Tổng thống Trump tăng thuế nhập khẩu nhôm, thép

Tổng thống Trump tăng thuế nhập khẩu nhôm, thép

Ông Trump đã ký các sắc lệnh nâng thuế suất nhập khẩu nhôm lên 25%, từ mức 10% trước đó, đồng thời loại bỏ các ngoại lệ theo quốc gia và các thỏa thuận hạn ngạch, cũng như hàng trăm nghìn trường hợp miễn thuế theo từng sản phẩm đối với cả hai kim loại. Một quan chức Nhà Trắng xác nhận rằng các biện pháp này sẽ có hiệu lực từ ngày 4/3.

Thuế quan mới sẽ áp dụng đối với hàng triệu tấn thép và nhôm nhập khẩu từ Canada, Brazil, Mexico, Hàn Quốc và các quốc gia khác, vốn trước đây được miễn thuế theo các quy định đặc biệt.

Ông cho biết, động thái này sẽ giúp đơn giản hóa chính sách thuế đối với các kim loại: "Mức thuế 25% được áp dụng đồng nhất, không có ngoại lệ hay miễn trừ. Bất kể nó đến từ đâu, tất cả các quốc gia đều phải chịu mức thuế này".

Tuy nhiên, ông Trump sau đó cho biết ông sẽ "xem xét kỹ lưỡng" yêu cầu miễn thuế thép của Úc, do nước này đang có thâm hụt thương mại với Mỹ.

Bảo vệ ngành công nghiệp trong nước

Các sắc lệnh này là phần mở rộng của chính sách thuế Mục 232 mà ông Trump ban hành năm 2018 nhằm bảo vệ các nhà sản xuất thép và nhôm trong nước vì lý do an ninh quốc gia. Một quan chức Nhà Trắng cho biết các ngoại lệ trước đây đã làm suy giảm hiệu quả của các biện pháp này.

Ngoài ra, ông Trump cũng sẽ áp đặt một tiêu chuẩn mới đối với khu vực Bắc Mỹ, yêu cầu thép nhập khẩu phải được "nấu chảy và đúc" và nhôm phải được "nấu chảy và đúc khuôn" trong khu vực này. Điều này nhằm hạn chế tình trạng Mỹ nhập khẩu kim loại từ Trung Quốc và Nga đã qua chế biến tối thiểu để "lách" các mức thuế khác.

Hành động này cũng mở rộng thuế suất đối với các sản phẩm sử dụng thép ngoại, bao gồm thép kết cấu chế tạo sẵn, nhôm định hình và dây thép cường lực cho bê tông dự ứng lực, theo một quan chức Nhà Trắng.

Tại Nhà Trắng, Tổng thống Trump tuyên bố ông sẽ tiếp tục công bố các biện pháp thuế quan đối với tất cả các quốc gia áp thuế lên hàng hóa Mỹ trong vòng hai ngày tới, đồng thời xem xét đánh thuế ô tô, chip bán dẫn và dược phẩm.

Khi được hỏi về các lời đe dọa trả đũa từ các nước khác, ông Trump trả lời rằng: "Tôi không quan tâm."

Ảnh hưởng đối với ngành công nghiệp thép và nhôm

Cố vấn thương mại của Tổng thống Trump, ông Peter Navarro, cho biết các biện pháp mới sẽ củng cố an ninh quốc gia bằng cách tăng cường ngành thép và nhôm trong nước.

"Thuế quan thép và nhôm 2.0 sẽ chấm dứt tình trạng bán phá giá từ nước ngoài, thúc đẩy sản xuất nội địa và bảo đảm các ngành công nghiệp này tiếp tục là trụ cột của nền kinh tế và an ninh quốc gia Mỹ", ông Navarro nói với các phóng viên.

Dữ liệu cho thấy các lò luyện nhôm tại Mỹ chỉ sản xuất được 670.000 tấn kim loại vào năm ngoái, giảm mạnh so với 3,7 triệu tấn vào năm 2000. Việc đóng cửa các nhà máy trong những năm gần đây, bao gồm tại Kentucky và Missouri, đã khiến Mỹ phụ thuộc chủ yếu vào nhập khẩu.

Canada, với nguồn tài nguyên thủy điện dồi dào giúp giảm chi phí sản xuất kim loại, chiếm gần 80% tổng lượng nhôm sơ cấp nhập khẩu vào Mỹ trong năm 2024.

