Nâng cao năng suất và quản lý rủi ro: Bắt đầu từ nhận thức
Bà Vũ Thị Ngân, Trưởng phòng Cải tiến kỹ thuật công nghệ của Công ty TNHH MTV Dệt kim Đông Xuân chia sẻ, trước đây khi DN của bà mới bắt đầu xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản đã gặp phải nhiều đòi hỏi rất khắt khe về chất lượng sản phẩm. Nhưng hơn thế, Dệt kim Đông Xuân còn gặp khó khăn trong đàm phán giá với khách hàng, mà thực tế là không cạnh tranh được về giá với sản phẩm cùng loại của các DN Trung Quốc.
Nhiều DN chưa quan tâm đến quản lý rủi ro
Nhưng, cũng từ thách thức đó, DN của bà mới bắt đầu tìm hiểu các mô hình nâng cao năng suất và quản lý rủi ro. Sau đó, Dệt kim Đông Xuân đã thành lập Phòng Cải tiến kỹ thuật công nghệ, chuyên thu thập tất cả số liệu về năng suất, chất lượng… qua đó giúp DN có giải pháp cải tiến những vấn đề tồn tại.
Với việc quản lý rủi ro trong đầu vào, DN thực hiện bằng cách đánh giá thường xuyên 6 tháng/lần đối với nhà cung cấp từ chất lượng nguồn nguyên liệu, tiêu chuẩn về an toàn, giá cả, đến thời hạn giao hàng… Kết quả là Dệt kim Đông Xuân đã có được những đơn hàng dài hạn hợp tác với Nhật Bản có giá trị đến 20 năm. Tuy nhiên, không phải DN nào cũng tự ý thức được tầm quan trọng của nâng cao năng suất hay quản lý rủi ro nếu không gặp rào cản trong kinh doanh.
Nguyên nhân được ông Nguyễn Anh Tuấn, Viện trưởng Viện Năng suất Việt Nam chỉ ra: “do nhận thức của lãnh đạo, bởi không phải DN nào cũng nhận thức đúng, thậm chí nhận thức được rồi nhưng không biết bắt đầu từ đâu, làm thế nào để triển khai các dự án nâng cao quản lý rủi ro. Thêm vào đó, Việt Nam chưa có nhiều chuyên gia có thể tháo gỡ được những vấn đề khó khăn của DN”.
Phải chăng DN còn có nhiều điều lo lắng khác, dẫn đến năng suất, chất lượng sản phẩm và quản lý rủi ro chưa được lãnh đạo cao nhất quan tâm chú ý, cũng như dành nguồn lực một cách phù hợp để triển khai mô hình này? “Vì nó đòi hỏi DN phải quan tâm, đầu tư bài bản và nghiêm túc thì mới thành công, chứ không thể chỉ cử cán bộ tham gia một vài chương trình mẫu, sau đó làm một vài việc thì mãi không thành công”, ông Tuấn nói thêm.
Theo bà Vũ Hồng Dân, Trưởng phòng Tư vấn cải tiến năng suất, Viện Năng suất Việt Nam, Nhà nước đã có các chương trình hỗ trợ về đào tạo cũng như giúp DN xây dựng mô hình điểm và nhân rộng về quản lý rủi ro, nâng cao năng suất. Tuy nhiên, hỗ trợ của Nhà nước chỉ là ở mức ban đầu, còn việc nâng cao năng suất vẫn là DN phải chủ động.
Bởi, Nhà nước chỉ phổ biến kiến thức. Bà Dân cho biết thêm, thậm chí có nhiều DN không tin và có những nghi ngờ nhất định, có thể là chưa được mắt thấy tai nghe về những kết quả của mô hình thành công quản lý rủi ro và nâng cao năng suất áp dụng ở một số DN điểm.
Về vấn đề này, ông Tuấn cho rằng, mỗi DN phải xác định trong toàn bộ hoạt động của mình khu vực nào là khu vực hay tiềm ẩn rủi ro nhất, tùy thuộc vào loại hình và ngành nghề khác nhau. Mỗi rủi ro DN cũng phải lường trước được liệu tác động đến hoạt động của mình như thế nào. Cũng có những rủi ro nếu xảy ra tác động không đáng kể thì không cần quan tâm, còn những rủi ro ảnh hưởng đến thương hiệu, sự tin cậy của khách hàng đối với DN, gây mất an toàn thì cần phải giải quyết.
Như vậy, việc nhận biết được rủi ro có thể xảy ra, DN sẽ có những biện pháp kiểm soát xử lý rủi ro, có phương tiện cách thức để theo dõi nó chặt chẽ hơn.
Hà Sơn