Bước chuyển lớn từ những cải cách nhỏ
Xóa đói, giảm nghèo nơi đảo xa | |
Gắn kết tín dụng thương mại với tín dụng chính sách |
Những chính sách tín dụng của Chính phủ thông qua NHCSXH ngày càng thấm sâu vào đời sống, đến từng nhu cầu thiết yếu của người dân góp phần đẩy lùi đói nghèo, phát triển bền vững. Song nếu đặt trong không gian của một nền kinh tế đang hội nhập mạnh mẽ, rủi ro luôn rình rập các hộ sản xuất, thì như thế là chưa đủ, nếu thiếu đi tính hiệu quả.
Và đôi khi những thay đổi tưởng như rất nhỏ từ cán bộ đến các điều kiện tác nghiệp lại góp phần kết dính hơn giữa ngân hàng, các “nhịp cầu” nối vốn - tổ hội và người dân. Tôi đã tìm thấy câu chuyện như thế ở NHCSXH Quảng Trị.
NHCSXH tăng cường huy động vốn cho vay chính sách để có thể hỗ trợ được các đối tượng theo quy định |
Khơi mở từ trái tim
Hội trường xã Mò Ó huyện Đa Krông, Quảng Trị dù là thứ Bảy, song từ sáng sớm đã rộn rã tiếng cười, tiếng nói. Đây là phần còn lại duy nhất mà UBND xã chưa kịp sang sửa nên bàn ghế nhà cửa đã nhuốm màu nâu của thời gian cũng như gió bụi mảnh đất bazan này. Để rồi trong cái sự thâm trầm ấy, bỗng bật lên những biển hiệu mang màu xanh lá của NHCSXH.
Từ những hộp đựng giấy tờ giao dịch cho dân, những tấm biển quảng cáo huy động tiền gửi đến biển hiệu ghi vị trí của nhân viên, đến màu của máy tính. Đặc biệt nhất là những tấm biển ghi Hội Phụ nữ, kia là Hội Nông dân, Hội Cựu chiến binh, rồi Hội Thanh niên phía dưới quầy giao dịch.
Những chiếc biển hiệu lần đầu tiên tôi nhìn thấy dù đã đi rất nhiều phiên của NHCSXH ở nhiều tỉnh thành. Những tấm biển này, không chỉ giúp các cán bộ tín dụng quan sát được các tổ hội cũng như các ý kiến của họ mà hơn thế, mỗi thành viên hội xác lập được vị trí của mình cũng như cảm nhận sự trân trọng mà NHCSXH dành cho họ. Không khí phiên giao dịch vì thế thêm nghiêm túc, hiệu quả giao ban và cho vay ngày càng tăng.
Đó chỉ là một trong những thay đổi rất nhỏ mà Giám đốc NHCSXH Chi nhánh Quảng Trị Nguyễn Đức Đồng đã làm sau hai năm anh về với anh em NHCSXH Quảng Trị. Cái tinh thần của một giám đốc NHTM về với tín dụng chính sách, không làm mai một tư duy của một người đã quen với sóng gió kinh doanh. Thậm chí còn thổi vào đó một luồng không khí cải cách mới rất “chính sách” vì người nghèo nhưng cũng đầy tính cạnh tranh để có thể “chen chân” vào thị trường huy động vốn, gia tăng nguồn lực hỗ trợ các đối tượng chính sách phát triển kinh tế.
Nhớ lại cuối năm 2016 khi Quảng Trị khởi động chương trình huy động tiết kiệm tại điểm giao dịch xã, anh Đồng bảo cái khó là nhiều người dân không biết NHCSXH có huy động tiết kiệm và lãi suất ngang với các NHTM. Hơn thế, nhiều địa bàn đã có mặt các TCTD hay các QTDND nên tìm cách thu hút khách hàng gửi tiền không phải câu chuyện dễ.
Chính vì vậy, không chỉ là căng băng rôn quảng cáo, kêu gọi người dân tham gia, Ban lãnh đạo chi nhánh cùng anh em căng óc ra để nghĩ một câu slogan bắt mắt và chạm đến trái tim của khách hàng. “Nhanh chóng an toàn, chung tay giảm nghèo, xây dựng xã hội” slogan cho sản phẩm huy động tiết kiệm ra đời từ đó.
Tâm tư kín đáo của người dân thôn quê trong việc tích lũy tiền của cũng được gói ghém trong phương thức phục vụ riêng có của chi nhánh. “Nó cũng tương tự như những phòng giao dịch VIP của các NHTM, có nghĩa là khách hàng có nhu cầu giao dịch kín đáo, sẽ có nhân viên ngân hàng hỗ trợ”, anh Đồng lý giải và cho biết, mô hình này đã được các phòng giao dịch áp dụng sau một cuộc hội thảo toàn chi nhánh.
Đáng nói là chi nhánh đã phối hợp với chính quyền địa phương, các hội đoàn thể nhận uỷ thác cấp xã để lên phương án tiếp cận những khách hàng tiềm năng để vận động khách hàng đến gửi tiền tại điểm giao dịch.
Cũng từ sự sát sao này, chi nhánh đã đi tiên phong trong nhiều hình thức huy động vốn mới ngoài các phiên giao dịch tại xã. Ví như chi nhánh đã chủ động tiếp cận với ban quản lý dự án địa phương, phòng kinh tế hạ tầng, các ban để bù giải phóng mặt bằng, quỹ đất, Ban đền bù sự cố môi trường biển và các loại đền bù khác để tổ chức huy động tiền gửi.
