Nỗi lo chủ nghĩa bảo hộ phủ bóng lên Hội nghị Bộ trưởng tài chính G20

Cuộc họp của Bộ trưởng Tài chính và Thống đốc NHTW của 20 nền kinh tế lớn nhất thế giới diễn ra tại Buenos Aires được dự kiến sẽ thảo luận về triển vọng kinh tế sáng sủa, tương lai của công việc, các loại tiền ảo như bitcoin và hoạt động trốn thuế của doanh nghiệp.

Tuy nhiên, vấn đề thương mại đã chiếm phần lớn các cuộc thảo luận sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố mức thuế nhập khẩu 25% đối với thép và 10% đối với nhôm.

Ông Trump cũng được dự báo là ​​sẽ công bố mức thuế mới đối với hàng công nghệ và hàng tiêu dùng Trung Quốc với trị giá hàng năm lên đến 60 tỷ USD để trừng phạt Bắc Kinh về vi phạm sở hữu trí tuệ của Mỹ, theo nguồn tin của Reuters.

Điều đó không khỏi khiến các quan chức của G20 lo lắng về những mói hiểm nguy mà một cuộc chiến tranh thương mại tiềm năng có thể gây ra cho tăng trưởng kinh tế thế giới.

“Rủi ro đầu tiên là rủi ro của các chính sách hướng nội và chủ nghĩa bảo hộ”, Pierre Moscovici - Ủy viên châu Âu về vấn đề kinh tế và tài chính nói với các phóng viên sau ngày hội đàm đầu tiên. Chủ nghĩa bảo hộ có thể làm tổn thương tăng trưởng, ông nói thêm.

Bản dự thảo thông cáo của các nhà lãnh đạo tài chính G20 mà Reuters nhìn thấy vào tuần trước đã nói về một điều gì đó tương tự nhưng không rõ liệu nó có được giữ lại trong bản tuyên ngôn cuối cùng được công bố vào thứ Ba và nhận được sự đồng thuận hay không.

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin đã phát biểu rằng Mỹ không thể hy sinh lợi ích riêng của mình như hệ thống này đã hoạt động.

“Không có gì phải nghi ngờ là Bộ trưởng đang đại diện cho quan điểm mạnh mẽ của Tổng thống rằng chúng tôi tin vào tự do thương mại”, một quan chức Mỹ nói với các phóng viên.

“Nhưng môi trường chúng ta đang ở hiện tại, nơi mong đợi là Mỹ hoàn toàn bỏ qua lợi ích quốc gia của mình để hệ thống thương mại tự do hoạt động, đó là một điều mà chúng tôi không chấp nhận. Vì vậy, chúng tôi đã rất rõ ràng, chúng tôi tin vào thương mại tự do với các điều khoản đối ứng dẫn đến các mối quan hệ thương mại cân bằng hơn”, ông nói.

Những người khác tại cuộc họp G20 chia sẻ mối lo ngại của châu Âu. “Có một nhận thức vững chắc trong cộng đồng toàn cầu là tự do thương mại là điều quan trọng”, Haruhiko Kuroda - Thống đốc NHTW Nhật Bản nói với các phóng viên.

Thuế nhập khẩu thép và nhôm của Mỹ đã làm tăng mức cảnh báo toàn cầu rằng Mỹ sẽ phá bỏ hệ thống thương mại dựa trên các quy tắc của Tổ chức Thương mại Thế giới và ủng hộ các hành động đơn phương.

Canada và Mexico được miễn quy định về thuế nhập khẩu này, bắt đầu có hiệu lực vào ngày 23/3 và chủ yếu nhằm vào Trung Quốc. Nhưng Liên minh châu Âu cũng muốn được miễn trừ.

“Tôi đã nói rõ với (Bộ trưởng Tài chính Mỹ) Steven Mnuchin rằng chúng tôi đang chờ đợi việc miễn trừ hoàn toàn khỏi mức thuế nhập khẩu mới này của Mỹ đối với Liên minh châu Âu nói chung”, Bộ trưởng Tài chính Pháp Bruno Le Maire nói với các phóng viên. “Tôi nghĩ chúng ta nên đạt được mục tiêu đó. Thật là khó (nhưng) nó không phải là ngoài tầm với”, ông nói thêm.

Trong khi Moscovici cho biết, nếu không được miễn trừ, EU sẽ trả đũa bằng một loạt các biện pháp đã chuẩn bị sẵn sàng.

Sau cuộc gặp với Bộ trưởng thương mại Mỹ Wilbur Ross ở Washington, Bộ trưởng Kinh tế Đức Peter Altmaier cho biết, ông và người đồng nhiệm Ross đồng ý rằng các cuộc đàm phán giữa Mỹ và EU về thuế quan cần được đẩy mạnh.

“Chúng tôi tin rằng thương mại tự do là giải pháp tốt nhất để bảo đảm sự thịnh vượng cho người dân của chúng ta. Chúng tôi muốn thương mại thế giới vẫn còn công bằng và tránh các biện pháp bán phá giá”, Altmaier nói.

Trong khi đó, các khoản thuế nhận khẩu và hạn chế đầu tư nhắm vào Trung Quốc đang được cân nhắc như là một phần trong cuộc điều tra về vi phạm sở hữu trí tuệ của Mỹ đã làm dấy lên mối quan ngại rằng một hành động trả đũa có thể ảnh hưởng tới thương mại thế giới và ngăn chặn đà tăng trưởng toàn cầu vốn đang mạnh nhất kể từ Hội nghị thượng đỉnh G20 bắt đầu trong cuộc khủng hoảng tài chính cách đây một thập kỷ.

Trong bản dự thảo đầu tiên của thông cáo G20 mà Reuters có được có chứa cụm từ mà các Bộ trưởng Tài chính G20 giữ nguyên như thỏa thuận mà các lãnh đạo của họ đạt được vào tháng 7 năm ngoái tại Hamburg.

Hiệp định này nói rằng: “Chúng tôi ghi nhận tầm quan trọng của các hiệp định song phương, khu vực và nhiều bên là công khai, minh bạch, toàn diện và phù hợp với WTO và cam kết làm việc để đảm bảo rằng chúng bổ sung cho các hiệp định thương mại đa phương”.

Hiệp định Hamburg do tất cả các nhà lãnh đạo G20 ký kết, bao gồm cả ông Trump, cho biết các nước G20 sẽ chống lại chủ nghĩa bảo hộ, bao gồm tất cả các hành vi thương mại không công bằng, mặc dù họ cũng thừa nhận vai trò của “các công cụ bảo vệ thương mại hợp pháp”.

“Vấn đề là mọi người hiểu ý nghĩa của Hiệp định Hamburg rất khác nhau “, một quan chức cao cấp của châu Âu cho biết.