Quan hệ đối tác Việt Nam - ADB: Chặng đường dài hợp tác, phát triển thành công

Thủ tướng Phạm Minh Chính chụp ảnh lưu niệm tại buổi lễ

Chiều ngày 13/3/2024, tại Hà Nội, NHNN đã phối hợp với ADB tổ chức Lễ kỷ niệm 30 năm quan hệ đối tác Việt Nam - ADB. Buổi lễ có sự tham dự của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính; Chủ tịch ADB - Ông Masatsugu Asakawa, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng; đại diện Lãnh đạo các Bộ, ngành, Ủy ban Nhân dân tỉnh, thành phố, đại sứ quán, phái đoàn ngoại giao, tổ chức quốc tế tại Việt Nam, các ngân hàng thương mại, tập đoàn, tổng công ty nhà nước và doanh nghiệp khu vực tư nhân… Lễ kỷ niệm là sự kiện quan trọng đánh dấu chặng đường 30 năm hợp tác, phát triển giữa Việt Nam và ADB, đồng thời mở ra một chương mới trong giai đoạn tiếp theo.

Đối tác tin cậy, hiệu quả

Phát biểu tại lễ kỷ niệm, Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định Chính phủ Việt Nam luôn coi ADB là một trong những đối tác phát triển quan trọng, thân thiết, tin cậy, hiệu quả; đánh giá cao sự có mặt của Chủ tịch ADB tại Việt Nam nhân dịp kỷ niệm 30 năm hợp tác, cho thấy thông điệp mạnh mẽ về hướng tới tương lai với tầm nhìn xa hơn, hợp tác hiệu quả hơn.

Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định Chính phủ Việt Nam luôn coi ADB là một trong những đối tác phát triển quan trọng, thân thiết, tin cậy, hiệu quả

Khái quát về những chặng đường phát triển của Việt Nam từ một nước nghèo nàn, lạc hậu, bị chiến tranh tàn phá, sau gần 40 năm đổi mới, Việt Nam đã đạt được những thành tựu to lớn Thủ tướng cho biết, có được những thành tựu này là nhờ tinh thần tự lực, tự cường dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự đồng lòng của người dân và doanh nghiệp, cùng với sự hỗ trợ, giúp đỡ của bạn bè, đối tác quốc tế, trong đó có ADB.

Thủ tướng khẳng định, Việt Nam trân trọng, biết ơn và đánh giá cao ADB là một trong những đối tác rất nhiệt tình với sự hỗ trợ hiệu quả trên các lĩnh vực, đặc biệt là xóa đói giảm nghèo, phát triển y tế, giáo dục, hạ tầng giao thông… Sự hỗ trợ của ADB còn tạo động lực, truyền cảm hứng cho các đối tác giúp đỡ Việt Nam, góp phần quan trọng vào những thành tựu mà Việt Nam đã đạt được trên con đường đổi mới, hội nhập quốc tế và phát triển bền vững.

Thủ tướng nêu một số bài học kinh nghiệm về hợp tác giữa hai bên: Phải bám sát tình hình, xác định rõ mục tiêu, nhiệm vụ cần hợp tác để đúng, trúng vấn đề; Thực hiện có trọng tâm, trọng điểm trong bối cảnh nguồn lực có hạn và một nước đang phát triển như Việt Nam còn rất nhiều việc phải làm; Các cấp, các ngành, các địa phương phải trân trọng, sử dụng có hiệu quả sự hỗ trợ của ADB, đồng thời chống tiêu cực, tham nhũng.

Lễ cắt băng thành lập Văn phòng ADB tại Việt Nam

Sau 30 năm, hợp tác giữa Việt Nam và ADB đạt nhiều thanh tựu và đã có nhiều kinh nghiệm hơn. Hướng đến tương lai, Thủ tướng mong muốn hoạt động hợp tác giữa ADB và Việt Nam cần trọng tâm, trọng điểm hơn, tập trung cho đầu tư phát triển, các chương trình, dự án mang tính chất xoay chuyển tình thế, chuyển đổi trạng thái, thay vì tập trung cho mục tiêu xóa đói giảm nghèo như giai đoạn trước, với tư duy, cách làm, thủ tục đổi mới.

Thủ tướng mong ADB tiếp tục hỗ trợ Việt Nam về nguồn vốn, công nghệ, xây dựng thể chế, nâng cao năng lực quản trị, đào tạo nhân lực, tư vấn chính sách, hỗ trợ xây dựng và hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghia, tạo động lực, truyền cảm hứng cho các đối tác phát triển khác, triển khai các chương trình, chính sách nhằm thúc đẩy tăng trưởng bền vững, nâng cao sức cạnh tranh của nền kinh tế, thực hiện các mục tiêu phát triển đất nước tới năm 2030, 2045.

