Tháo gỡ "rào cản" tạo điều kiện phát triển NƠXH

Nguồn cung nhà ở xã hội trên địa bàn rơi vào tình trạng khan hiếm

Theo Sở Xây dựng TP. Hồ Chí Minh, thị trường bất động sản thành phố có dấu hiệu phục hồi nhưng còn chậm, chưa ổn định, nhiều diễn biến khó lường, phụ thuộc vào biến động chung của nền kinh tế thế giới.

Nguồn cung bất động sản ở thành phố trong những năm qua đã giảm rõ rệt, khan hiếm dự án nhà ở xã hội (NƠXH) để bổ sung cho thị trường. Hoạt động của các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản ngày càng gặp nhiều khó khăn do vướng mắc trong thủ tục đầu tư, pháp lý của dự án chưa được tháo gỡ đồng bộ, thống nhất giữa các quy định pháp luật, đặc biệt là thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư, giao đất, tính tiền sử dụng đất...

Ông Trần Hoàng Quân, Giám đốc Sở Xây dựng TP. Hồ Chí Minh cũng nhìn nhận, với những khó khăn nêu trên, tuy đã có những chính sách nới lỏng tín dụng nhưng doanh nghiệp còn khó khăn trong tiếp cận nguồn vốn vay; khó huy động từ các quỹ đầu tư, nhà đầu tư cá nhân... cũng như việc cạnh tranh ngày càng gay gắt giữa các chủ đầu tư. Nhiều dự án đang được tái khởi động nhưng chưa đưa được sản phẩm bất động sản ra thị trường; khả năng thanh khoản thấp…

“Giá nhà đất liên tục tăng và duy trì ở mức cao so với thu nhập bình quân của người dân, mất cân đối giữa giá cả và giá trị, có sự chênh lệch giá đáng kể giữa các khu vực. Điều này khiến cho người dân gặp khó khăn hơn trong việc mua nhà. Thành phố đã chủ động thực hiện nhiều nội dung để tập trung phát triển NƠXH, chủ động phối hợp với cơ quan Trung ương để cho ý kiến tháo gỡ vướng mắc vượt thẩm quyền về chủ trương trong tổ chức thực hiện ”, ông Quân cho biết.

Theo Đề án của Chính phủ về “Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp, giai đoạn 2021 - 2030”, TP. Hồ Chí Minh được giao chỉ tiêu phát triển NƠXH đến năm 2030 là 69.700 căn (trong đó giai đoạn 2021 - 2025 là 26.200 căn, giai đoạn 2026 - 2030 là 43.500 căn).

Nhằm đạt được chỉ tiêu được giao, TP. Hồ Chí Minh đã đăng ký chỉ tiêu phát triển NƠXH năm 2025 với 3 dự án dự kiến hoàn thành với quy mô 2.316 căn hộ; 8 dự án dự kiến khởi công với quy mô khoảng 8.000 căn hộ; 5 dự án dự kiến được chấp thuận chủ trương đầu tư với quy mô khoảng 20.000 căn hộ…

Ông Lê Hữu Nghĩa, Tổng Giám đốc Công ty TNHH TM – XD Lê Thành, đơn vị khá thành công với nhiều dự án NƠXH trên địa bàn thành phố cho rằng, việc giao chỉ tiêu phát triển NƠXH cho các địa phương là một điểm mạnh trong chính sách giúp tăng tốc phát triển loại hình nhà ở rất cấp thiết này. Thành phố cần tận dụng quỹ đất từ Nhà nước và khuyến khích tư nhân tạo quỹ đất với các chính sách ưu đãi phù hợp. Cần cải tiến cải tiến quy trình thủ tục hành chính làm sao cho thủ tục nhanh chóng và thuận lợi nhất, một dự án nhà ở xã hội có thể hoàn thành trong vòng không quá 15 tháng (hiện nay có dự án phải mất đến 5 năm) sẽ là chìa khóa để tăng tốc làm NƠXH.

Để giải quyết nhanh bài toán phát triển dự án, các doanh nghiệp kỳ vọng đẩy nhanh các thủ tục pháp lý, tháo gỡ các vướng mắc trong quá trình chấp thuận chủ trương đầu tư, quy hoạch và các thủ tục khác để nhanh chóng có quỹ đất sạch, giúp doanh nghiệp sớm làm dự án.

Vừa qua, Hiệp hội Bất động sản TP. Hồ Chí Minh (HoREA) đã kiến nghị tháo gỡ, giảm bớt các quy trình, thủ tục, tạo điều kiện để phát triển NƠXH. HoREA, đồng thời “Góp ý Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội" gửi Thủ tướng Chính phủ và Bộ Xây dựng.

HoREA kiến nghị phát triển NƠXH với tên gọi "Quỹ phát triển nhà ở quốc gia". Việc này nhằm bám sát chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm và tạo cơ sở cho việc luật hóa chính sách phát triển nhà giá rẻ, bao gồm NƠXH và nhà ở thương mại giá rẻ trong tương lai. HoREA cũng cho rằng cần tạo cơ chế, chính sách cho doanh nghiệp, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã trong khu công nghiệp được phép thuê nhà ở xã hội, nhà lưu trú công nhân của các chủ đầu tư hoặc đầu tư xây dựng nhà lưu trú công nhân để cho người lao động của mình ở.

Theo ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA, cần thiết phải tạo điều kiện thuận lợi về thủ tục quy hoạch và đầu tư xây dựng dự án. Theo đó, dự án đầu tư xây dựng NƠXH sẽ không cần thực hiện thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư và thủ tục thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi của cơ quan chuyên môn về xây dựng.

“Đề nghị xem xét việc không cần lấy ý kiến cộng đồng dân cư liên quan nhiệm vụ và đồ án quy hoạch chi tiết dự án NƠXH. Việc lấy ý kiến cộng đồng dân cư trong thời gian qua mang nặng tính hình thức, chưa thực chất và không phù hợp với thực tiễn, khiến kéo dài thời gian làm thủ tục hành chính và gia tăng chi phí của các dự”, ông Châu nói.

Trước những vấn đề mang tính cấp thiết, Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh - Nguyễn Văn Được đã đề nghị Sở Xây dựng rà soát tổng thể, từ đó xác định thông qua, duyệt dự án cũng như tháo gỡ các vướng mắc đẩy nhanh tiến độ thực hiện thủ tục pháp lý đối với với dự án NƠXH. Đối với dự án xây dựng nhà chung cư cũ, chọn dự án ưu tiên thực hiện và công khai minh bạch, mạnh dạn kêu gọi nhà đầu tư cùng nhà nước làm, bảo đảm lợi ích nhà đầu tư, cho người dân.

“Sở Xây dựng cần tập trung thực hiện, đó là cần linh động thực hiện các chỉ tiêu, dù khó khăn nhưng có cơ chế, cần tập trung thực hiện các dự án lớn của thành phố, xem doanh nghiệp là nguồn lực, tạo điều kiện để nhà đầu tư đến với các dự án của thành phố”, ông Được nói.