Ngân hàng “phá lệ” lãi suất

	Kỳ vọng lãi suất cho vay trung, dài hạn giảm
	Nhiều ngân hàng quy mô lớn giảm lãi suất huy động
	Lãi suất phải tuân theo Luật Các TCTD 2010

Lãi suất giảm do đâu

Từ đầu năm đến nay nhiều ý kiến đưa ra nhận định rất khó để các NH điều chỉnh giảm lãi suất huy động (LSHĐ) trước những áp lực từ khách quan cũng như chủ quan, nhất là giai đoạn vào mùa tín dụng, thì ngày 26/9, 4 NHTM lớn bất ngờ điều chỉnh giảm LSHĐ với mức từ 0,3 – 0,5%/năm. LSHĐ kỳ hạn 1 tháng dao động mức 4,2 – 4,3%/năm, kỳ hạn dưới 12 tháng ở mức 5,5%/năm.

Nhiều lý do cho sự điều chỉnh “phá lệ” này được các chuyên gia nhận định đó là thanh khoản các NH dư thừa sau khi các nhu cầu lớn về vốn đầu tư trái phiếu Chính phủ đã hoàn tất từ giữa tháng 9. Lãi suất trên thị trường liên ngân hàng trung tuần tháng 9/2016 cũng đang tiếp tục duy trì ở mức thấp. Dư tiền thì hạ lãi suất cũng là xu hướng tất yếu.

Các NH vẫn đã và đang duy trì các gói tín dụng ưu đãi để tạo điều kiện tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh của DN

Còn người trong cuộc lý giải, đợt giảm LSHĐ này theo Phó Tổng giám đốc Agribank Phạm Đức Tuấn đã được NH tính toán kỹ, dựa trên chỉ số lạm phát, cung cầu vốn trên thị trường, khả năng thanh khoản của các TCTD và dự báo tình hình cân đối vốn, tăng trưởng tín dụng trong những tháng cuối năm.

Mặc dù trong những tháng đầu năm hoạt động kinh doanh còn khó khăn do nông nghiệp đối mặt nhiều rủi ro về môi trường, biến đổi khí hậu, nhưng với vai trò là NH chủ lực trong hệ thống, Agribank đã chủ động tiết giảm chi phí để duy trì mặt bằng lãi suất hợp lý, tạo điều kiện cho khách hàng tiếp cận vốn NH nhiều hơn phát triển sản xuất kinh doanh. Hiện mức lãi suất cho vay trung bình của Agribank ở mức 7%/năm.

Phó Tổng giám đốc Vietcombank Phạm Thanh Hà chia sẻ: Nguồn vốn huy động tăng trưởng tốt, thanh khoản dồi dào cùng các chỉ số vĩ mô khả quan là cơ sở để Vietcombank điều chỉnh hạ LSHĐ. Sau bốn NH lớn, LienVietPostBank vừa phát đi thông cáo kể từ ngày 29/9 NH cũng điều chỉnh giảm lãi suất kỳ hạn từ 1 tháng đến 11 tháng với tỷ lệ 0,3 – 0,5%/năm. Hiện LSHĐ kỳ hạn 1 tháng của NH cũng chỉ còn 4,38%/năm, còn với kỳ hạn 11 tháng lãi suất chỉ ở mức 5,41%/năm.

Mặc dù đây là đợt giảm lãi suất mạnh nhất từ đầu năm đến nay, nhưng theo các chuyên gia NH và bản thân người trong cuộc là các NH cho rằng khó có một làn sóng giảm mà sẽ chỉ là cục bộ. Tổng giám đốc một NHTMCP nhỏ cho rằng, các NH lớn có lợi thế nguồn vốn rẻ, nhất là tiền gửi từ Kho bạc Nhà nước vẫn còn khá lớn, bởi giải ngân đầu tư công đang khá chậm trễ. Vì thế họ điều tiết vốn khả dụng cho hợp lý để giảm bớt sức ép về chi phí vốn.

Vị này cho biết thêm, hiện tại, NH này đang phải huy động thêm vốn để đáp ứng cầu tín dụng của khách hàng nên không thể giảm LSHĐ. Ông cũng tiết lộ, NH mình đã sử dụng hết room tín dụng được cấp thêm. Có thể phải xin thêm room tín dụng nữa. Vì thế, thời điểm này, NH chưa có thay đổi gì về chính sách lãi suất.

