Vừa cầu thị vừa quyết liệt

	Đảm bảo giá trị đồng Việt Nam
	Sẽ có quy định mới về hạn chế sử dụng ngoại hối trên lãnh thổ Việt Nam
	Tinh gọn thủ tục quản lý ngoại hối

Để tháo gỡ những khó khăn, tạo điều kiện cho nhà đầu tư nước ngoài tham gia đấu giá, mua cổ phần các DNNN khi thoái vốn, tại dự thảo Thông tư sửa đổi Thông tư 32/2013/TT-NHNN (về việc hướng dẫn thực hiện quy định hạn chế sử dụng ngoại hối trên lãnh thổ Việt Nam) vừa công bố đầu tuần qua, NHNN đã đưa vào quy định cho phép tất cả các NĐTNN được đặt cọc, ký quỹ bằng ngoại tệ khi tham gia đấu giá mua cổ phần tại DNNN.

Ảnh minh họa

Giới phân tích chứng khoán đánh giá rằng, đến thời điểm cuối năm 2018 tổng số lượng tài khoản chứng khoán của các NĐTNN trên toàn thị trường đạt khoảng 2,17 triệu tài khoản, tăng 24,4% so với cuối năm 2017. Đến giữa tháng 12/2018, hai sở giao dịch chứng khoán tại Hà Nội và TP.HCM đã tổ chức 75 phiên đấu giá cổ phần các DNNN, trong đó có 28 đợt IPO với tổng giá trị gần 22.000 tỷ đồng. Các NĐTNN đã tham gia khá tích cực vào việc cổ phần hóa hàng chục tập đoàn, tổng công ty lớn. Chính vì vậy việc cởi mở trong hoạt động đặt cọc, ký quỹ bằng ngoại tệ sẽ là cơ hội tốt để các nhà đầu tư khối ngoại tham gia vào cổ phần hóa các DNNN lớn, bao gồm cả các TCTD và các tập đoàn đang gặp khó khăn về tài chính.

Không chỉ bổ sung, sửa đổi Thông tư 32, hiện hàng loạt các văn bản pháp lý liên quan đến lĩnh vực ngoại hối cũng đang được NHNN chưng cầu ý kiến đóng góp để sửa đổi, bổ sung cho phù hợp.

Ở cấp độ Chính phủ, NHNN chỉ ra rằng, nhiều mức phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiền tệ ngân hàng quy định tại Nghị định 96/2014/NĐ-CP đã không còn phù hợp với thực tiễn. Một số điều khoản, mức phạt được áp dụng chung chung khiến hoạt động quản lý, xử phạt thiếu thống nhất. Chính vì vậy trong dự thảo Nghị định sửa đổi Nghị định 96, NHNN đã cụ thể hóa khá nhiều mức phạt mới theo hướng phân tầng và rõ ràng cho từng hành vi vi phạm. Chẳng hạn, riêng trong lĩnh vực mua bán ngoại tệ, mức phạt được NHNN chia ra thành 7 cấp độ, từ phạt cảnh cáo cho tới việc phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 20 triệu đồng đối với các vi phạm mua bán giữa các tổ chức không được phép thu đổi ngoại tệ với các cá nhân; phạt 500 – 600 triệu đồng đối với các hành vi mua bán, thu đổi ngoại tệ không có giấy phép của các TCTD...

Ở cấp độ quản lý chuyên ngành, NHNN cũng đang sửa đổi Quyết định 21/2008/QĐ-NHNN và các Thông tư liên quan đến lĩnh vực ngoại hối do NHNN ban hành từ năm 2013 đến 2016 để tinh gọn về thủ tục hành chính và kết nối chặt chẽ với cơ chế một cửa quốc gia. Các ghi nhận cho thấy, đến hiện tại, những quy định cụ thể hóa lĩnh vực mua bán, trao đổi ngoại tệ, điều kiện thành lập và hoạt động của các đại lý ngoại tệ… đang nhận được khá nhiều ý kiến đóng góp từ các tổ chức kinh tế.

Tổng hợp những kiến nghị của các DN hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh, thu đổi ngoại tệ tại nhiều địa phương, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho rằng, việc NHNN bổ sung quy định cho phép các tổ chức kinh tế thỏa thuận với TCTD ủy quyền về địa điểm đặt đại lý đổi ngoại tệ sẽ tạo ra sự chủ động đáng kể cho các tổ chức kinh tế và các TCTD khi phát sinh các hợp đồng mở mới đại lý thu đổi ngoại tệ, đồng thời đảm bảo tính cạnh tranh của thị trường và hiệu quả làm ăn hợp pháp của các tổ chức kinh tế.

Tuy nhiên, theo VCCI việc bắt buộc các tổ chức kinh tế phải có văn bản cam kết về địa điểm đặt đại lý đổi ngoại tệ là không cần thiết, bởi vì dù có cam kết hay không, DN cũng vẫn phải tuân thủ việc đặt đại lý đổi ngoại tệ tại địa điểm theo quy định của Chính phủ về điều kiện đối với tổ chức kinh tế thực hiện hoạt động đại lý đổi ngoại tệ. Đây được xem là nghĩa vụ và là yêu cầu bắt buộc phải thực hiện, Nhà nước sẽ quản lý thông qua chế độ hậu kiểm.

Cũng theo VCCI, theo quy định tại khoản 2 Điều 5 Dự thảo thì, trường hợp không chấp thuận việc xuất khẩu, nhập khẩu ngoại tệ tiền mặt của ngân hàng được phép, NHNN Hà Nội hoặc NHNN TP.HCM “có thông báo phản hồi trên Cổng thông tin một cửa quốc gia nêu rõ lý do”. Trường hợp này sẽ thực hiện được khi hệ thống kỹ thuật không bị lỗi, vậy trong trường hợp hệ thống kỹ thuật bị lỗi thì hình thức phản hồi sẽ như thế nào? Đề nghị Ban soạn thảo bổ sung quy định cho trường hợp này để đảm bảo thuận lợi trong quá trình thực hiện.

Trong khi đó, ở góc độ pháp lý, Luật sư Lê Đức Tiết (TP.HCM) cho rằng cùng với việc sửa đổi đồng loạt các văn bản luật liên quan đến lĩnh vực ngoại tệ, ngoại hối, ngành Ngân hàng đang dần tích hợp và thống nhất những trường hợp được phép sử dụng ngoại hối với những điều kiện cụ thể. Theo đó, hiện nay có 17 trường hợp được phép sử dụng ngoại hối theo Thông tư 32/2013 (sửa đổi, bổ sung năm 2015). Các trường hợp được sử dụng ngoại tệ tiền mặt cũng được quy định khá chi tiết tại Pháp lệnh Ngoại hối và Thông tư 20/2011 của NHNN. Riêng trong lĩnh vực xử phạt hành chính lĩnh vực tiền tệ, hiện chỉ có Nghị định 96/2014 là văn bản pháp lý cao nhất quy định về các mức chế tài xử phạt vi phạm về tiền tệ. Vì thế nếu thống nhất được tất cả hệ thống văn bản từ Nghị định đến các Thông tư liên quan thì việc quản lý thị trường ngoại hối trong những năm tới sẽ đạt hiệu quả và mang lại những lợi ích thiết thực hơn cho DN, các TCTD và người dân.