Tham nhũng đe dọa Olympic 2016

Liên quan đến việc tổ chức Olympic mùa hè 2016 tại Brazil, vụ bê bối tại Tập đoàn dầu khí quốc gia Petrobras bị phanh phui từ tháng 3/2014 sau khi cựu Giám đốc bộ phận cung ứng của tập đoàn này, Paulo Roberto Costa, khai báo nhận tiền hối lộ từ mạng lưới rửa tiền quy mô lớn do những doanh nghiệp xây dựng và kỹ thuật hàng đầu Brazil là đối tác của Petrobras, cấu kết thành lập.

Đường dây này đã dùng khoảng 4 tỷ USD hối lộ hàng loạt chính trị gia và quan chức lãnh đạo của Petrobras. Liên quan tới vụ bê bối trên, đến nay, đã có 97 cá nhân chính thức bị kết tội tham nhũng, rửa tiền và thành lập băng đảng, trong đó có hàng chục lãnh đạo của các tập đoàn xây dựng và kỹ thuật hàng đầu ở Brazil.

Khoảng 50 chính trị gia, trong đó có các hạ nghị sỹ, thượng nghị sỹ và thống đốc bang thuộc diện bị điều tra trong vụ việc này. Theo kết quả kiểm toán lần đầu kể từ khi xảy ra vụ tham nhũng nói trên, thì ảnh hưởng của nó đã khiến Petrobras thiệt hại 7,2 tỷ USD trong năm 2014.

16 công ty đã móc ngoặc với nhau ở vụ bê bối này, trong đó có các tập đoàn xây dựng lớn của Brazil như Odebrecht và Andrade Gutierrez, để làm giá khi bỏ thầu các công trình của Petrobras, nâng khống giá lên gấp nhiều lần và dùng số tiền chênh lệch hối lộ các lãnh đạo Petrobras cùng một số chính trị gia.

Cảnh sát Liên bang của Brazil đã chính thức cáo buộc Giám đốc điều hành Tập đoàn Odebrecht SA, ông Marcelo Odebrecht, dính líu đến vụ bê bối tham nhũng này.

Scandal tham nhũng lớn chưa từng có tại Brazil đang đe dọa đến quá trình chuẩn bị cho Thế vận hội mùa Hè – Olympic 2016 ở Rio de Janeiro vào năm tới, khi nó “nhấn chìm” các công ty xây dựng đang chia sẻ những dự án trị giá 12 tỷ USD.

Vụ Petrobras liên quan đến hơn 20 công ty khác, trong đó 5 công ty đang làm việc tại các địa điểm và cơ sở hạ tầng của Olympic. Cuộc điều tra đã đẩy các công ty vào bế tắc tài chính và khiến các quan chức hàng đầu của họ phải ngồi tù chờ xét xử. Theo một quan chức cấp cao của chính quyền thành phố Rio, họ phải tìm đủ cách để ngăn chặn nguy cơ chậm tiến độ xây dựng.

Trong số 5 công ty “dính chàm”, Odebrecht tham gia hơn một nửa giá trị của tất cả các dự án phục vụ cho Olympic. 4 công ty còn lại là OAS SA, Andrade Gutierrez SA, Queiroz Galvao SA và Carioca Christiani Nielsen Engenharia SA. OAS, một trong những công ty xây dựng lớn nhất của Brazil, đã nộp đơn xin phá sản hồi tháng 3 sau khi khánh kiệt nguồn tín dụng.

Công ty này thuộc tập đoàn xây dựng một nhóm các địa điểm Olympic tại Deodoro ở phía Đông Bắc của Rio, nơi tổ chức 11 môn thể thao trong đó có bóng bầu dục, bắn súng, và đua xe BMX.

Trước đó Bộ Tư pháp Thụy Sĩ đã thông báo rằng Tập đoàn xây dựng Odebrecht SA của Brazil, có dính líu đến vụ tham nhũng Petrobras. Theo bộ này, Odebrecht SA bị nghi ngờ sử dụng các tài khoản ngân hàng tại Thụy Sĩ để chuyển tiền tham nhũng.

Người phát ngôn Bộ Tư pháp Thụy Sĩ Nathalie Guth cho hay, một cuộc điều tra của cơ quan tư pháp liên bang nước này cho thấy sự việc đã tác động nghiêm trọng ới trung tâm tài chính Thụy Sĩ.

Trước đó, hồi tháng 3 vừa qua, lãnh đạo ngành tư pháp Brazil và Thụy Sĩ đã có cuộc gặp nhằm đẩy mạnh hợp tác chống tham nhũng. Hai bên đã đưa ra những đề xuất liên quan đến những cáo buộc đối với Odebrecht SA, trong đó có việc thẩm vấn những nghi can sống tại Brazil và tịch thu những tài liệu liên quan.

Hồi tháng 4 năm ngoái, Thụy Sĩ đã mở một cuộc điều tra riêng đối với Petrobras và nhà chức trách nước này khẳng định sẽ ngăn chặn những giao dịch không minh bạch qua các tài khoản ở Thụy Sĩ.

Theo các công tố viên, tất cả các khoản thanh toán của Petrobras cho các công ty đã bị đóng băng, vì vậy quá trình chuẩn bị hạ tầng đang đứng trước nguy cơ bị chậm tiến độ trong bối cảnh Thế vận hội mùa Hè - Olympic 2016 ở Rio còn không đầy 1 năm nữa là khởi tranh.