Vụ gian lận tài chính lớn nhất nước Pháp

>> Kỳ 1: Thiên tài hay gặp may?

Kỳ 2: Hồi ký nhà buôn chứng khoán

Tính đến 31/12/2007, hoạt động đầu cơ của Jerome Kerviel đã mang lại cho Societe Generale khoản lợi nhuận gần 1,5 tỷ euro. Kerviel đòi được thưởng 600.000 euro, nhưng ngân hàng này hứa đáp ứng một nửa yêu cầu. Rút cuộc Kerviel không nhìn thấy số tiền thưởng ấy vì một quyết định sai lầm tai hại.

Không biết vì sao, không ai lý giải nổi và về sau Kerviel cũng không nói gì về việc tại sao quyết định thay đổi chiến lược đầu cơ, chuyển từ nhằm vào sự mất giá sang khả năng tăng giá của cổ phiếu và chỉ số chứng khoán bắt đầu từ tháng 1/2008.

Kerviel (trái) bên cạnh luật sư bào chữa

Và thế là Kerviel lâm vào tình thế một con bạc càng chơi càng thua, càng thua càng khát nước muốn gỡ gạc và... càng phải chơi tiếp, thậm chí chơi lớn hơn. Khi bị phát hiện ra thì cũng là lúc Kerviel đã sử dụng tới 50 tỷ euro của Societe Generale. Ngân hàng đã tiến hành ngay các biện pháp chấm dứt mọi hoạt động đầu cơ của Kerviel để cứu vãn tình thế, nhưng cũng vẫn bị mất gần 5 tỷ euro. Kerviel phải ngồi tù 2 tháng, rồi được thả và chờ ngày ra hầu tòa.

Theo cáo trạng, trong năm 2007 các giao dịch của Kerviel đã đem lại lợi nhuận 1,5 tỷ euro cho Societe Generale. Tuy nhiên, sau đó thua lỗ nối tiếp thua lỗ. Chung cuộc, Kerviel đã làm “bốc hơi” của ngân hàng tổng cộng 4,9 tỷ euro, con số mất mát lớn nhất trong lịch sử do một cá nhân đơn lẻ gây ra. Dù muốn hay không, Kerviel đã trở thành nổi danh trong thế giới đầu cơ.

Chỉ một tháng trước khi ra tòa, Kerviel bất ngờ cho công bố cuốn hồi ký có tên gọi: Hồi ký của một nhà buôn chứng khoán, trong đó đổ hết trách nhiệm về gian lận và những tổn thất trên cho chính Societe Generale.

Sau thời gian im ắng trước công luận, Kerviel đã khiến cả thế giới phải chú ý. Kể từ ngày chính thức bị vạch mặt và chờ ngày ra tòa, Kerviel đã không bỏ phí thời gian để viết hồi ký, với hy vọng tác phẩm sẽ giúp chiến thắng trong phiên tòa đáng chú ý nhất nước Pháp này.

Trong những hồi ức này, cựu nhân viên chứng khoán quyết định chia sẻ những đánh giá của mình về vụ bê bối lớn hai năm về trước. Theo Kerviel, chính phương sách làm ăn của ngân hàng là nơi anh ta đã làm việc từ năm 2000, đã buộc anh ta phải tổ chức những phi vụ mạo hiểm.

Kerviel thừa nhận đã giả mạo nhiều tài liệu chứng từ, cũng như mở nhiều tài khoản ảo trên thị trường chứng khoán với trị giá 50 tỷ euro, tức là gấp rưỡi tổng số vốn của cả ngân hàng. Tuy nhiên, Kerviel vẫn không cho mình là kẻ gian lận mà vẫn tiếp tục biện minh rằng, giới lãnh đạo Societe Generale đã biết về những trò trên.

Hơn nữa, cũng theo lời Kerviel, "chiến thuật kinh doanh" trên cũng được phổ biến trong số nhiều nhân viên khác của ngân hàng.

Tác giả cuốn sách đã không tiếc những lời chỉ trích gay gắt, đồng thời so sánh mình cùng nhiều nhân viên buôn bán chứng khoán khác "như những cô gái điếm hạ cấp trong bữa tiệc linh đình của các ông chủ ngân hàng". Trước đó, trả lời phỏng vấn tờ Le Journal de Dimanche, Kerviel khẳng định ngân hàng đã yêu cầu các nhà giao dịch chứng khoán phải kiếm tiền bằng bất cứ cách nào.

Theo Kerviel, cuộc khủng hoảng tài chính một lần nữa chứng minh nguy cơ vỡ nợ của hệ thống ngân hàng, thúc đẩy các nhân viên phải tiến hành những giao dịch mạo hiểm. Cơ cấu tổng thể của ngân hàng "không thể kiểm soát" và "mập mờ" đến mức, chỉ có tác dụng thúc đẩy các hành vi gian lận. Qua đó, Kerviel buộc tội những ông chủ cũ của mình đã che giấu những trò gian lận trên, do bản thân họ cũng thu lợi không nhỏ từ những mánh khóe này. Trong khi bản thân Kerviel không được lợi hay làm giàu từ những chuyện trên.

Kerviel còn công bố một chi tiết không kém phần quan trọng. Không lâu trước khi vụ bê bối gần được vạch trần và khoản thua lỗ 5 tỷ euro được thông báo, chính giới lãnh đạo Societe Generale đã đề nghị Kerviel nên rời khỏi Paris, thậm chí còn hứa thanh toán cho chuyến đi này. Kerviel đã từ chối khi hiểu rằng, chuyến đi sẽ được quy chụp là một vụ chạy trốn đã được đạo diễn từ trước.

Tác giả cuốn hồi ký còn tiết lộ, giới lãnh đạo Societe Generale rất sợ về cái chết của mình, do chuyện này có thể gây tổn thất đáng kể cho uy tín của Societe Generale. Trong vòng 5 ngày trước khi công bố chính thức con số thiệt hại của ngân hàng, một nhóm các bác sĩ đã thường xuyên gọi điện cho Kerviel để tin tưởng rằng, anh ta sẽ không tự sát?

Kỳ cuối: “Siêu lừa thế kỷ”

Khôi Nguyên (tổng hợp)