới của đất nước.

Chính sách mới này cũng được kỳ vọng sẽ giúp học sinh định hình nghề nghiệp từ sớm, giảm tình trạng chọn sai ngành, học trái nghề; đồng thời tăng tỉ lệ học sinh lựa chọn giáo dục nghề nghiệp.

Về lâu dài, đây sẽ là giải pháp góp phần gắn kết chặt chẽ giữa giáo dục và nhu cầu thực tế của thị trường lao động, góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và tạo nền tảng cho phát triển bền vững.