VNBA: 20 năm phát huy vai trò cầu nối giữa chính sách và thực tiễn

Là một trong những Hội nghề nghiệp được thành lập sớm ở Việt Nam, 20 năm qua Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam (VNBA) đã khẳng định vai trò của tổ chức hội nghề nghiệp, hoàn thành tốt nhiệm vụ làm cầu nối đáng tin cậy giữa tổ chức hội viên với các cơ quan quản lý Nhà nước, liên kết các tổ chức hội viên cùng hợp tác, phát triển theo hướng an toàn, hiệu quả bền vững, góp phần thực thi chính sách tiền tệ, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Song hành cùng các hội viên

Minh chứng rõ nét nhất cho sự phát triển của VNBA chính là sự trưởng thành, lớn mạnh không ngừng của các tổ chức hội viên cả về quy mô và năng lực hoạt động. Với phương châm “đi vay để cho vay”, các tổ chức hội viên VNBA giữ vai trò là kênh dẫn vốn chủ đạo phục vụ cho sự tăng trưởng kinh tế của đất nước.

Tính đến 31/12/2013, vốn huy động của các tổ chức hội viên chiếm 86,16% thị phần huy động cả hệ thống, trong đó 4 NHTM Nhà nước là Vietcombank, VietinBank, BIDV và Agribank có tổng vốn huy động tăng gấp 74 lần so với năm đầu gia nhập Hiệp hội, chiếm 42,65% thị phần; nhóm các NHTMCP quy mô tương đối lớn (như Eximbank, DongA Bank, ACB, Maritime Bank), vốn huy động cũng tăng gần 1.000 lần, chiếm thị phần đáng kể.

Ông Nguyễn Hòa Bình - Chủ tịch Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam (thứ 3 từ phải sang) cùng lãnh đạo các ngân hàng thuộc khối ASEAN tại Hội nghị Hội đồng Hiệp hội Ngân hàng ASEAN lần thứ 43 tại Yangon, Myanmar (tháng 11/2013)

Theo TS. Trần Thị Hồng Hạnh, Tổng thư ký VNBA, các tổ chức hội viên đã thực hiện tốt sứ mệnh của mình trong việc cung ứng vốn cho nền kinh tế. Đến cuối năm 2013, tổng dư nợ tín dụng của các tổ chức hội viên chiếm 91,26% thị phần dư nợ tín dụng cả hệ thống; trong đó dư nợ của 4 NHTM Nhà nước (Vietcombank, VietinBank, BIDV, Agribank) tăng gấp 49 lần so với thời điểm 31/12/1994, chiếm 52,14% tổng dư nợ tín dụng. Nguồn vốn cho vay NH đáp ứng nhu cầu của mọi thành phần kinh tế.

Đặc biệt, vốn tín dụng đã tập trung phục vụ nhu cầu sản xuất kinh doanh của những ngành nghề kinh tế mũi nhọn, các DNNVV, lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn..., góp phần giải quyết việc làm, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, đồng thời thực hiện hiệu quả chủ trương xóa đói, giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới.

Trong dòng chảy của hội nhập quốc tế và phát triển bền vững các tổ chức hội viên đã chủ động tập trung tăng quy mô và năng lực hoạt động theo quy định của NHNN, nâng cao năng lực cạnh tranh. Tính đến cuối năm 2013, vốn điều lệ của các tổ chức hội viên đã đạt 310.624 tỷ đồng, trong đó nhóm các NHTM Nhà nước và NHTMCP có vốn Nhà nước chi phối vẫn chiếm giữ tỷ lệ cao, với 114.724 tỷ đồng, tăng 102 lần so với năm 1994. Nhóm các NHTMCP có tỷ lệ tăng bình quân 22 lần. Tổng tài sản của hệ thống NH cũng tăng xấp xỉ 100 lần so với năm 1994.

Công tác quản trị, điều hành cũng luôn được các tổ chức hội viên tích cực hoàn thiện, hệ thống kiểm tra, kiểm soát nội bộ, quản trị rủi ro được tăng cường. Việc xây dựng mô hình, phương pháp quản trị NH hiện đại cũng được các NHTM áp dụng theo thông lệ quốc tế. Chính vì vậy đến nay, hầu hết các NH đã được trang bị hệ thống công nghệ NH lõi (corebanking), phát triển được nhiều sản phẩm mới dựa trên nền công nghệ cao, có giá trị hữu ích cho xã hội.

Hai vai… tròn vẹn

Diễn tiến cùng sự phát triển của các NH, vai trò của VNBA ngày càng rõ nét trong cả hai vai: cầu nối, liên kết, hợp tác, hỗ trợ các tổ chức hội viên trong hoạt động để cùng phát triển; và trợ thủ đắc lực cho việc triển khai thực hiện các chủ trương, chính sách của Chính phủ và NHNN.

