Cắt giảm ĐKKD lĩnh vực nông nghiệp: Cần những thước đo cụ thể

	Gỡ rào cản cho sự phát triển
	Còn dư địa cải thiện môi trường kinh doanh
	Mạnh tay gỡ rào cản thị trường vận tải

Gần 70% điều kiện kinh doanh (ĐKKD) trong lĩnh vực nông nghiệp sẽ được cắt giảm, bãi bỏ, đơn giản hoá, theo công bố của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) tại hội thảo lấy ý kiến DN về Danh mục rà soát điều kiện đầu tư kinh doanh trong lĩnh vực nông nghiệp, phối hợp cùng Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) vừa diễn ra.

Bị thanh kiểm tra quá nhiều khiến DN làm ăn chân chính thấy thiệt thòi

Tác động lớn đến nhiều lĩnh vực

Bà Nguyễn Thị Kim Anh, Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ NN&PTNT) cho biết, theo quy định của Luật Đầu tư và pháp luật hiện hành, lĩnh vực nông nghiệp và phát triển nông thôn có 33 ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện, với khoảng 345 điều kiện kinh doanh. Hiện bộ đã rà soát tổng thể và đề xuất cắt giảm, bãi bỏ, đơn giản hoá 241 điều kiện đầu tư kinh doanh trong tổng số 345 điều kiện.

Cụ thể, 131 trong số 172 điều kiện kinh doanh về thú y, thức ăn chăn nuôi, bảo vệ và kiểm dịch thực vật, quản lý chất lượng, sản phẩm biến đổi gen hiện đang quy định tại 4 Nghị định (35/2016/NĐ-CP; 66/2016/NĐ-CP; 39/2017/NĐ-CP; 69/2010/NĐ-CP), sẽ được sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ tại dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung các Nghị định quy định về ĐKKD trong lĩnh vực nông nghiệp mà bộ đang xây dựng và thực hiện lấy ý kiến rộng rãi.

Đối với các điều kiện đầu tư, kinh doanh còn lại, Bộ NN&PTNT sẽ tiếp tục rà soát cắt giảm và quy định tại các Luật và Nghị định hướng dẫn thi hành.

VCCI đánh giá, việc cắt giảm mạnh tay của Bộ NN&PTNT sẽ tác động rất lớn đến các DN, bởi đây là cơ quan được đánh giá là 1 trong 3 đơn vị quản lý nhiều điều kiện kinh doanh, thủ tục kiểm tra chuyên ngành nhất. Vì vậy việc cơ quan này chấp nhận từ bỏ tới 70% ĐKKD thuộc thẩm quyền quản lý chắc chắn sẽ góp phần tích cực vào việc tháo gỡ rào cản trên môi trường kinh doanh, tạo điều kiện thuận lợi cho cộng đồng DN.

Tháo rào cản dưới luật

Góp ý đối với chương trình cắt giảm điều kiện kinh doanh của Bộ NN&PTNT, ông Trần Văn Thiên, Hiệp hội sản xuất kinh doanh thuốc thú y Việt Nam cho rằng, trên thực tế điều kiện kinh doanh trong các nghị định không phải là vấn đề lớn, mà chính các giấy phép con quy định trong các thông tư hướng dẫn mới đang “trói chân” DN.

Ông dẫn chứng, trước khi có Thông tư 13/2016/TT-BNNPTNT về quản lý thuốc thú y thì DN hoàn toàn chủ động trong việc mua bán thuốc. Nhưng từ khi thực hiện thông tư này, DN phải có giấy phép nhập khẩu dù chỉ là lượng nhỏ; khi hàng về tới cảng, cơ quan chức năng lấy mẫu kiểm nghiệm nếu đạt thì mới cấp phép. “Cơ quan nhà nước đã ôm lấy phần việc của DN. Trong khi đáng ra DN nhập về phải chịu trách nhiệm về chất lượng sản phẩm, bán ra theo tiêu chuẩn sản xuất, các cơ quan quản lý ngành thú y chỉ cần hậu kiểm. Điều này gây bức xúc cho DN rất nhiều”, ông Thiên chỉ ra thực tế.

