Phát triển sản phẩm quản lý dòng tiền chất lượng cao
Có thể cảm nhận sức nóng của hội nhập đang “phả” vào hệ thống tài chính - NH Việt Nam qua các đề xuất của Nhóm công tác NH (BWG) tại Diễn đàn DN Việt Nam (VBF 2015) vừa diễn ra ngày 1/12.
Nếu phiên họp giữa kỳ của VBF vào tháng 6/2015, BWG mới dừng lại ở việc đề nghị NHNN có những quy định cơ sở pháp lý về quản lý tiền mặt để các NH trong nước và chi nhánh NH nước ngoài tại Việt Nam thực hiện nghiệp vụ này cho khách hàng, thì đến kỳ họp cuối kỳ vừa qua, vấn đề này đã được đặt lên hàng đầu trong các khuyến nghị.
Hơn nữa, không chỉ dừng lại ở ý tưởng về sản phẩm quản lý tiền mặt, Nhóm này còn nâng lên thành sản phẩm quản lý… dòng tiền. Theo lý giải của Nhóm BWG, nghiệp vụ quản lý dòng tiền của NH mang tới cho khách hàng, DN một giải pháp hiệu quả để quản lý thanh khoản. Các sản phẩm quản lý dòng tiền thông dụng hiện nay bao gồm Kết chuyển và cân bằng tiền mặt; Vay liên DN.
NHTM cần phát triển sản phẩm hỗ trợ quản trị dòng tiền và rủi ro cho DN |
“Hiện nay, do chưa có các khuôn khổ pháp lý cụ thể và hướng dẫn của NHNN về các sản phẩm nêu trên nên các NHTM không có đủ cơ sở cung cấp dịch vụ quản lý dòng tiền cho khách hàng. Điều này sẽ khiến khách hàng, đặc biệt là các công ty đa quốc gia với nhiều công ty con và chi nhánh không được tiếp cận với các công cụ quản lý thanh khoản hiệu quả”, ông Nirukt Sapru, Tổng Giám đốc Standard Chartered Việt Nam, Trưởng Nhóm công tác NH cho biết.
Cũng theo vị này, tình trạng trên có thể có tác động xấu đến khả năng cạnh tranh của hệ thống NH Việt Nam cũng như tới việc thu hút đầu tư nước ngoài. “Chúng tôi đề nghị NHNN xây dựng khung pháp lý cho hoạt động quản lý dòng tiền để các NH trong nước và chi nhánh NH nước ngoài tại Việt Nam có thể cung cấp dịch vụ này cho khách hàng”, ông Nirukt Sapru đề xuất.
Bên cạnh đó, BWG cũng kiến nghị xây dựng khuôn khổ quản trị rủi ro cho DN, bởi các công ty trong và ngoài nước khi tham gia vào các dự án lớn thường có nhu cầu quản lý rủi ro ngoại hối, lãi suất và rủi ro hàng hóa một cách hiệu quả.
Theo đó, BWG đề xuất NHNN tiếp tục phát triển khung pháp lý trong lĩnh vực này, đặc biệt là cơ chế cho phép thực hiện thanh toán ròng khi xảy ra sự kiện vi phạm (close-out netting) để tạo điều kiện thuận lợi cho các DN có thể phòng ngừa rủi ro kinh doanh phát sinh với chi phí thấp. Nhóm BWG sẽ tiếp tục hỗ trợ NHNN trong việc phát triển khung pháp lý cho lĩnh vực này.
Phúc đáp lại đề xuất nói trên, Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho biết, về nguyên tắc, NHNN ủng hộ quan điểm cần phát triển một thị trường tài chính với nhiều sản phẩm ngày càng có chất lượng cao, đem lại nhiều tiện ích và nâng cao hiệu quả hoạt động cho khách hàng và DN. Tuy nhiên, điều này cũng đòi hỏi một khuôn khổ quản lý phù hợp và đồng bộ, đảm bảo được lợi ích, mục tiêu đề ra.
“Hiện NHNN đang tích cực phối hợp với các bên liên quan nhằm nghiên cứu hoàn thiện quy định pháp lý cho các hoạt động này và mong nhận được sự hợp tác tích cực của BWG”, Phó Thống đốc thông tin thêm.
