Ngăn ngừa thanh toán ngoại tệ chui: Các bên liên quan phải phối hợp chặt chẽ
Thêm kênh thanh toán dư nợ thẻ tín dụng tại Maritime Bank | |
Yếu tố bảo mật thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt | |
Mong muốn JCB tiếp tục chia sẻ kinh nghiệm về công nghệ thanh toán mới |
Việc chuyển thẳng hơn 200.000 nhân dân tệ (tương đương 700 triệu đồng Việt Nam) ra nước ngoài qua hệ thống máy chấp nhận thanh toán thẻ (POS), không thông qua bất kỳ hệ thống NH hay tổ chức trung gian thanh toán nào của Việt Nam được phát hiện mới đây tại Bãi Cháy, thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh. Việc này đã gây ra không ít lo ngại khi chính công nghệ cao trở thành “con dao hai lưỡi” được tội phạm lợi dụng để thanh toán, chuyển tiền trái phép.
POS hoạt động tại Việt Nam phải được NH trong nước chấp thuận và kết nối với các trung tâm thanh toán |
Theo đó, những giao dịch này được thực hiện bằng máy POS đưa trái phép từ Trung Quốc vào Việt Nam, mua bán hàng hoá bằng ngoại tệ ngay trên chính lãnh thổ Việt Nam. Điều đáng nói là khách du lịch Trung Quốc sang Việt Nam đã mua bán bằng thẻ nội địa Trung Quốc, máy POS đưa chui vào Việt Nam kết nối internet về hệ thống thanh toán Trung Quốc như ứng dụng AliPay, WeChat Pay chứ không phải bằng thẻ thanh toán quốc tế.
Theo ghi nhận của phóng viên, hiện nay tại một số địa danh thu hút đông lượng lớn khách du lịch là người Trung Quốc như Hạ Long (Quảng Ninh), Nha Trang (Khánh Hoà), TP. Đà Nẵng… đã có nhiều cửa hàng kinh doanh nhỏ chấp nhận thanh toán bằng AliPay hay WeChat Pay. Hệ lụy của việc thanh toán chui qua POS có thể thấy rõ sẽ gây thất thoát thu thuế, vi phạm quy định quản lý ngoại hối và ảnh hưởng lớn đến an ninh tiền tệ quốc gia.
Tháng 11/2017, WeChat Pay công bố kết nối thanh toán tại Việt Nam qua hợp tác với ví điện tử VIMO để chấp nhận thanh toán cho du khách Trung Quốc. NAPAS và AliPay cũng đã ký kết thoả thuận chiến lược theo đó du khách Trung Quốc có thể thực hiện chi tiêu, mua sắm thông qua ứng dụng thanh toán AliPay khi tới du lịch Việt Nam.
Tại Lễ ký kết thoả thuận hợp tác với AliPay, bà Nguyễn Tú Anh, Chủ tịch HĐQT NAPAS cho biết: Với hợp tác giữa NAPAS, các NH và AliPay, các khách du lịch Trung Quốc đến Việt Nam ngoài phương tiện thanh toán bằng thẻ UnionPay có thể sử dụng thêm phương tiện thanh toán thông qua ứng dụng AliPay - đang rất được phổ biến tại Trung Quốc. Việc tổ chức kết nối và cung cấp các dịch vụ thanh toán thông qua cổng chuyển mạch tài chính và bù trừ điện tử của NAPAS giúp đưa luồng tiền thanh toán của các giao dịch xuyên biên giới đi qua hệ thống các NH và tổ chức thanh toán tại Việt Nam.
Liên quan đến vấn đề thanh toán qua POS, trao đổi với phóng viên, ông Phạm Tiến Dũng, Vụ trưởng Vụ Thanh toán (NHNN) cho biết, quy định của pháp luật hiện hành có nêu rõ tại Khoản 2 Điều 1 Thông tư số 26/2017/TT-NHNN ngày 29/12/2017 sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 19/2016/TT- NHNN ngày 30/6/2016 của Thống đốc NHNN quy định về hoạt động thẻ NH có quy định về hành vi bị cấm liên quan đến hoạt động phát hành, sử dụng, thanh toán thẻ: “Đơn vị chấp nhận thẻ chuyển thiết bị chấp nhận thẻ, QR Code cho bên khác sử dụng; chấp nhận thanh toán thẻ mà không có hợp đồng thanh toán thẻ; sử dụng trái phép các thiết bị chấp nhận thẻ, QR Code của tổ chức thanh toán thẻ ở Việt Nam hoặc của tổ chức thanh toán thẻ ở nước ngoài”.
Bên cạnh đó, tại Điểm b khoản 6 Điều 28 Nghị định số 96/2014/NĐ-CP ngày 17/10/2014 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiền tệ cũng có quy định phạt tiền 50 đến 100 triệu đồng đối với hành vi phát hành thẻ, thanh toán thẻ không đúng quy định của pháp luật. Đại diện Vụ Thanh toán thông tin thêm, NHNN đã có văn bản chỉ đạo NHNN chi nhánh các tỉnh, thành phố báo cáo UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo các cơ quan chức năng trên địa bàn (Công an, quản lý thị trường, thuế…) phối hợp với NHNN chi nhánh tỉnh, thành phố tiến hành thanh tra, kiểm tra, xử lý các hành vi vi phạm theo quy định của pháp luật.
Văn bản phát đi của cơ quan điều hành cũng nhấn mạnh, trong quá trình thanh tra, kiểm tra, nếu phát hiện các hành vi vi phạm quy định về thanh toán, quản lý ngoại hối, NHNN chi nhánh các tỉnh, thành phố căn cứ chức năng, nhiệm vụ và thẩm quyền để xem xét xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực NH theo quy định tại Nghị định số 96/2014/NĐ-CP ngày 17/10/2014 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiền tệ và NH và các văn bản khác có liên quan về xử lý vi phạm hành chính.
NHNN cho rằng hoạt động của các cửa hàng này ngoài nội dung liên quan đến hoạt động NH (quản lý ngoại hối và hoạt động thanh toán), còn có một số vấn đề khác như quản lý hàng hóa (xuất xứ, nhãn mác), quản lý thuế. Ngoài ra đây còn là vấn đề về lợi dụng công nghệ cao, viễn thông cần phải có biện pháp xử lý về mặt kỹ thuật... Do vậy, cần có sự phối hợp chặt chẽ của các bộ, ngành liên quan cùng với NHNN để xử lý triệt để, đảm bảo hoạt động kinh doanh của các cửa hàng này tuân thủ các quy định của pháp luật.
Một chuyên gia tài chính cũng cho rằng, “để ngăn chặn, quản lý rủi ro đối với trường hợp thanh toán trái phép, thanh toán chui bằng ngoại tệ không thể chỉ đặt trách nhiệm lên vai của mỗi cơ quan quản lý là NHNN mà cần sự chung tay của nhiều bộ, ngành liên quan với những giải pháp đồng bộ, tận gốc”.
Văn phòng Chính phủ đã có công văn hoả tốc truyền đạt ý kiến của Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ: Các Bộ Công an, Bộ Văn hoá - Thể thao - Du lịch, Bộ Công thương, Bộ Tài chính, Bộ Thông tin và Truyền thông, NHNN và UBND một số tỉnh trực thuộc TW theo chức năng nhiệm vụ tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra các hoạt động dịch vụ, hệ thống cửa hàng và việc giao dịch, thanh toán hàng hoá dịch vụ không đúng quy định của pháp luật, kịp thời xử lý các vi phạm pháp luật. |