Gian nan cuộc chiến chống buôn lậu

	Bắt giữ vụ buôn lậu gần 1 tấn thuốc tân dược giả
	Gia tăng buôn lậu bằng đường sắt

Diễn biến phức tạp

Theo báo cáo của Ban chỉ đạo (BCĐ) 389 TP. Hà Nội, trong 6 tháng đầu năm 2017, các lực lượng chức năng trên địa bàn đã thanh tra, kiểm tra 19.057 vụ buôn lậu, xử lý 12.162 vụ, tăng 1.033 vụ so với cùng kỳ năm ngoái, đã khởi tố hình sự 42 vụ đối với 48 bị can. Tổng thu nộp ngân sách 1.569,577 tỷ đồng, tăng 172,53 tỷ đồng so với cùng kỳ năm ngoái.

Lực lượng chức năng kiểm tra hàng hóa bị thu giữ

Trong đó, lực lượng công an thành phố đã kiểm tra 1.323 vụ, xử lý 1.313 vụ, phạt hành chính gần 50 tỷ đồng, truy thu thuế gần 265 tỷ đồng. Chi cục quản lý thị trường đã kiểm tra 5.018 vụ, xử lý 4.697 vụ, phạt hành chính gần 29 tỷ đồng. Trị giá hàng tịch thu và tiêu hủy lên tới hơn 40 tỷ đồng. Cục Hải quan thành phố phát hiện, bắt giữ và xử lý 460 vụ, phạt hành chính gần 4 tỷ đồng…

Đánh giá về công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả 6 tháng đầu năm, ông Chu Xuân Kiên - Phó Giám đốc Sở Công Thương Hà Nội kiêm Phó trưởng Ban thường trực BCĐ 389 thành phố cho biết: Tình hình vận chuyển, kinh doanh hàng cấm, hàng nhập lậu, sản xuất và buôn bán hàng giả, an toàn thực phẩm (ATTP) cùng các vi phạm khác vẫn còn diễn ra đa dạng về thủ đoạn và phương thức hoạt động.

Hàng lậu, hàng cấm được vận chuyển theo các đường dây, ổ nhóm, có cấu kết từ các tỉnh biên giới vào tiêu thụ trong nội thành Hà Nội. Các đối tượng buôn lậu thường tập trung hàng hóa tại các điểm thuộc tỉnh lân cận như Bắc Giang, Bắc Ninh, Hưng Yên… hoặc tại một số địa bàn, tụ điểm của khu vực ngoại thành Hà Nội rồi chia nhỏ, vận chuyển hàng hoá thành nhiều đợt nhằm trốn tránh việc kiểm tra, kiểm soát của các lực lượng chức năng.

Ngoài ra, do quy định thủ tục xuất nhập khẩu hàng hóa hải quan thông thoáng nên vẫn còn hiện tượng gian lận thương mại trong kê khai hải quan như kê không đúng số lượng, chủng loại, mã hàng hóa…

Thiếu tướng Đinh Văn Toản, Phó Giám đốc công an TP. Hà Nội nhận định, 6 tháng đầu năm 2017 tình hình buôn lậu, gian lận thương mại… tiếp tục diễn biến phức tạp. Hàng lậu, hàng giả sản xuất từ nước ngoài, chủ yếu từ Trung Quốc vẫn được chuyển vào Việt Nam. Điển hình là thuốc chống ung thư do Cuba sản xuất có giá rất cao, lợi dụng nhu cầu tiêu thụ của nhiều người dân, các đối tượng đã thuê Trung Quốc sản xuất, dán nhãn mác Cuba để tiêu thụ trên thị trường.

Bên cạnh đó, hàng nhập lậu là máy móc, thiết bị đã qua sử dụng qua Nhật Bản nhập vào Việt Nam với số lượng khá lớn. Chỉ trong vòng 4-5 tháng đầu năm nay, lượng máy móc nhập khẩu vào Việt Nam bị phát hiện có trị giá hàng trăm triệu USD. Gần đây nhất, công an TP. Hà Nội đã chủ trì kiểm tra, phát hiện 6 container máy móc đã qua sử dụng được nhập lậu vào Việt Nam. Đáng chú ý, qua đấu tranh, công an TP. Hà Nội đã phát hiện hàng trăm container máy móc khác đã được nhập vào nước ta.