Liên quan đến cơ sở pháp lý trong hoạt động NH, BWG cũng cho rằng, thực tiễn hoạt động thời gian qua cho thấy, một số văn bản pháp luật được ban hành với hiệu lực ngay khiến các NHTM gặp khó khăn trong việc thực hiện tuân thủ. Trưởng Nhóm BWG nhấn mạnh: “Các quy định tuân thủ này đòi hỏi thời gian hợp lý để triển khai. Do đó, chúng tôi đề nghị thời hạn thi hành quy định pháp luật nên tối thiểu là 45 ngày”.
Bên cạnh đó, các quy định hiện nay còn tồn tại một số điểm chưa mang tính thực tế, dẫn đến khó khăn cho việc triển khai thực hiện như yêu cầu xác minh thông tin về những người có liên quan trong việc kiểm soát hạn mức tín dụng đối với một nhóm khách hàng và chỉ mở một tài khoản vốn đầu tư gián tiếp cho một NĐT…
Về vấn đề này, Phó Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, việc thi hành các văn bản cũng như đưa ra các quy định của NHNN thời gian qua đều phù hợp với Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2008. Tuy nhiên trên thực tế, có một số quy định ra đời trong bối cảnh đặt ra yêu cầu bức thiết và cấp bách cần sớm có để quản lý và nhanh chóng ổn định thị trường, do vậy một số văn bản có hiệu lực trong thời gian ngắn sau khi được ban hành đòi hỏi các bên cần cùng nhau cố gắng thực hiện để đạt được mục tiêu chung.
Phó Thống đốc cũng cho biết, trong nhiều năm qua, NHNN đã rất tích cực trong việc giải đáp các vướng mắc của BWG và các đối tác khác thông qua các diễn đàn, các cuộc làm việc hay trả lời bằng văn bản. Trong đó, nhiều vấn đề đã được giải quyết triệt để. Đối với những vấn đề còn vướng mắc trong quá trình thực thi chính sách, NHNN luôn sẵn sàng lắng nghe ý kiến và kịp thời trao đổi, giải đáp, hướng dẫn khi có đề nghị của Nhóm. Về các đề xuất và vấn đề mang tính kỹ thuật khác như bảo lãnh đối ứng, cho vay, chiết khấu không truy đòi, bao thanh toán… Phó Thống đốc thông tin thêm, NHNN sẽ tiếp tục nghiên cứu để làm cơ sở ban hành các quy định liên quan phù hợp trong thời gian tới.
BWG: Xử lý TSBĐ không thông qua tòa án là bất khả thi Thông tư liên tịch số 16/2014/TTLT-BTP-BTNMT-NHNN ngày 6/6/2014 giữa Bộ Tư pháp, Bộ Tài nguyên và Môi trường, NHNN cho phép NH được quyền thu giữ tài sản bảo đảm (TSBĐ) để xử lý thu hồi nợ mà không cần có sự đồng ý của bên thế chấp. Tuy nhiên, vì không có sự hỗ trợ tích cực của cơ quan công an và chính quyền địa phương trong việc giúp NH thu giữ TSBĐ nên việc áp dụng Thông tư 16 không khả thi. Do vậy, BWG kiến nghị: Rút ngắn thời gian xử lý vụ việc của tòa án và cơ quan thi hành án; Trường hợp khách hàng cá nhân hay người đại diện theo pháp luật của khách hàng DN bỏ trốn, tòa án có thể mở phiên tòa xét xử vắng mặt bị đơn và không cần thiết thực hiện thủ tục ủy thác tư pháp; NHNN nên phối hợp với các cơ quan liên quan để ban hành một khung khổ pháp lý chi tiết, rõ ràng. Quy định sự phối hợp giữa cơ quan công an và các cơ quan liên quan để hỗ trợ tích cực cho NH trong việc thu giữ TSBĐ và xử lý thu hồi nợ mà không cần có sự đồng ý hay hợp tác của bên thế chấp. Theo BWG, việc giải quyết được những khó khăn và trở ngại trên sẽ góp phần nâng cao hiệu quả của công tác xử lý nợ xấu trên toàn hệ thống NH. |