Hiệu quả đầu tư công còn thấp

Ông Vương Đình Huệ

Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ: “Chúng ta có tiền nhưng không thể tiêu hết”

Giải trình thêm với Quốc hội các vấn đề liên quan đến giải ngân, phân bổ vốn đầu tư công, Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ cho biết việc này thuộc trách nhiệm điều hành chung của Chính phủ. Việc giải ngân vốn đầu tư công cả năm 2016 và 5 tháng đầu năm 2017 tuy có cao hơn cùng kỳ năm trước nhưng còn chậm. Chúng ta không phân bổ hết dự toán, chúng ta có tiền nhưng không tiêu hết được. “Tôi nhấn mạnh thêm số tiền trong dự toán Bộ Tài chính và Chính phủ luôn bảo đảm, chúng ta không tiêu hết được.

Một trong các nguyên nhân làm tăng trưởng kinh tế không đạt kế hoạch và làm giảm hiệu quả sử dụng vốn. Dù nguyên nhân khách quan hay chủ quan hay xảy ra ở đâu, bộ, ngành nào, địa phương nào thì chúng tôi cũng nhận thức đây thuộc trách nhiệm của Chính phủ và Chính phủ nhận trách nhiệm với Quốc hội để hứa sẽ làm tốt hơn trong thời gian tới”, Phó Thủ tướng nói.

Đánh giá các nguyên nhân khách quan và chủ quan, Phó Thủ tướng cho rằng, nguyên nhân chủ quan là quan trọng và chủ yếu nhất. Về khách quan, Luật Đầu tư công mới có hiệu lực từ đầu năm 2015 nhưng còn nhiều lúng túng từ khâu ban hành văn bản đến khâu thực hiện. Kế hoạch đầu tư công mà Quốc hội đã phê duyệt theo Nghị quyết 06 là 2 triệu tỷ đồng, nhưng trước đó cũng phải cắt giảm khoảng 200.000 tỷ đồng so với phương án Quốc hội phê duyệt tại kỳ họp cuối năm của Quốc hội khóa XIII nên các bộ, ngành và địa phương mất rất nhiều thời gian để rà soát, sắp xếp. Về nguyên nhân chủ quan, chúng ta đang chậm trong việc rà soát, phát hiện để sửa đổi kịp thời những bất hợp lý trong các văn bản hướng dẫn, các pháp luật liên quan đến đầu tư công và những vấn đề có thể phải trình Quốc hội để xem xét, sửa đổi.

Nhiều bộ, ngành, địa phương chưa kiên quyết và quyết liệt trong việc rà soát cắt giảm theo đúng tinh thần Nghị quyết 26 của Quốc hội. Việc phân công, phân cấp, ủy quyền chưa thực sự quyết liệt và hợp lý, vẫn còn tình trạng thích ôm việc ở các bộ và các ngành, trong khi đó, công tác phối hợp giữa các bộ, ngành, giữa địa phương với các địa phương vẫn còn là một khâu yếu kém.

“Chúng tôi cho rằng không thể biện minh hay chối cãi việc này, các bộ ở trung ương với nhau hay trong nội bộ từng bộ, rồi giữa bộ, ngành trung ương với địa phương. Một bộ phận cán bộ, công chức chưa đề cao trách nhiệm, còn nhũng nhiễu, yếu kém năng lực nhưng chưa được các tư lệnh ngành, lãnh đạo địa phương thay thế kịp thời và xử lý nghiêm”, Phó Thủ tướng nhìn nhận.

Vì vậy, để đẩy nhanh việc xây dựng và giao kế hoạch vốn đầu tư công, Chính phủ đã thường xuyên rà soát tình hình, ban hành nhiều chủ trương, nhiệm vụ và giải pháp trong các nghị quyết hàng tháng. Đặc biệt là ban hành Nghị quyết chuyên đề số 60 ngày 8/7/2016 về nhiệm vụ, giải pháp đẩy nhanh tiến độ và nâng cao hiệu quả vốn đầu tư công. Thủ tướng cũng đã thành lập Tổ công tác đặc biệt do một Phó Thủ tướng đứng đầu, trực tiếp chỉ đạo việc triển khai Nghị quyết 60.

Việc chỉ đạo của Thủ tướng và Tổ công tác đặc biệt cho đến nay đã cơ bản tháo gỡ khó khăn về thủ tục đầu tư, về thủ tục giải ngân, gắn trách nhiệm của bộ, ngành, địa phương và người đứng đầu, công khai minh bạch đối với trách nhiệm để chậm trễ trong việc phân bổ, giải ngân vốn đầu tư công. Những vấn đề trong phạm vi quy định của các nghị định thì chúng tôi thấy cơ bản đã được tháo gỡ, nhờ đó đã mang lại kết quả có chuyển biến tích cực.

Riêng 5 tháng cuối năm 2016, tốc độ giải ngân bằng gần 3 lần so với 7 tháng đầu năm 2016 và cả năm 2016, chúng ta giải ngân được 92,3%, trong đó, năm 2015 chỉ giải ngân được 87%. 5 tháng đầu năm 2017 cũng đã giải ngân được 24,7% vốn đã giao, trong khi cùng kỳ năm trước chỉ được 21%.

Tuy nhiên, như vậy vẫn còn rất chậm. Vì vậy để tiếp tục đẩy nhanh tiến độ và nâng cao hiệu quả đầu tư công năm 2017 góp phần thực hiện mục tiêu tăng trưởng, tại kỳ họp thường kỳ tháng 5/2017, Chính phủ đã ban hành nghị quyết mới về giải ngân đầu tư công, bổ sung thêm nhiều giải pháp mới. Thủ tướng Chính phủ cũng đã quyết định tiếp tục duy trì Tổ công tác đặc biệt để đôn đốc cho công tác giải ngân vốn đầu tư công.

Thủ tướng Chính phủ cũng chỉ đạo tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra, kiểm toán, xử lý nghiêm các cán bộ tham mưu dù ở cấp nào đã làm chậm trễ quá trình phân bổ giải ngân và gây ra tiêu cực, thất thoát, tham nhũng trong lĩnh vực đầu tư công.