Theo Thiếu tướng Đinh Văn Toản, các đối tượng buôn lậu đã lợi dụng kẽ hở văn bản về nhập khẩu máy móc đã qua sử dụng, cụ thể là Thông tư 23/2015/TT-BKHCN ngày 13/11/2015 của Bộ Khoa học và Công nghệ để "nâng đời" cho máy móc cũ, hết hạn sử dụng vào Việt Nam. Máy móc đã qua sử dụng vào Việt Nam lập tức bị xóa nhãn mác cũ, thay thế nhãn mới để đủ điều kiện lưu hành tại Việt Nam. Ngoài ra, công an thành phố còn phát hiện có tình trạng cán bộ chống buôn lậu tiếp tay cho hoạt động này.

Cần tăng cường phối hợp

Nhận định về tình hình buôn lậu, gian lận thương mại những tháng cuối năm, ông Chu Xuân Kiên cho biết, tình trạng buôn lậu, hàng giả tiếp tục diễn biến phức tạp do hệ thống văn bản pháp luật về đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả còn thiếu đồng bộ, chồng chéo, chế tài không rõ ràng nên khó áp dụng trong quá trình phát hiện, bắt giữ, điều tra và xử lý.

Đơn cử như đối với trường hợp bóng cười thường được giới trẻ dùng như một loại ma tuý, nhưng do bóng cười là một trong những loại hoá chất được phép nhập khẩu sử dụng trong ngành công nghiệp hoá chất nên rất khó cho ngành chức năng vì không thể quy mặt hàng bóng cười là hàng nhập lậu.

Bên cạnh đó, hoạt động sản xuất trong nước chưa đáp ứng được nhu cầu trong nước về giá cả, mẫu mã. Các đối tượng thường hoạt động liên tuyến, liên tỉnh, trong khi việc phân công quản lý địa bàn, sự phối hợp trao đổi thông tin giữa các đơn vị, lực lượng trên tuyến còn rất hạn chế, dẫn đến có trường hợp bị lộ thông tin, các đối tượng bỏ trốn, thay đổi lộ trình… nhằm trốn tránh việc phát hiện, bắt giữ của lực lượng chức năng…

Ông Lê Hồng Sơn - Trưởng BCĐ 389/TP kiêm Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội nhận định, những tháng cuối năm 2017, nhất là dịp Tết Trung thu, Tết Dương lịch và Tết Nguyên Đán Mậu Tuất 2018 là thời điểm nhu cầu tiêu dùng của người dân tăng cao, cũng là dịp các đối tượng thường đẩy mạnh hoạt động buôn lậu, buôn bán hàng cấm, sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng không đảm bảo ATTP.

Vì vậy, đòi hỏi các sở, ngành thành viên BCĐ 389/TP và BCĐ 389 các quận, huyện, thị xã cần thực hiện tốt các chỉ đạo của Chính phủ, BCĐ 389 Quốc gia, UBND thành phố về tăng cường công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, đảm bảo thị trường phát triển ổn định, lành mạnh, bảo đảm an sinh xã hội, bảo vệ quyền lợi chính đáng của các thành phần kinh tế và người tiêu dùng.

Đồng thời, tăng cường thanh tra, kiểm tra đối với các mặt hàng trọng điểm như dược phẩm, thực phẩm chức năng, mỹ phẩm, vật tư nông nghiệp, rượu ngoại, thuốc lá, điện tử, điện lạnh, xăng dầu, khí hóa lỏng… những mặt hàng thiết yếu phục vụ tết.

Tăng cường công tác phối hợp đồng bộ giữa các lực lượng chức năng trong công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả. Các sở, ngành thành viên BCĐ 389/TP chủ động cung cấp thông tin, chủ động đề xuất kiểm tra theo lĩnh vực, ngành mình quản lý và là cơ quan chủ trì có sự tham gia phối hợp với các cơ quan chức năng khác.

Ông Lê Hồng Sơn, Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội kiêm Trưởng BCĐ 389 Hà Nội yêu cầu các lực lượng chức năng cần xác định rõ trách nhiệm người đứng đầu theo từng địa bàn, lĩnh vực phát triển. Sẵn sàng điều chuyển, kiến nghị thay thế người đứng đầu các cơ quan, đơn vị nếu để xảy ra tình trạng buôn lậu, hàng giả kéo dài và gây hậu quả nghiêm trọng.