Tham nhũng, lãng phí còn nghiêm trọng

Cử tri mong Chủ tịch nước mạnh mẽ, kiên quyết hơn trong xử lý tham nhũng, lãng phí

Ảnh minh họa

Theo Chương trình phiên họp hôm nay (28/10), Quốc hội sẽ nghe Tổng Thanh tra Chính phủ Phan Văn Sáu, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, trình bày Báo cáo về công tác phòng, chống tham nhũng năm 2016. Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Lê Thị Nga trình bày báo cáo thẩm tra về công tác phòng, chống tham nhũng năm 2016 và thảo luận tại hội trường về vấn đề này. Theo đánh giá của Chính phủ, tình trạng tham nhũng, lãng phí còn nghiêm trọng.

Với vai trò thẩm tra báo cáo trên, Ủy ban Tư pháp của Quốc hội đồng tình với đánh giá của Chính phủ cho rằng: “tình hình tham nhũng vẫn đang diễn ra phức tạp, xảy ra ở nhiều cấp, nhiều ngành, nhiều lĩnh vực với mức độ phổ biến, tính chất rất nghiêm trọng” và cho rằng “đánh giá này là đúng với thực trạng hiện nay, cũng như phản ánh của người dân, DN và xếp hạng của Tổ chức Minh bạch quốc tế”.

Nhận xét báo cáo về công tác phòng, chống tham nhũng của Chính phủ năm nay đã đánh giá sâu sắc vấn đề, Ủy ban Tư pháp dẫn ra thực tế lần đầu tiên Chính phủ nhìn nhận thẳng thắn trước Quốc hội đó là một bộ phận không nhỏ cán bộ, công chức, trong đó có những người giữ vị trí lãnh đạo, quản lý, kể cả một số cán bộ cao cấp thiếu tu dưỡng, rèn luyện, giảm sút ý chí chiến đấu, không hoàn thành trách nhiệm, bổn phận trước Đảng, trước nhân dân, có những trường hợp phạm tội tham nhũng phải xử lý trước pháp luật.

Ủy ban Tư pháp cũng ghi nhận, các cơ quan thanh tra, kiểm tra, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án đã có nhiều nỗ lực; tiến độ, chất lượng giải quyết các vụ án tham nhũng, chức vụ, nhất là các vụ án nghiêm trọng, phức tạp, được dư luận xã hội quan tâm có chuyển biến tích cực.

Tuy nhiên, qua giám sát thấy rằng, trong ba năm gần đây, số vụ án tham nhũng được phát hiện, khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử đều giảm dần. Hành vi tham nhũng được phát hiện và xử lý chủ yếu là các vụ án tham nhũng nhỏ, ở cấp xã hoặc những vụ tham nhũng đặc biệt nghiêm trọng còn ở cấp tỉnh, huyện, cấp bộ, ngành thì việc phát hiện và xử lý tham nhũng còn rất ít. Trong khi theo phản ánh của dư luận thì tình hình tham nhũng ở những khu vực này còn nghiêm trọng.

Chính phủ đã xác nhận nhiều tồn tại, hạn chế trong công tác phòng, chống tham nhũng nhưng chưa chỉ rõ địa chỉ của tồn tại, hạn chế đó và trách nhiệm cá nhân của người có thẩm quyền. Nhắc lại quan điểm của người đứng đầu Chính phủ là nói phải đi đôi với làm, quy rõ trách nhiệm cụ thể khi xảy ra sai phạm, Uỷ ban Tư pháp thể hiện sự đồng tình và đề nghị Chính phủ kiên quyết thực hiện chủ trương này để xây dựng một Chính phủ liêm chính như cam kết của Thủ tướng trước Quốc hội.

Phó trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã từng cho rằng: “Chúng ta phải quyết tâm hơn nữa, nỗ lực hơn nữa thì mới có thể đáp ứng được mong mỏi, nguyện vọng của nhân dân trong việc thực thi công cuộc này”.

Chính vì vậy, ngay khi vừa được Quốc hội bầu làm Thủ tướng nhiệm kỳ mới, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã ban hành Chỉ thị tăng cường phát hiện, xử lý vụ việc tham nhũng, chỉ đạo tổng kết 10 năm thực hiện, xây dựng dự án Luật Phòng, chống tham nhũng (sửa đổi). Năm 2017, Chính phủ sẽ tập trung thanh tra vào các lĩnh vực dễ phát sinh tiêu cực, tham nhũng, tập trung xử lý các vụ án lớn, xã hội quan tâm.

Uỷ ban Tư pháp đề nghị Chính phủ lưu ý thêm về việc hiện nay có những quy định nhằm bảo đảm kiểm soát quyền lực của người có chức vụ, quyền hạn của các cơ quan trong hệ thống chính trị còn nhiều sơ hở, chưa cụ thể, cùng với việc thiếu kiểm tra, giám sát việc thực thi quyền lực trên thực tế dẫn tới tình trạng lạm quyền để trục lợi cá nhân, cấu kết “sân sau”, “lợi ích nhóm”…

Đề nghị Quốc hội coi việc xây dựng, hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật thuộc thẩm quyền để tạo hành lang pháp lý công khai, minh bạch nhằm phòng, chống tham nhũng là một tiêu chí quan trọng để đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ của các bộ trưởng, trưởng ngành khi Quốc hội xem xét lấy phiếu tín nhiệm.