Phó tổng thư ký Hiệp hội Giống cây trồng Việt Nam, ông Lê Hồng Nhu cũng cho rằng, luật ở trên rất mở nhưng hướng dẫn ở dưới lại rất chặt. Ví dụ trong Pháp lệnh giống cây trồng quy định khi tổ chức công nhận giống cây trồng chỉ thành lập 1 hội đồng, nhưng bản hướng dẫn thực hiện pháp lệnh quy định phải thành lập 4 hội đồng. Đồng thời, khi công nhận giống cây trồng, Pháp lệnh quy định chỉ có 2 lần khảo nghiệm, sản xuất thử, nhưng bản hướng dẫn đưa ra lại quy định 3 lần. Pháp lệnh không quy định diện tích là bao nhiêu nhưng hướng dẫn lại quy định diện tích cụ thể. “Điều này khiến DN sản xuất rất bí”, ông Nhu cho biết.

Đánh giá về các nội dung cắt giảm trong dự thảo nghị định của bộ, ông Nhu thẳng thắn chỉ ra, trong tổng số 131 điều kiện kinh doanh dự kiến cắt giảm, sửa đổi, nhiều nội dung mới chỉ là lược bỏ các từ ngữ chung chung như “theo pháp luật”, “hợp lý”, “có điều kiện rõ ràng”… hoặc đưa ra những dẫn chiếu không cụ thể đến những văn bản luật khác, chứ chưa phải là cắt giảm điều kiện kinh doanh cụ thể.

Các DN hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp đều bày tỏ mong muốn việc cắt giảm điều kiện kinh doanh phải mang lại các lợi ích xác định được cụ thể. Ông Lê Giang, Công ty Vinh Giang kiến nghị về thủ tục kiểm dịch thực vật đối với hàng xuất nhập khẩu ở cảng Hải Phòng. Theo ông, từ lúc đăng ký kiểm dịch đến khi được cấp giấy chứng nhận kéo dài tới 48 tiếng, còn nếu trùng ngày nghỉ thì kéo dài tới 72 tiếng, khiến phí lưu bãi đội lên rất nhiều. Ông Giang đề nghị quy định kiểm dịch đối với hàng xuất nhập khẩu cần giảm xuống dưới 12 tiếng.

Đối với thủ tục kiểm tra chất lượng thức ăn chăn nuôi nhập khẩu, Thông tư của Bộ Tài chính quy định phí kiểm tra tính trên giá trị lô hàng (0,08%) là rất phi lý. Theo tính toán của ông Giang, kiểm tra protein của 1 lô hàng đậu tương phải gánh phí 3-5 triệu đồng, trong khi thuê ngoài chỉ mất 300.000 đồng. Ông Giang đề nghị bỏ quy định tính theo giá trị lô hàng.

Ông Nguyễn Khánh Trình, Giám đốc chuỗi thực phẩm sạch Sói Biển bức xúc vì bị thanh kiểm tra quá nhiều. Ông chia sẻ, trong khoảng 20 ngày ông phải tiếp 7 đoàn kiểm tra. Vì thế, DN này buộc phải thành lập bộ phận tiếp đón các đoàn thanh tra. Đó là chưa kể khi đến kiểm tra, các đoàn này bắt buộc phải có giám đốc ở đó, đoàn kiểm tra còn bật còi hú khiến khách hàng sợ hãi... “Điều này không biết có quy định trong thông tư hay nghị định không?”, ông Trình đặt câu hỏi.

Vấn đề khác khiến ông Trình bức xúc là hàng ngày trên đường vẫn có không biết bao nhiêu xe chở thịt lợn từ các tỉnh về Hà Nội. Rất nhiều xe trong số đó không có bao bì, không che đậy, nhưng không ai kiểm tra. Trong khi các DN kinh doanh chuyên nghiệp, có trụ sở, được cấp chứng nhận đoàng hoàng như DN này lại bị kiểm tra thường xuyên.