Tăng trưởng khó đạt được mục tiêu đề ra 6,7%
Để đạt mục tiêu tăng trưởng cần hỗ trợ tổng cầu | |
Tăng trưởng có dấu hiệu chững lại | |
Tăng trưởng GDP 6 tháng chỉ đạt 5,52%, thấp hơn cùng kỳ 2015 |
Nhiều yếu tố bất lợi
Theo Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng, sang năm 2016, tình hình kinh tế thế giới và trong nước diễn biến phức tạp, phát sinh nhiều yếu tố bất lợi không lường trước được, tăng trưởng GDP 6 tháng có dấu hiệu chững lại. Nhưng nền kinh tế vẫn có những điểm sáng để chưa điều chỉnh mục tiêu tăng trưởng…
Quý I/2016, GDP chỉ tăng 5,48%, thấp hơn 1,53 điểm phần trăm so với tốc độ tăng của quý IV/2015. Quý II tăng cao hơn quý trước nhưng cũng chỉ tăng 5,55%. Tính chung 6 tháng, GDP tăng 5,52%, thấp hơn nhiều so với mức tăng cùng kỳ năm 2015 là 6,47%.
“Sự giảm sút tốc độ tăng trưởng không chỉ trong nông nghiệp, là ngành bị thiệt hại nặng do thiên tai, mà cả trong công nghiệp, nhất là công nghiệp khai khoáng cũng giảm (giảm 2,2%). Ngành công nghiệp chế biến, chế tạo được kỳ vọng sẽ phục hồi nhanh, cũng chỉ đạt mức tăng tương đương cùng kỳ năm 2015. Tăng trưởng kinh tế suy giảm sẽ ảnh hưởng đến các chỉ tiêu về bội chi NSNN trên GDP sẽ cao hơn mức Quốc hội đề ra; nợ công và nợ Chính phủ dự báo đến cuối năm 2016 cũng có thể vượt trần cho phép”, ông Nguyễn Chí Dũng cảnh báo.
Ảnh minh họa |
Ủy ban Kinh tế Quốc hội cho rằng, một vấn đề hết sức quan tâm những tháng đầu năm là xuất hiện một số dự án, công trình quy mô lớn không thể đưa vào hoạt động, không tạo ra tăng trưởng, việc làm, nộp ngân sách nhà nước, thua lỗ nặng nề và nguy cơ phá sản, tổn thất lớn đến tài sản Nhà nước.
Cụ thể Dự án Nhà máy Đạm Ninh Bình do Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình (Tập đoàn Hóa chất) đầu tư với số vốn 12.000 tỷ đồng nhưng qua 4 năm hoạt động, mỗi năm đã lỗ khoảng 2.000 tỷ đồng. Nhà máy sản xuất xơ sợi Đình Vũ của Công ty cổ phần Hóa dầu và Xơ sợi dầu khí (PVTex) thuộc Tập đoàn Dầu khí Việt Nam đầu tư 7.000 tỷ đồng nhưng đã phải tạm ngừng hoạt động…
Hay Dự án nhà máy Nhiên liệu sinh học Bio-Ethanol Dung Quất là một trong ba nhà máy ethanol trọng điểm quốc gia với số vốn đầu tư lên đến hơn 2.200 tỷ đồng cũng đã dừng hoạt động. Dự án mở rộng Nhà máy gang thép Thái Nguyên giai đoạn 2 trên 8.000 tỷ đồng vẫn chưa hoạt động sau 10 năm triển khai…
Ngoài ra vấn đề quản lý đầu tư, khai thác thu phí chưa minh bạch và mật độ trạm thu phí trên Quốc lộ 1A quá dày đối với các dự án BOT như QL 1A có tới 37 trạm thu phí, trung bình 62 km có một trạm… đã và đang gây bức xúc cho người dân và DN là những vấn đề ngăn cản sự phát triển của nền kinh tế.
Cũng liên quan đến các “quả đấm thép”, Ủy ban Kinh tế cho biết tiến độ thực hiện CPH vẫn chậm chạp làm lãng phí và sử dụng kém hiệu quả nguồn lực của nhà nước. 6 tháng đầu năm chỉ có 38 DNNN và 2 đơn vị sự nghiệp công lập được CPH.
Tỷ trọng cổ phần nhà nước nắm giữ quá cao, quá trình CPH vẫn gặp khó với vướng mắc lớn nhất là phụ thuộc vào người đứng đầu và xác định giá trị quyền sử dụng đất trong giá trị doanh nghiệp. Ủy ban này khẳng định nguyên nhân chủ yếu là do người đứng đầu thực hiện không nghiêm chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ nhưng chưa bị xử lý trách nhiệm khi không hoàn thành kế hoạch CPH.
Kiên trì mục tiêu tăng trưởng
Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết, để đạt mục tiêu tăng trưởng kinh tế đã được Quốc hội đề ra là 6,7%, thì 6 tháng cuối năm tăng trưởng GDP phải đạt 7,6%, cao hơn trên 2 điểm phần trăm so với 6 tháng đầu năm. Đây là mức tăng trưởng khá cao trong bối cảnh tình hình hiện nay, do không còn dư địa hoặc rất khó khăn trong việc nới lỏng các chính sách tiền tệ và tài khóa.
“Nếu thực hiện nới lỏng các chính sách tiền tệ, tài khóa trong các tháng cuối năm có thể kích cầu tăng trưởng, tuy nhiên sẽ có các tác động bất lợi tới kiểm soát lạm phát, điều hành lãi suất, tỷ giá ngoại tệ theo hướng ổn định. Các tác động này sẽ ảnh hưởng tới việc thực hiện mục tiêu tăng trưởng năm 2017 và các năm tiếp theo”, ông Dũng nói.
Tuy nhiên, một điểm sáng xuất hiện trong 6 tháng đầu năm là tổng đầu tư toàn xã hội, trong đó có đầu tư trực tiếp nước ngoài tăng cao, sự phục hồi của công nghiệp chế biến và tăng trưởng cao của khu vực dịch vụ... là những yếu tố quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế cao hơn những tháng cuối năm.
Cùng với đó, việc ký kết và thực hiện các hiệp định thương mại thế hệ mới được kỳ vọng sẽ mang lại những đột phá về đầu tư kinh doanh, mở rộng thị trường xuất khẩu. Bên cạnh đó là việc cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh đang được các cấp, các ngành tập trung chỉ đạo thực hiện quyết liệt. “Những yếu tố thuận lợi nêu trên sẽ là động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế những tháng cuối năm”, ông Dũng phân tích.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Quốc hội Nguyễn Văn Giàu cho biết, theo Nghị quyết của Quốc hội, năm 2016 GDP tăng 6,7%, để đạt mức tăng trưởng này, GDP 6 tháng cuối năm phải đạt gần 7,6% là khó khả thi, đặc biệt trong bối cảnh không thể nới lỏng chính sách tiền tệ và tài khóa trong 6 tháng cuối năm.
Ông cho rằng, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) trong 6 tháng đầu năm 2016 tăng ở mức hợp lý nhưng sẽ có nhiều áp lực dồn lên CPI trong 6 tháng cuối năm, nhất là tác động tăng giá dịch vụ y tế, giá dịch vụ giáo dục theo lộ trình; Giá dầu thế giới có xu hướng tăng trở lại và tăng giá lương thực, thực phẩm vào mùa mưa bão... do đó, đòi hỏi phải kiên trì và có́ biện pháp kiểm soát đồng bộ thì mới thực hiện được mục tiêu kiểm soát lạm phát theo nghị quyết Quốc hội.