Cần luật hóa đấu giá tài sản, nợ xấu

Qua thảo luận tại các phiên họp chính thức cũng như trao đổi bên hành lang của kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XIII đang diễn ra, nhiều đại biểu Quốc hội đánh giá cao những nỗ lực của hệ thống NH trong việc xử lý nợ xấu (XLNX), đưa tỷ lệ nợ xấu xuống mức 2,9%. Nhiều đại biểu cũng chia sẻ về những khó khăn, vướng mắc về hàng lang pháp lý đối với vấn đề XLNX nói chung, trong đó có hoạt động của VAMC - DN đã mua tới hơn 40% nợ xấu của hệ thống NH.

VAMC và TCTD hợp tác XLNX, nhưng cần sự hỗ trợ từ khách hàng

Nguyên Thống đốc NHNN, đại biểu Cao Sỹ Kiêm (Thái Bình) khá thấu hiểu những khó khăn của NH hiện nay với vấn đề XLNX. Ông Kiêm cho rằng, cái nhìn thấy rõ nhất chính là bán tài sản bảo đảm (TSBĐ) mà VAMC thời gian qua đã và đang thực hiện. Bởi trong khi đa số các món cho vay rơi vào nợ xấu đều có TSBĐ, nhưng hiện nay việc bán tài sản này lại phải có sự hợp tác của khách hàng vay mới xử lý được.

“Vì vậy, các cơ quan chức năng cần phải giúp VAMC hoàn thiện các khuôn khổ pháp lý, thủ tục để có thể giải quyết nhanh được vấn đề này”, ông Kiêm đề xuất.

Đồng thời, khi TSBĐ được đưa ra bán thì phải giao dịch với giá hợp lý. Bởi trong nhiều trường hợp, khách hàng vay vốn “ép” đưa ra mức giá quá cao, rất khó bán. Chính vì vậy, theo đại biểu Cao Sỹ Kiêm, cần phải đưa vấn đề đấu giá bán các TSBĐ và nợ xấu của VAMC vào dự án Luật Đấu giá tài sản đang được Quốc hội thảo luận. Ông Kiêm cho rằng, cần quy định rõ trong luật: Cơ quan nào được tham gia vào đấu giá, mức giá đưa ra thế nào và ai là người được quyết định mức giá.

Ông Kiêm đề xuất: Do những vướng mắc trong bán TSBĐ, xử lý nợ xuất hiện dồn dập trong thời gian gần đây, nên từng việc cụ thể, nghiệp vụ cụ thể cần có quy định chặt chẽ để giải quyết những điểm tắc về định giá, thi hành án…

“Hiện nay, nhiều vụ việc giữa NH và khách hàng, Tòa án kết luận rồi nhưng khi thi hành án lại không thực thi được vì lý do định giá tài sản. Nên nếu đưa những vấn đề vướng mắc trên vào Luật Đấu giá tài sản và có hướng dẫn cụ thể thì mới có lối thoát tốt hơn cho XLNX”, ông Kiêm nhấn mạnh.

Cần tháo gỡ pháp lý về TSBĐ để xử lý nhanh nợ xấu

Đồng quan điểm trên, đại biểu Trần Ngọc Vinh (Phó trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội TP. Hải Phòng) bổ sung một số vướng mắc khác, cũng bởi những quy định không còn phù hợp.

Đơn cử, theo Điều 338 và 355 Bộ luật Dân sự năm 2005: Nếu tiền bán TSBĐ trả nợ còn thiếu thì bên bảo đảm phải trả tiếp phần còn thiếu. Điều này chỉ đúng trong trường hợp bên bảo đảm đồng thời cũng chính là bên vay vốn, còn nếu bên bảo đảm là bên thứ ba thì bên có nghĩa vụ tiếp tục trả nợ phải là bên vay vốn.

Chính vì vậy, ông Vinh cho rằng, quy định hiện hành gây khó khăn cho TCTD khi truy đòi phần nợ còn thiếu. “Chúng ta có nên xem xét chỉnh sửa hoàn thiện luôn khi kỳ họp này đang sửa Bộ luật Dân sự?”, đại biểu Vinh đề xuất tiếp về điểm này.

Cũng theo đại biểu Vinh, từng chứng kiến nhiều vụ việc TCTD phải sử dụng nhiều giải pháp để xử lý nợ, thậm chí phải khởi kiện ra tòa án để thu hồi nợ. Tuy nhiên, quá trình này thường mất nhiều thời gian và chi phí của TCTD. Đại biểu Vinh cho rằng, cần quan tâm tới hành lang pháp lý cho vấn đề bán nợ xấu để vấn đề xử lý các khoản nợ xấu của VAMC được nhanh hơn.

Còn đại biểu Nguyễn Tuyết Liên (Phó trưởng đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Sóc Trăng) lại đề cập tới vấn đề phí thi hành án dân sự. Theo bà Liên, Điều 60 Luật Thi hành án dân sự năm 2008 quy định: “Người được thi hành án phải nộp phí thi hành án dân sự”.

Trên cơ sở đó, khoản 1, Điều 33, Nghị định số 58/2009/NĐ-CP ngày 13/7/2009 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Thi hành án dân sự về thủ tục thi hành án dân sự quy định: “Mức phí thi hành án là 3% số tiền hoặc giá trị tài sản thực nhận nhưng tối đa không vượt quá 200 triệu đồng/đơn yêu cầu thi hành án”.

Như vậy, việc chậm thi hành bản án đã có hiệu lực pháp luật là do lỗi của người phải thi hành án, nhưng người được thi hành án lại phải nộp phí do lỗi trên.

Vị nữ đại biểu của Sóc Trăng đề nghị Quốc hội, Chính phủ cân nhắc vấn đề án phí với các vụ kiện tranh chấp khoản vay, cần có miễn giảm thì mới xử lý nhanh được các vụ việc, hỗ trợ cho NH.

Phó chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, đại biểu Nguyễn Thanh Hải (Hòa Bình) cho rằng, việc tạo ra hành lang pháp lý phù hợp cho lĩnh vực NH, phù hợp với quy ước chung của thế giới, cũng như giải quyết những vấn đề tồn đọng lớn, ảnh hưởng tới nền kinh tế là rất cần thiết. “Tôi ủng hộ chủ trương rà soát, xây dựng hành lang pháp lý phù hợp để thúc đẩy giải quyết nợ xấu. Tất nhiên, những chính sách đó phải không mang màu sắc lợi ích nhóm, màu sắc cục bộ”, bà Hải nhấn mạnh.

Trong khi đó, việc sửa đổi, bổ sung quy định vào Luật hiện nay cũng không quá phức tạp. Hiện nay Luật Ban hành văn bản pháp luật, đã cho phép sửa các luật trong khoảng thời gian có khi chỉ 1 kỳ họp Quốc hội. Vì vậy, theo bà Hải, để điều hành nền kinh tế, nhất là thị trường NH, tiền tệ liên tục biến động thì việc rà soát, sửa các chính sách, các luật liên quan tới việc hoạt động NH và XLNX là cần thiết.