Ban tổ chức, diễn giả chụp ảnh lưu niệm với các đại biểu tham dự hội thảo “Tiêu chuẩn ISO 20022 cho các hệ thống thanh toán khu vực Đông Nam Á”, do Hiệp hội Ngân hàng ASEAN phối hợp với Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam tổ chức ngày 20/8/2014

Bằng nhiều hình thức như nghiên cứu, tổ chức hội thảo, toạ đàm lấy ý kiến góp ý trực tiếp, tổng hợp ý kiến của các hội viên, VNBA đã tích cực và chủ động trong việc thực hiện chức năng phản biện xã hội, tham gia góp ý sửa đổi các văn bản pháp luật và quy phạm pháp luật liên quan đến hoạt động NH. Nhiều nội dung, ý kiến đề xuất của VNBA đã được các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền ghi nhận, tiếp thu, xử lý, góp phần tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức hội viên trong quá trình hoạt động. Đặc biệt, với vai trò là thành viên Hội đồng tư vấn cải cách thủ tục hành chính của Chính phủ, VNBA đã có nhiều ý kiến đóng góp quan trọng nhằm giảm thiểu các thủ tục hành chính không cần thiết liên quan đến hoạt động NH, góp phần tích cực vào việc triển khai thực hiện thành công Đề án 30 của Chính phủ...

Không những thế, VNBA còn tạo dựng môi trường cho các tổ chức hội viên chia sẻ kinh nghiệm, hiểu biết lẫn nhau thông qua các tổ chức sinh hoạt chuyên môn theo từng lĩnh vực nghiệp vụ. Sự ra đời của Hội Thẻ NH, Câu lạc bộ Pháp chế NH - đơn vị trực thuộc VNBA là một ví dụ điển hình.

Hội Thẻ NH với 41 NH thành viên đã có đóng góp quan trọng vào sự phát triển của thị trường thẻ Việt Nam. Đến 31/12/2013, các thành viên của Hội thẻ đã phát hành trên 64,7 triệu thẻ (chiếm 98,6% thị phần); 15.358 máy ATM và 132.089 máy POS. Sự phát triển của thị trường thẻ trên nền tảng công nghệ hiện đại sẽ tạo cơ sở cho các NH phát triển các kênh bán lẻ theo mô hình NH hiện đại, góp phần thực hiện chủ trương thanh toán không dùng tiền mặt của Chính phủ và của NHNN.

Với Câu lạc bộ Pháp chế, tuy mới thành lập đầu năm 2013 nhưng đã có nhiều đóng góp cho hoạt động của VNBA. Sự tham gia của các thành viên Câu lạc bộ Pháp chế đã góp phần nâng cao tính khả thi của các quy định pháp luật. Thông qua diễn đàn của Câu lạc bộ Pháp chế, các tổ chức hội viên đã thể hiện được tiếng nói chung, thống nhất để giảm thiểu rủi ro khi có tranh chấp phải khởi kiện ra tòa án.

Trong vai trò chủ đạo thực hiện chủ trương, chính sách của Chính phủ và NHNN, những năm qua, VNBA đã đôn đốc và thúc đẩy các tổ chức hội viên chủ động trong việc thực thi chính sách tiền tệ, cung ứng vốn để phát triển kinh tế - xã hội.

Đặc biệt trong giai đoạn thực hiện Đề án cơ cấu lại hệ thống các TCTD giai đoạn 2011-2015 và Chương trình hành động của NHNN với mục tiêu tổng quát đến năm 2020, các tổ chức hội viên đã chủ động thực hiện các giải pháp để cơ cấu lại căn bản, triệt để và toàn diện hoạt động của các TCTD. Đến nay đã có 9 tổ chức hội viên là các NHTM tiến hành sáp nhập, nhờ đó đã cải thiện được thanh khoản, giảm nợ xấu, đẩy lùi nguy cơ mất an toàn hệ thống, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô. Việc liên kết, sáp nhập để cho ra đời các NH có quy mô lớn và hoạt động hiệu quả hơn cũng là nền tảng để Việt Nam phát triển các NH có quy mô tầm cỡ khu vực.

Bám sát mục tiêu ổn định vĩ mô, tăng trưởng kinh tế ở mức hợp lý, kiềm chế lạm phát... các tổ chức hội viên cũng đã tích cực giảm lãi suất cho vay đối với 5 lĩnh vực ưu tiên, triển khai nhiều giải pháp nhằm hỗ trợ DN tháo gỡ khó khăn. Điển hình như chương trình cho vay nông nghiệp, nông thôn, cho vay DNNVV, cho vay theo mô hình chuỗi liên kết sản xuất các sản phẩm nông sản xuất khẩu, mô hình sản xuất nông nghiệp áp dụng cộng nghệ cao, mô hình cánh đồng mẫu lớn...

Có thể nói, trong suốt quá trình phát triển của mình, với vai trò cầu nối, VNBA đã hỗ trợ tích cực cho hoạt động của các tổ chức hội viên, góp phần nâng cao hiệu lực thực thi các chính sách của NHNN và phát triển kinh tế - xã hội.

Tiếp bước thành công của 20 năm qua, thời gian tới, VNBA sẽ tiếp tục đổi mới để làm tốt hơn vai trò cầu nối của mình trong việc liên kết các tổ chức hội viên cùng nhau hợp tác và phát triển; đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đồng hành cùng tổ chức hội viên tái cơ cấu hệ thống các TCTD, xử lý nợ xấu theo Đề án đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Bên cạnh đó là thực hiện duy trì trật tự kỷ cương trong hoạt động NH; làm tốt công tác phản biện xã hội, góp phần hoàn thiện thể chế trong lĩnh vực NH, giúp các tổ chức hội viên hoạt động an toàn, hiệu quả, phát triển bền vững.

Trần Hương