Thủ tướng đề nghị hợp tác giữa hai bên tập trung vào một số lĩnh vực trọng tâm, trọng điểm như ứng phó biến đổi khí hậu, các công trình hạ tầng chiến lược; các lĩnh vực mới nổi như chíp bán dẫn, kinh tế số, chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ, phát triển khu vực tư nhân.

“30 năm qua chúng ta đã hợp tác tốt rồi, 30 năm tới phải hợp tác tốt hơn, hiệu quả hơn, trên tinh thần chân thành, tin cậy, tình cảm "từ trái tim tới trái tim", làm việc có trách nhiệm với nhau thì sẽ không có gì cản trở được chúng ta cả”, Thủ tướng nhấn mạnh.

Tiếp tục đồng hành

Phát biểu tại buổi Lễ, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng nhấn mạnh, sự kiện này đánh dấu một chặng đường dài hợp tác, phát triển thành công giữa Chính phủ Việt Nam với ADB.

Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng phát biểu

Trong suốt thời gian qua, ADB cũng như các tổ chức tài chính quốc tế khác đã đóng vai trò quan trọng, đã có nhiều đóng góp to lớn cho công cuộc đổi mới, tiến trình phát triển-xã hội của đất nước.

Các hỗ trợ tiêu biểu của ADB trong giai đoạn này có thể kể đến như nguồn tài trợ lớn nhất hơn 6 tỷ USD cho lĩnh vực giao thông; khoản vay trị giá 630 triệu USD cho Quỹ cải cách doanh nghiệp nhà nước và quản trị doanh nghiệp năm 2009; khoản vay chính sách đầu tiên trị giá 100 triệu USD cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa… là những minh chứng cụ thể cho sự hỗ trợ hiệu quả của ADB.

Đối với hệ thống ngân hàng, NHNN trân trọng cảm ơn và đánh giá cao sự hỗ trợ quý báu của ADB trong lĩnh vực ngân hàng. Thông qua các hỗ trợ kỹ thuật, tư vấn chính sách cho NHNN, các chương trình vay vốn, tài trợ thương mại tới ngân hàng thương mại đã góp phần hỗ trợ, củng cố hệ thống ngân hàng hoạt động ngày càng an toàn, lành mạnh, phù hợp với những thông lệ quốc tế. Qua đó hệ thống ngân hàng tiếp tục khẳng định vai trò huyết mạch của nền kinh tế, cùng với các ngành khác dưới sự chỉ đạo của Chính phủ đã thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế, nâng cao sức cạnh tranh của nền kinh tế, xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ, hội nhập toàn diện, sâu rộng hơn vào nền kinh tế thế giới.

Trong tiến trình phát triển của ADB tại Việt Nam, với vai trò là Cơ quan đại diện của Chính phủ Việt Nam tại ADB cũng như các tổ chức tài chính, tiền tệ quốc tế khác, trong suốt 30 năm sát cánh, đồng hành, NHNN đã nỗ lực, thực hiện hiệu quả vai trò đại diện của Chính phủ, là cầu nối quan trọng gắn kết các chính sách, hoạt động ADB với các chiến lược, chính sách phát triển quốc gia cho từng thời kỳ, qua đó nhằm khai thác, sử dụng tối đa nguồn lực hỗ trợ cho các chương trình, dự án ưu tiên, quan trọng của Chính phủ, bộ ngành và các địa phương.

Bên cạnh vai trò cầu nối về chính sách, nguồn lực phát triển, NHNN cũng chủ động tham vấn cho Chính phủ và cơ quan liên quan nghiên cứu, tham gia vào các cơ chế hợp tác liên vùng, khu vực, các hoạt động, sự kiện đối ngoại quan trọng của ADB, qua đó nâng cao hình ảnh, vị thế quốc gia, mở ra cơ hội thương mại, đầu tư và hợp tác với các quốc gia thành viên của ADB.

Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, để đạt được các mục tiêu quan trọng theo Chiến lược phát triển kinh tế xã hội 10 năm (2021-2030) đặt ra, nhu cầu về vốn để tái cơ cấu nền kinh tế, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế theo hướng xanh, bền vững còn rất lớn.

“Bên cạnh nguồn lực trong nước đóng vai trò quyết định thì nguồn lực cung cấp từ các tổ chức tài chính quốc tế, trong đó có ADB, tiếp tục đóng vai trò quan trọng. NHNN mong muốn ADB tiếp tục đồng hành cùng với Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương cung cấp các nguồn tài trợ với chi phí hợp lý nhất, hỗ trợ Chính phủ có thêm nhiều nguồn lực để phát triển kinh tế, thích ứng với những tác động, biến đổi khó lường của kinh tế toàn cầu và chúng ta cùng nhau nỗ lực, hướng tới mục tiêu Việt Nam trở thành quốc gia thu nhập trung bình cao vào năm 2030 và thu nhập cao vào năm 2045”, Thống đốc bày tỏ.

