Thị trường trái phiếu 11 tháng diễn biến tương đối tích cực

Thông qua 32 đợt đấu thầu trái phiếu Chính phủ (TPCP) và trái phiếu Chính phủ bảo lãnh (TPCPBL), tổng giá trị trái phiếu huy động đạt 31.950 tỷ đồng, tăng 68,38% so với tháng 10/2023. Trong đó, NHCSXH phát hành thành công 12.300 tỷ đồng trái phiếu, lũy kế 11 tháng đạt 87,27% kế hoạch phát hành năm 2023; KBNN phát hành thành công 19.650 tỷ đồng trái phiếu, tổng cộng 11 tháng đạt 71% kế hoạch năm. Lãi suất trúng thầu TPCP do KBNN phát hành kỳ hạn 5 năm, 10 năm và 15 năm tại phiên cuối tháng giảm nhẹ so với thời điểm đầu tháng, đạt tương ứng 1,6%, 2,28% và 2,48%. Riêng kỳ hạn 30 năm, lãi suất duy trì ổn định ở mức 3,05% như 2 tháng gần đây. Trong khi đó, kỳ hạn phát hành TPCP có xu hướng tăng, kỳ hạn bình quân là 12,93 năm, tăng 3,68 năm so với tháng 10.

Thị trường giao dịch TPCP sôi động trở lại trong tháng 11

Thị trường giao dịch TPCP sôi động trở lại trong tháng 11, trong đó giá trị giao dịch theo phương thức thông thường (outright) đạt gần 113.143 tỷ đồng, giao dịch mua bán lại (repos) đạt hơn 21.178 tỷ đồng. Giá trị giao dịch bình quân phiên trong tháng 11 đạt 6.106 tỷ đồng, tăng 20% so với tháng liền trước. Tỷ trọng giá trị giao dịch của nhà đầu tư nước ngoài trong tháng qua chiếm 2,05% tổng giá trị giao dịch toàn thị trường. Trong tháng 10, KBNN phát hành được 14.475 tỷ đồng TPCP. Tổng 2 tháng đầu quý IV/2023, KBNN đã huy động được 34.125 tỷ đồng TPCP.

Theo thông báo của KBNN, trong quý IV/2023, KBNN thực hiện đấu thầu TPCP qua Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội với số tiền 130 nghìn tỷ đồng. Như vậy, đến hết tháng 11, KBNN mới huy động được hơn 26% kế hoạch huy động của quý. Tính đến hết tháng 11/2023, KBNN huy động được 298.481 tỷ đồng TPCP, bằng gần 75% kế hoạch phát hành năm 2023 khi KBNN không chịu áp lực phát hành lớn trong năm nay.

Trên thị trường TPDN, theo số liệu của Bộ Tài chính, tính từ đầu năm đến ngày 24/11, có 77 doanh nghiệp đã phát hành trái phiếu với khối lượng 214,3 nghìn tỷ đồng, giảm 35,4% so với cùng kỳ năm 2022. Trong đó, nhà đầu tư chính mua TPDN riêng lẻ trong 11 tháng đầu năm 2023 là các nhà đầu tư tổ chức, chiếm 96,2% tổng khối lượng phát hành (chủ yếu là ngân hàng chiếm 55%); các nhà đầu tư cá nhân mua 3,8%. Trong đó, từ khi Nghị định số 08/2023/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung và ngưng hiệu lực thi hành một số điều tại các Nghị định quy định về chào bán, giao dịch TPDN riêng lẻ tại thị trường trong nước và chào bán TPDN ra thị trường quốc tế có hiệu lực thi hành vào 5/3/2023, khối lượng phát hành là 213,5 nghìn tỷ đồng. Có thể nhận thấy, từ khi Nghị định số 08 được ban hành, tình hình thị trường TPDN có dấu hiệu cải thiện và tâm lý nhà đầu tư đã dần ổn định trở lại. Các quy định của Nghị định số 08 về đàm phán thanh toán gốc, lãi trái phiếu bằng tài sản và đàm phán để kéo dài kỳ hạn tối đa không quá 02 năm đối với các trái phiếu đã phát hành trong giai đoạn trước, theo đánh giá của các hiệp hội và thành viên thị trường là chính sách tốt và hữu hiệu trong việc hỗ trợ DN đàm phán với nhà đầu tư, cơ cấu lại các khoản nợ để có thời gian điều chỉnh, phục hồi hoạt động sản xuất kinh doanh, khôi phục dòng tiền trả nợ…

Tuy nhiên, năm 2024 là thời gian TPDN đến hạn với số lượng lớn, dòng tiền đáo hạn trong năm tới, bao gồm cả lượng gốc và lãi khoảng 380.000 tỷ đồng, tập trung vào 2 nhóm ngành chính là BĐS và Ngân hàng. Trong đó, tổng giá trị đáo hạn năm 2024 của nhóm BĐS khoảng hơn 110.000 tỷ đồng. Các chuyên gia đều nhận định, thị trường vẫn cần có thêm một thời gian dài đề hồi phục hoàn toàn, cũng như chứng tỏ được vai trò tích cực của kênh dẫn vốn an toàn, minh bạch để nhà đầu tư quay trở lại thị trường.