Đầu tư công tại địa phương được chấn chỉnh

	Phấn đấu đạt tỷ lệ giải ngân đầu tư công hàng năm trên 90%
	Cần sớm thành lập Ủy ban giám sát về đầu tư công
	Thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công

Theo Vụ Kinh tế địa phương và Lãnh thổ, Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT), trong năm vừa qua công tác xây dựng và thực hiện kế hoạch đầu tư công tại các địa phương đã được tiến hành chặt chẽ, kỷ luật, trong đó kiên trì xử lý các vấn đề tồn tại trong quản lý đầu tư công như đầu tư dàn trải, nợ đọng xây dựng cơ bản, vốn ứng trước chưa thu hồi lớn.

Ảnh minh họa

Mặc dù nhu cầu mở rộng đầu tư công tại tất cả các địa phương trong năm qua rất cấp thiết và khả năng nguồn vốn trong cả giai đoạn 2016-2020 còn hạn chế, nhưng Chính phủ đã cương quyết xử lý tổng thể các vấn đề tồn tại trong giai đoạn trước đây.

Cụ thể là tập trung bố trí đủ vốn thanh toán nợ đọng xây dựng cơ bản, thu hồi các khoản vốn ứng trước, bố trí vốn hoàn thành các dự án chuyển tiếp, sau khi bố trí đủ vốn cho các thứ tự ưu tiên này, nếu còn nguồn mới xem xét bố trí cho các dự án khởi công mới.

Kết quả đạt được là các địa phương đã thanh toán dứt điểm 100% nợ đọng xây dựng cơ bản còn lại là 6.142 tỷ đồng; hoàn trả cơ bản các khoản ứng trước ngân sách trung ương với tổng số vốn hoàn trả 22.399 tỷ đồng.

Bên cạnh đó, cơ bản xử lý toàn bộ các dự án chuyển tiếp trong giai đoạn 2011-2015 và các địa phương chỉ khởi công mới gần 900 dự án trong các chương trình mục tiêu cả giai đoạn 2016-2020, chiếm tỷ lệ 27% tổng số dự án thuộc các chương trình.

Vụ Kinh tế địa phương và Lãnh thổ cho biết thêm, giai đoạn 2011-2015, hàng năm bình quân khởi công mới 640 dự án và tỷ lệ số vốn các dự án khởi công mới/tổng số dự án là hơn 30%. Như vậy tỷ lệ khởi công các dự án mục tiêu trong giai đoạn 2016-2020 đã giảm mạnh so với giai đoạn 2011-2015.

Thậm chí trong kế hoạch năm 2017, Bộ KH&ĐT đã tham mưu cho Chính phủ yêu cầu các địa phương không khởi công mới bất cứ dự án nào để giành toàn bộ nguồn vốn hỗ trợ từ ngân sách trung ương cho thanh toán nợ đọng và bố trí dứt điểm các dự án hoàn thành, chuyển tiếp. Điều này thể hiện quyết tâm giải quyết dứt điểm vấn đề nợ đọng xây dựng cơ bản tồn tại dai dẳng từ nhiều năm nay.

Một biểu hiệu khác thể hiện quyết tâm siết chặt kỷ cương, kỷ luật đầu tư công, đó là nguồn vốn hỗ trợ có mục tiêu từ ngân sách trung ương trong giai đoạn 2016-2020 có xu hướng ngày càng thu hẹp.

Theo Nghị quyết 73/NQ-CP ngày 26/8/2016 của Chính phủ phê duyệt chủ trương đầu tư 21 chương trình mục tiêu triển khai trong giai đoạn 2016-2020, quy mô vốn hỗ trợ từ ngân sách trung ương là 281.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, do khó khăn về khả năng cân đối ngân sách quốc gia, Quốc hội đã thông qua tổng nguồn vốn thực hiện 21 chương trình này là 147.000 tỷ đồng, chỉ bằng 52% mức vốn các chương trình đã được phê duyệt và chỉ tăng 9,6% so với giai đoạn 2011-2015.

Cùng với siết chặt kỷ luật, theo Bộ trưởng Bộ KH&ĐT ông Nguyễn Chí Dũng, cơ quan này đã đề xuất sửa đổi, bổ sung những quy định về quản lý đầu tư công, đẩy mạnh phân cấp, mạnh dạn từ bỏ những lợi ích trong công tác phân bổ vốn. Theo đó, thay vì tập trung vào việc phân bổ cụ thể nguồn vốn cho từng dự án, Bộ KH&ĐT chỉ tập trung xây dựng khung chính sách hướng dẫn, tăng cường quyền tự chủ cho các địa phương trong việc xem xét, lựa chọn các công trình, dự án cấp thiết nhất, phù hợp nhất với điều kiện cụ thể của mỗi tỉnh, thành phố.

Cụ thể, trong nguồn vốn cân đối ngân sách địa phương tăng mạnh thêm nguồn lực đầu tư phân cấp cho các địa phương. Giai đoạn 2016-2020 nguồn vốn cân đối ngân sách địa phương đã được Quốc hội thông qua là 880.000 tỷ đồng, tăng 103% so với giai đoạn 2011-2015. Như vậy các địa phương được trao thêm nguồn lực để chủ động sử dụng nhằm bố trí cho các nhiệm vụ được phân cấp, các dự án quy mô nhỏ, nhóm C trên địa bàn xã, thôn, bản…

Về nguồn vốn hỗ trợ có mục tiêu từ ngân sách trung ương, địa phương toàn quyền lựa chọn dự án và quyết định phân bổ toàn bộ nguồn vốn này. Theo đó, Bộ KH&ĐT không phân cụ thể theo từng chương trình mục tiêu hoặc dự án, chỉ thông báo cho các địa phương tổng nguồn vốn hỗ trợ từ ngân sách trung ương. Căn cứ trên số vốn được thông báo cho cả giai đoạn 2016-2020, địa phương lựa chọn chương trình mục tiêu, danh mục dự án và mức vốn bố trí cụ thể phù hợp với mục tiêu, định hướng phát triển của từng địa phương.