Với nguồn lực hỗ trợ quý báu của ADB và sự nỗ lực, quyết tâm của Chính phủ, NHNN tin tưởng rằng hai bên sẽ đạt được nhiều kết quả, thành tựu quan trọng trong Chiến lược đối tác quốc gia 2023-2026, đáp ứng mong muốn và kỳ vọng của lãnh đạo Chính phủ và ADB, mở ra một chu kỳ thành công mới trong quan hệ đối tác giữa hai bên.

Với vai trò cơ quan đại diện của Chính phủ Việt Nam tại ADB, Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục tích cực, chủ động hơn nữa phối hợp với ADB cũng như các tổ chức tài chính, tiền tệ khác mà NHNN làm đại diện nhằm huy động thêm các nguồn lực để hỗ trợ Chính phủ, các bộ, ngành và địa phương đạt được các mục tiêu phát triển kinh tế, xã hội.

Hỗ trợ đáp ứng các nhu cầu phát triển mới

Phát biểu tại buổi lễ, ông Masatsugu Asakawa cho biết rất vui mừng khi cùng nhau kỷ niệm 30 năm quan hệ đối tác giữa Việt Nam và ADB. Đưa ra một số nhận định ngắn gọn về quan hệ đối tác hiệu quả giữa ADB và Việt Nam, ông Masatsugu Asakawa cho biết, Việt Nam là một trong những thành viên sáng lập của ADB. Trong nhiều thập kỷ, Việt Nam đã đạt được tiến bộ kinh tế và xã hội đáng kể.

Chủ tịch ADB Masatsugu Asakawa phát biểu

“Đặc biệt, tôi muốn ghi nhận sự tăng trưởng kinh tế đồng đều của Việt Nam và cam kết của Việt Nam đối với các chương trình nghị sự phát triển toàn cầu quan trọng như hành động khí hậu và trao quyền cho phụ nữ”, Chủ tịch ADB nói. “Quan hệ đối tác của chúng ta đã cải thiện chất lượng cuộc sống của hàng triệu người dân Việt Nam, đặc biệt là của các nhóm nghèo và dễ bị tổn thương, phụ nữ và trẻ em gái”.

Trong những thập kỷ qua, ADB đã hỗ trợ tăng cường chăm sóc sức khỏe, giáo dục, các dịch vụ cơ bản ở đô thị và nông thôn. Ví dụ, giúp cải thiện 3.000 cơ sở chăm sóc sức khỏe và cung cấp nước sạch cho hơn 5 triệu hộ gia đình; hỗ trợ mở rộng hệ thống giao thông và năng lượng; đầu tư vào khu vực tư nhân, để thúc đẩy năng lượng tái tạo và các phương tiện giao thông điện… Hỗ trợ lũy kế đến nay của ADB cho Việt Nam lên tới gần 18 tỷ USD, bao gồm hỗ trợ cho cả khu vực công và tư nhân.

Ghi nhận những đề xuất và định hướng của Thủ tướng Chính phủ và Thống đốc NHNN, Chủ tịch ADB cho biết Chiến lược đối tác quốc gia của ADB (CPS) dành cho Việt Nam giai đoạn 2023-2026 nhằm thúc đẩy tăng trưởng đồng đều, kinh tế xanh và phát triển khu vực tư nhân. “Điều này hoàn toàn phù hợp với các ưu tiên chiến lược của chính phủ Việt Nam”, ông Masatsugu Asakawa nói và khẳng định: “Quan hệ đối tác của chúng ta tiếp tục tạo nền tảng vững chắc để đạt được các mục tiêu phát triển đầy tham vọng của Việt Nam.

ADB cũng cam kết đóng vai trò là Ngân hàng Khí hậu khu vực châu Á và Thái Bình Dương. Trong bối cảnh đó, Chủ tịch ADB rất vui mừng khi Việt Nam đã cam kết đạt mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 và đã xây dựng một kế hoạch toàn diện cho quá trình chuyển đổi xanh. “Những cam kết này mang lại cho Việt Nam nói riêng và khu vực của chúng ta nói chung con đường tốt nhất để tăng trưởng mạnh mẽ và lâu dài, bền vững và bao trùm. Tôi xin nhấn mạnh rằng đây cũng là một cơ hội đặc biệt và riêng có để làm sâu sắc hơn sự hợp tác của chúng ta. Tôi hy vọng rằng chúng ta sẽ thực hiện hóa được điều đó”, Chủ tịch ADB tin tưởng.