Chợ tiền ở Móng Cái - Kỳ 1: Đòn bẩy giao thương kinh tế vùng biên

Ngày 8/12/2000, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 140/2000/QĐ-TTg (Quyết định 140) về Quy chế quản lý tiền của nước có chung biên giới tại khu vực biên giới và khu vực kinh tế cửa khẩu Việt Nam. Ngày 31/8/2001, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) cũng đã ban hành Thông tư số 07/2001/TT-NHNN (Thông tư 07) hướng dẫn thực hiện.

Giao dịch thu đổi ngoại tệ ở các vùng biên giới đã được quản lý chặt chẽ

Lúc bấy giờ các chi nhánh NHNN tại các địa phương có biên giới đường bộ tiếp giáp với các nước bạn đã khẩn trương rà soát, cấp phép cho các điểm đổi tiền phục vụ cho việc giao thương trên các vùng biên giới.

Năm 2001, NHNN tỉnh Quảng Ninh đã cử một đoàn công tác do một phó giám đốc và các cán bộ ngoại hối, thanh tra có nghiệp vụ và kinh nghiệm cao tới địa bàn biên giới Móng Cái, phối hợp cùng với chính quyền địa phương và ban quản lý chợ Móng Cái tổ chức rà soát và đã cấp phép cho 120 hộ có đủ điều kiện kinh doanh được tổ chức thu đổi ngoại tệ. Khi đó, các hộ kinh doanh được cấp phép đa số nằm trên khu 2 của Chợ trung tâm Móng Cái.

Tại thời điểm ấy, phóng viên Thời báo Ngân hàng cũng đã có dịp đi theo đoàn công tác. Theo ghi nhận của phóng viên thì việc cấp phép các điểm thu đổi tiền trên địa bàn Móng Cái được các hộ kinh doanh tiền hết sức ủng hộ. Gần như đa số các hộ đều kê khai và đủ điều kiện để được cấp giấy phép chính thức hoạt động.

Bà Nguyễn Thị Thu là một trong những hộ kinh doanh được cấp phép trong đợt năm 2001 chia sẻ, trước đây bà kinh doanh tự do tại bên lề chợ trung tâm. Việc làm ăn cũng hết sức vất vả vì địa điểm không ổn định, lại phụ thuộc vào thời tiết.

Bởi chỗ ngồi không ổn định và nhất là không có giấy phép nên việc thu đổi chỉ tập trung cho khách lẻ đi du lịch là chính. Bà cũng khẳng định, khi có giấy phép của ngân hàng cấp, việc kinh doanh sẽ thuận lợi hơn nhiều bởi các bạn hàng lớn sẽ tin tưởng hơn, và giao dịch chắc chắn sẽ có quy mô lớn hơn.

Như thế, việc ban hành Quyết định 140 thực sự là một bảo bối trong việc gỡ nút thắt cho việc quản lý các giao dịch thu đổi ngoại tệ ở các vùng biên giới.

Chính quyền địa phương và Ban quản lý chợ Móng Cái cũng đánh giá cao việc nhanh chóng triển khai Thông tư 07 của NHNN tỉnh Quảng Ninh. Việc rà soát cấp phép của ngân hàng đã giúp cho hoạt động kinh doanh tiền tệ trên địa bàn được kiểm soát, ổn định.

Tại khu 2 chợ Móng Cái, nơi các hộ kinh doanh thu đổi ngoại tệ được cấp phép hoạt động, các giao dịch diễn ra rất trật tự, và diễn ra ngay tại sạp hàng. Khách đến giao dịch là thương nhân của cả 2 nước, là khách du lịch qua lại khu vùng biên... Số tiền giao dịch dù ít hay nhiều đều dựa trên sự tin tưởng lẫn nhau.

Đặc biệt, không bao giờ có tình trạng lừa đảo, trao tiền thiếu hoặc tiền giả. Các hộ kinh doanh trong cùng khu vực cũng hết sức đoàn kết, không diễn ra cảnh chèo kéo, tranh giành khách.

Theo đánh giá của chính quyền địa phương thì việc cấp phép chính thức đã tạo ra sự ổn định trong hoạt động tiền tệ và không thể phủ nhận vai trò trung gian lưu thông thúc đẩy giao thương cho phát triển kinh tế tại vùng biên giới địa đầu Tổ quốc.

Kỳ 2: Mảng chìm của tảng băng