Thủy sản khổ vì kiểm trước, hoàn sau
Ảnh minh họa |
Tổng giám đốc một DN chế biến thủy sản xuất khẩu sang Nhật Bản có trụ sở hoạt động tại Quận 4, TP. HCM cho biết, hiện nay tổng số tiền hoàn thuế của DN lên đến con số cả gần 1 tỷ đồng bị “ách tắc” chưa được hoàn về đến tay DN bởi các lô hàng nhập khẩu của công ty vẫn đang phải đợi làm xong khâu kiểm tra chất lượng, VSATTP mới được cơ quan thuế tiến hành các thủ tục hoàn thuế.
Trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt, tiền vốn của DN phải xoay vòng liên tục mới đáp ứng được yêu cầu sản xuất, kinh doanh thì việc nguồn tài chính dù nhiều hay ít bị “chôn” lại đâu đó chỉ một vài ngày thôi cũng đã khiến DN phải khó khăn, tính toán.
Tình trạng của DN này tại Quận 4 không phải là cá biệt khi mới đây các DN hoạt động trong lĩnh vực chế biến thủy sản xuất khẩu đã phải đồng loạt lên tiếng về vấn đề bất cập trong việc hoàn thuế cho DN.
Thực tế, nhiều loại hàng hóa nói chung và thủy sản nhập khẩu phải đảm bảo các yêu cầu của nhà nước, cơ quan quản lý chức năng về kiểm dịch, VSATTP, kiểm tra chất lượng hàng hóa là đương nhiên. Song theo các DN nhập khẩu thủy sản, đến hơn 90% nguyên liệu trong lĩnh vực này nhập vào Việt Nam chủ yếu phục vụ mục đích chế biến xuất khẩu chứ hoàn toàn không tiêu thụ trong nước.
Hơn nữa, việc kiểm tra chất lượng sản phẩm và hoàn thuế là hai vấn đề tách bạch không liên quan đến nhau, không thể lấy quy trình kiểm tra để làm chậm quá trình hoàn thuế cho DN.
Trước đó, theo quy định tại Điều 41 của Nghị định 83/2013/NĐ – CP quy định về các trường hợp phải kiểm tra trước mới hoàn thuế sau, trong đó hàng thủy sản nhập khẩu cũng nằm trong diện này.
Ông Lê Thanh Liêm, nguyên Giám đốc CTCP Kinh tế Duyên hải (Cofidex) đã từng chia sẻ bức xúc với PV Thời báo Ngân hàng về việc, DN chậm nộp thuế thì bị cơ quan thuế bắt nộp phạt, nhưng ngược lại, khi cơ quan thuế chậm hoàn tiền thuế cho DN thì có phải trả lãi cho DN không? Bởi mỗi đồng vốn DN có được để phục vụ sản xuất kinh doanh cũng đều phải đi vay ngân hàng, phải trả lãi hàng tháng, hàng quý. Nếu giờ vì những lý do nào đó mà tiền chậm về với DN thì phải tính sao.
Sở dĩ ông Liêm đặt ra những câu hỏi này bởi, Công ty Cofidex cũng là một DN chuyên hoạt động trong lĩnh vực chế biến thủy sản xuất khẩu với kim ngạch hàng chục triệu USD/năm. Lượng nguyên liệu nhập khẩu phục vụ sản xuất khá nhiều nên cứ đúng theo quy định kiểm trước, hoàn sau, có thời điểm tiền hoàn thuế của DN cũng lên đến hàng trăm triệu. Đi lại cả 2 – 3 tháng trời nhưng tiền hoàn thuế vẫn chưa về với “khổ chủ”.
Theo số liệu Thống kê của Tổng Cục Hải quan, riêng trong năm 2015, kim ngạch nhập khẩu nguyên liệu thủy sản phục vụ chế biến trong nước ước đạt trên 1 tỷ USD (tăng 2,5 so với năm trước). Như vậy, việc DN nhập khẩu thủy sản phải nhận tiền hoàn thuế sau khi kiểm tra trước không hề nhỏ.
Trước tình hình này, mới đây Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (Vasep) đã làm công văn kiến nghị lên Bộ Tài chính để nhanh chóng xem xét sửa đổi quy định về kiểm trước, hoàn sau đối với các DN thủy sản. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại, Vasep cũng như các DN vẫn phải chờ đợi chứ chưa có tháo gỡ nào cụ thể.
Hiện tại, nguồn nguyên liệu thủy sản trong nước đang có sự thiếu hụt, trong khi các hiệp định thương mại quốc tế đang tạo thuận lợi cho hàng hóa nhập khẩu với thuế xuất ưu đãi và các DN trong nước đang tận dụng điều này để đẩy mạnh xuất khẩu thì vẫn có những khó khăn phải vượt qua.
Vì vậy, theo nhận định của các chuyên gia, Việt Nam đang trong quá trình hội nhập, việc gỡ bỏ dần các hàng rào thuế quan đang được các nước hướng tới. Nhưng việc trong nước các thủ tục hành chính, thuế, hải quan nếu không nhanh chóng thay đổi theo chiều hướng tích cực, tạo thuận lợi cho các DN hoạt động kinh doanh, thì đây chính là những nguyên nhân trực tiếp làm giảm năng lực cạnh tranh của chính các DN trên sân nhà.