Văn hóa - tài sản vô hình của doanh nghiệp
Gần 80% doanh nghiệp nhỏ và vừa chưa sẵn sàng cho CMCN 4.0 | |
Văn hóa doanh nghiệp vẫn phát triển tự phát |
Những sản phẩm trí tuệ do con người sáng tạo ra sẽ quay trở lại cạnh tranh trực tiếp với con người về việc làm về sáng tạo sản phẩm... Tuy nhiên, có một điều dù công nghệ có phát triển đến đâu, “robot” có thông minh đến mấy cũng không thể thay thế con người tạo ra những giá trị văn hóa, “thắp lửa” tạo nên tinh thần, dấu ấn riêng cho từng DN, cũng như chăm lo các giá trị về đạo đức, nhân văn của mỗi cá nhân tạo thành sức mạnh tập thể.
Ảnh minh họa |
Quả vậy, trong cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, thế giới thu hẹp lại và các DN không ngừng lớn lên. Với sự trợ giúp của internet, của thương mại điện tử thời nay, mỗi DN quy mô nhỏ và vừa, thậm chí siêu nhỏ cũng có thể tiếp cận với thị trường quốc tế bình đẳng như các DN lớn.
“Cùng với sức mạnh phát triển công nghệ, quy mô không còn là lợi thế quyết định sức cạnh tranh, mà chính là tốc độ, sự nhanh nhạy mới giữ vai trò quyết định. Song để có được tốc độ cạnh tranh mạnh mẽ, DN cần phải thay đổi công nghệ và quản trị sao cho phù hợp với thời đại. Và điều đó được tạo ra từ nền tảng văn hóa, tinh thần của DN. Đây có thể coi là vấn đề quyết định năng lực cạnh tranh của DN trong thời đại mới”, TS. Vũ Tiến Lộc nhấn mạnh.
Bàn về vấn đề này, một số chuyên gia cho rằng, từ trước đến nay đối với không ít DN Việt Nam vấn đề văn hóa trong mỗi DN chưa thực sự được coi là một trong những giá trị cốt lõi có ảnh hưởng quyết định tới năng lực cạnh tranh và sự phát triển bền vững của DN.
Tuy nhiên, trên thực tế đã có nhiều bài học trong quá trình xây dựng và phát triển thương hiệu của DN cho thấy, những DN có thương hiệu mạnh thường có một nền tảng văn hóa DN vững vàng. Nếu không có văn hóa sự phát triển của DN như cơ thể lớn lên mà không có phần “hồn”, không có cốt cách, giá trị nhân văn.
Theo quan điểm của một tổ chức tư vấn và đào tạo hàng đầu của Mỹ, đối thủ cạnh tranh trên thương trường có thể sao chép, “ăn cắp” tất cả mọi thứ, từ chiến lược, sản phẩm, hệ thống, quy trình, cho đến bí quyết công nghệ… Nhưng duy chỉ trừ một thứ duy nhất họ không thể sao chép hay ăn cắp được, đó chính là văn hóa DN.
Điều này cho thấy, văn hóa DN là bản sắc riêng, là tư tưởng và niềm tin phát triển của DN. Và mặc nhiên điều này luôn được coi là năng lực cạnh tranh và sức mạnh riêng có để các DN phát triển mạnh, bền vững, không chỉ hiện tại mà đặc biệt là trong kỷ nguyên 4.0 với những ứng dụng công nghệ cao và sự sao chép có thể chỉ trong “nháy mắt”.
Song, một vấn đề được đặt ra chính là trong thời đại công nghiệp 4.0, việc xây dựng văn hóa trong mỗi DN có khác gì so với trước đây? Bởi trong giai đoạn hiện nay, xây dựng văn hóa DN có nghĩa là tạo dựng giá trị, niềm tin chung vào sự phát triển bền vững của DN trong môi trường với sự tham gia của các chủ thể đa dạng hơn, sự tương tác giữa các chủ thể với thế giới bên ngoài cũng đa chiều hơn.
Theo báo cáo được chia sẻ tại Diễn đàn Kinh tế thế giới về ASEAN 2018 vừa qua, tương lai của việc làm sẽ thay đổi với kỷ nguyên robot, khoảng 70% công việc hiện tại có khả năng biến mất hoặc bị biến đổi, hàng loạt công việc mới sẽ được tạo ra trong 10 năm tới.
Trong bối cảnh ấy, các DN trên toàn cầu, khu vực ASEAN nói chung và Việt Nam nói riêng đang đứng trước những thách thức không hề nhỏ trong việc làm thế nào để xây dựng chiến lược kinh doanh mới, chiến lược quản trị nguồn nhân lực đa dạng, cũng như chiến lược xây dựng văn hóa DN phù hợp…
Bà Hà Thu Thanh - Chủ tịch Hội đồng Thành viên của Deloitte Việt Nam cho rằng, không phải chỉ là các DN lớn mới có cơ hội, mà ngược lại chính các DNNVV với khả năng thích ứng tốt, có thể đi nhanh và nắm bắt cơ hội của xu thế 4.0 nếu nhận thức được văn hóa DN là giá trị cốt lõi quyết định năng lực cạnh tranh riêng của chính DN mình.
Như vậy, DN có phát triển được hay không sẽ không chỉ dựa vào việc đầu tư công nghệ, số hóa mà còn dựa trên sự đầu tư vào nền tảng văn hóa DN. Đây là yếu tố quan trọng quyết định để DN phát triển bền vững trong kỷ nguyên 4.0.