“Làm chính sách là phải đón trước xu thế”
Điều này có thể thấy rõ khi thời gian qua, NHCSXH đã đổi mới rất nhiều, về quy trình, chính sách tín dụng phù hợp hơn với thực tế cuộc sống.
Và ở mảnh đất Quảng Trị này, Giám đốc Đồng và anh em cũng đang phải tự đổi mới thích ứng với địa bàn. Nhất là trong bối cảnh các TCTD dần tiến về nông thôn và cũng đang hướng đến những đối tượng là khách hàng của NHCSXH. Chưa kể, đối tượng người nghèo tới đây cũng giảm nhanh, và để có thể trợ giúp họ thoát nghèo bền vững, mô hình hỗ trợ người dân cũng sẽ phải nâng lên hướng vào sản xuất với nguồn lực lớn hơn.
“Cái ưu thế lớn nhất của mình hiện nay là lãi suất, mạng lưới dẫn vốn và quan hệ với chính quyền địa phương. Thế nhưng, ưu thế này đang bị cạnh tranh khi nhiều TCTD cũng hướng tới cho vay qua tổ hội và liên kết bưu điện triển khai các chính sách tín dụng phối hợp cùng chính quyền địa phương”, anh Đồng cho biết.
Vì vậy, tới đây, với nguồn vốn hỗ trợ tín dụng từ Chính phủ hữu hạn, NHCSXH tăng cường huy động vốn cho vay chính sách, sức cạnh tranh lãi suất, để có thể hỗ trợ được các đối tượng mà Chính phủ mong muốn, “mình phải chuẩn bị trước tinh thần, dành lợi thế trước. Lợi thế đó là con người”, Giám đốc Đồng nói.
Đây cũng là lý do, Chi nhánh đã tổ chức thi trực tuyến nghiệp vụ NHCSXH vào cuối giờ thứ 6 hàng tuần. Mà như Giám đốc Đồng nhìn nhận cuộc thi vừa góp phần nâng cao chất lượng cho cán bộ nhân viên chi nhánh vừa tạo không khí phấn đấu, cạnh tranh lành mạnh trong toàn thể cán bộ nhân viên.
Các giải pháp công nghệ được xây dựng từ nhu cầu thực tế cũng thổi thêm luồng không khí mới vào các dịch vụ ngân hàng, giảm thời gian giao dịch, gia tăng niềm tin với khách hàng. “Hôm vừa rồi triển khai huy động tiền gửi của người dân đi nhận đền bù giải phóng mặt bằng, nhiều TCTD cũng ngỡ ngàng khi thấy NHCSXH in được sổ tiết kiệm trong khi họ vẫn phải viết tay”, anh Đồng kể.
Cái sự lạ này đến từ sáng kiến xây dựng mô hình online tại giao dịch xã, offline tại hệ thống. Với mô hình này, khi một giao dịch phát sinh, các cán bộ trong quầy có thể thực hiện quy trình thủ tục online từ khâu đầu tiên đến khâu cuối cùng như với gửi tiết kiệm là in sổ và quy trình này cũng đồng nghĩa với mọi giao dịch trong phiên được kiểm soát trong một hệ thống thu nhỏ. Sau đó từ hệ thống thu nhỏ này, cuối phiên sẽ xuất file và khi nhập vào hội sở sẽ kết nối với online hệ thống.
“Hiện Quảng Trị là chi nhánh đầu tiên in số tiết kiệm online tại Điểm giao dịch”. anh Đồng tự hào và cho biết thêm ban đầu chi nhánh tự làm bằng excel, sau đó nhờ trung ương hỗ trợ. Chi phí cho sự thay đổi này không nhiều, vẫn cơ sở hạ tầng công nghệ ấy, chỉ thêm một phần mềm ứng dụng, nhưng chỉ một thay đổi nhỏ ấy đã góp phần gia tăng niềm tin cho khách hàng, nâng cao vị thế, thương hiệu của NHCSXH.
Sự đổi mới này cũng là một trong những lý do khiến dịp NHCSXH huy động tiền đền bù giải phóng mặt bằng, quỹ đất của bà con vừa qua dù không khuyến mại, không quà tặng nhưng vẫn thu hút được đông bà con gửi tiền. 19,5 tỷ đồng huy động tiết kiệm tại các điểm giao dịch xã trong hơn nửa năm triển khai mô hình tiết kiệm tại xã là một minh chứng cho sự nỗ lực thay đổi của chi nhánh.
Và hơn thế, dòng vốn này, hoà cùng nguồn vốn Chính phủ và vốn uỷ thác của UBND tỉnh và huyện đã trải trên 141 xã, 1.093 thôn của tỉnh với hơn 70 nghìn hộ nghèo và các đối tượng chính sách còn dư nợ. Những đối tượng cần ứng cứu nhất là người dân các xã vùng ven biển bị ảnh hưởng của hiện tượng thuỷ hải sản cũng đã được hỗ trợ kịp thời với 2.012 hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác với dư nợ hơn 106 tỷ đồng.
Xa hơn, những bước chuyển trong từng cán bộ nhân viên NHCSXH đang hứa hẹn những hiệu ứng mới từ nguồn tín dụng chính sách khi hoà quyện cùng với những sinh kế dài hạn mà lãnh đạo từ tỉnh, huyện đến xã đang triển khai. Rồi đây cùng với những màu xanh ngày một lan xa và rộng trên mảnh đất này một thời máu lửa này. Và người ta sẽ nhắc đến một Quảng Trị tươi mới đầy hy vọng phát triển kinh tế…