Lãi suất đầu ra sẽ thay đổi thế nào?

Đánh giá cao động thái giảm lãi suất đầu vào của các NH nhất là NH dẫn dắt thị trường, nhưng một Thành viên Hội đồng tư vấn tài chính tiền tệ quốc gia cho rằng, vấn đề thị trường quan tâm là lãi suất đầu ra có giảm được tương ứng không. Về lý thuyết, khi LSHĐ giảm, lãi suất cho vay sẽ giảm theo.

Lãnh đạo một NHTM lớn cũng khẳng định, khi huy động được vốn rẻ hơn, họ sẽ cân đối chi phí để giảm lãi suất cho vay trong thời gian tới. Nhưng mức độ giảm có tương ứng như LSHĐ hay không thì còn phải tính toán nhiều yếu tố nữa. Vì hiện tại NIM của các NH đang rất thấp.

Tỷ lệ giảm lãi suất cho vay giảm thế nào còn tùy thuộc vào mức độ dư thừa thanh khoản của các NH là nhận định của Phó Tổng giám đốc ACB Nguyễn Thanh Toại. Theo ông Toại, nếu thanh khoản dư kéo dài sẽ dẫn đến hạ lãi suất cho vay. Còn nếu thanh khoản dư thừa chỉ có tính chất tạm thời thì không có tác động đến lãi suất. Hơn thế, quan điểm của ông Toại là lãi suất cho vay giảm có khả thi hay không đều phải theo tín hiệu thị trường. NH có cố ép cũng không được.

Có thể hôm nay tăng nhưng ngày mai giảm. “Nếu không theo quy luật thị trường thì tự NH đó đào thải mình ra khỏi cuộc chơi”, một CEO khác bổ sung thêm. Như hiện tại, theo vị này, đối với cho vay ngắn hạn nhất là các lĩnh vực ưu tiên, mức độ cạnh tranh ngày càng khốc liệt. Vì thế, NH muốn không giảm cũng không được.

Tuy chưa thể đưa ra các mức lãi suất cho vay mới, nhưng trong thời gian này, các NH vẫn đã và đang duy trì các gói tín dụng ưu đãi để tạo điều kiện tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh của DN. Cụ thể, gần đây nhất Agribank đã dành tới 15 nghìn tỷ đồng với lãi suất ưu đãi dành cho các lĩnh vực ưu tiên, các khách hàng tốt, có quan hệ tín dụng truyền thống với NH.

Ông Tuấn cho biết thêm, Agribank sẽ chủ động tính toán duy trì mặt bằng lãi suất cho vay phù hợp từ nay đến cuối năm đối với khách hàng; đảm bảo cân đối đủ nguồn vốn đáp ứng nhu cầu vay hợp lý của các DN và các tầng lớp dân cư, đặc biệt trong lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn và nông dân.

Lãi suất cho vay ngắn hạn đang tương đối phù hợp, nhưng lãi suất trung, dài hạn ở mức 9 -10%/năm như hiện nay, theo TS. Trần Du Lịch vẫn là khá cao và ông mong muốn các NH giảm thêm lãi suất kỳ hạn này. Nhưng thời điểm này, ông Lịch cũng thông cảm bởi NH đang chịu gánh nặng rất lớn về vốn.

“Vì thế, tại cuộc họp Hội đồng tư vấn vào ngày 30/9 tới đây tại Hà Nội, tôi sẽ đề nghị việc tái cơ cấu NHTM gắn với toàn bộ thị trường tài chính, phát triển thị trường chứng khoán, thị trường trái phiếu… chứ không chỉ trên tinh thần làm riêng hệ thống NHTM. Các nhu cầu vốn ngắn hạn, lẫn trung dài hạn cho nền kinh tế, hệ thống NH gánh cả như vậy chịu làm sao nổi. Vì thế, đối với vốn trung dài hạn cần phải giải quyết sớm để giúp thị trường có mặt bằng lãi suất tốt hơn, cũng như giảm sức ép vốn cho NH”, ông Lịch quả quyết nói.