Theo dữ liệu từ Viện Sắt thép Mỹ (AISI), thép nhập khẩu chiếm khoảng 23% tổng tiêu thụ thép của Mỹ trong năm 2023, trong đó Canada, Brazil và Mexico là những nhà cung cấp lớn nhất.

Phản ứng từ Canada và quốc tế

Bộ trưởng Bộ Đổi mới, Khoa học và Công nghiệp Canada François-Philippe Champagne gọi mức thuế của Mỹ là "hoàn toàn vô lý", đồng thời khẳng định ngành thép và nhôm Canada đóng vai trò quan trọng đối với các ngành công nghiệp then chốt của Mỹ như quốc phòng, đóng tàu, năng lượng và ô tô.

"Điều này đang khiến khu vực Bắc Mỹ trở nên cạnh tranh và an toàn hơn", ông François-Philippe Champagne tuyên bố và thêm rằng: "Chúng tôi đang tham vấn các đối tác quốc tế và sẽ có phản ứng rõ ràng và có tính toán".

Luật thương mại thời Chiến tranh Lạnh

Ông Trump lần đầu áp đặt thuế thép và nhôm vào năm 2018 theo một đạo luật an ninh quốc gia từ thời Chiến tranh Lạnh. Sau đó, ông đã miễn thuế cho một số nước như Canada, Mexico và Úc, đồng thời đạt được các thỏa thuận hạn ngạch miễn thuế với Brazil, Hàn Quốc và Argentina dựa trên khối lượng nhập khẩu trước khi thuế được áp dụng.

Người kế nhiệm ông Trump, cựu Tổng thống Joe Biden, sau đó đã đàm phán các hạn ngạch miễn thuế cho Anh, Nhật Bản và Liên minh châu Âu (EU).

"Chúng tôi hoan nghênh quyết định của Tổng thống về việc áp mức thuế 25% đối với thép nhập khẩu và loại bỏ các ngoại lệ, cắt giảm và hạn ngạch dựa trên dữ liệu đã lỗi thời", Philip Bell, Chủ tịch Hiệp hội Các nhà sản xuất thép Mỹ, phát biểu và nói thêm: "Dữ liệu nhập khẩu từ giai đoạn 2015-2017 không còn phản ánh chính xác thị trường hiện tại".

Trước khi thông báo này được đưa ra, giá cổ phiếu của các nhà sản xuất thép và nhôm Mỹ đã tăng mạnh, trong khi cổ phiếu của các công ty thép châu Âu và châu Á sụt giảm.

Ủy ban châu Âu (EC) tuyên bố không có cơ sở nào để Mỹ áp thuế, đồng thời cho biết Chủ tịch Ursula von der Leyen sẽ gặp Phó Tổng thống Mỹ JD Vance tại Paris vào thứ Ba trong khuôn khổ hội nghị về trí tuệ nhân tạo.

Tại Hàn Quốc, Bộ Công nghiệp đã triệu tập các doanh nghiệp thép để thảo luận về cách giảm thiểu tác động của thuế mới.

Thuế quan đối ứng

Tổng thống Trump đã hứa sẽ công bố chi tiết về kế hoạch thuế quan đối ứng vào thứ Ba hoặc thứ Tư. Ông từ lâu đã "có ý kiến" về mức thuế 10% mà EU áp lên ô tô nhập khẩu, cao hơn nhiều so với mức thuế xe hơi 2,5% của Mỹ. Tuy nhiên, Mỹ áp thuế 25% đối với xe bán tải - một nguồn lợi nhuận quan trọng của các hãng sản xuất ô tô Detroit như General Motors...

Nhìn chung, mức thuế trung bình theo trọng số thương mại của Mỹ là khoảng 2,2%, theo dữ liệu của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), so với 12% của Ấn Độ, 6,7% của Brazil, 5,1% của Việt Nam và 2,7% của EU.

Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đang chuẩn bị cắt giảm thuế trước cuộc gặp với ông Trump vào thứ Tư, điều có thể thúc đẩy xuất khẩu của Mỹ, theo các quan chức chính phủ Ấn Độ.

Ông Trump trước đây từng gọi Ấn Độ là "kẻ lạm dụng thương mại rất lớn" và cố vấn kinh tế hàng đầu của ông, Kevin Hassett, từng chỉ trích nước này có mức thuế "cao một cách bất thường".